ماهیت تورم در اقتصاد ایران
دکتر عباس شاکری
❎ تورم نتیجه سه گروه از عوامل و دارای سه نوع زیر است:
1⃣تورم معلول جاذبه تقاضا
2⃣ تورم حاصل فشار هزینه
3⃣ تورم ساختاری
1⃣ عامل اصلی تورم نوع اول افزایش نقدینگی است. وقتی کالا بیشتر از قبل تقاضا شود و عرضه ثابت باشد و مصرفکنندگان قیمتهای بالاتری پیشنهاد کنند، تورم ناشی از جاذبه تقاضا به وجود میآید. عمدتا منبع این نوع تقاضا رشد نقدینگی است.
2⃣ عامل اصلی تورم نوع ۲ افزایش نرخ ارز است. وقتی نرخ ارز در 6سال گذشته بیش از 15 برابر شده و تولید داخلی به کالاهای واسطهای، سرمایهای و مواد اولیه وارداتی وابسته است و وقتی تغییرات نرخ ارز عامل تحریککننده انتظارات تورمی است، همه اینها موجب افزایش هزینههای تولید شده و باعث افزایش قیمت کالاها حتی بیشتر از افزایش نرخ ارز شده است. تورم فشار هزینه در اقتصاد کشور در چند سال گذشته دست بالا داشته است
3⃣ دلیل تورم ساختاری، ساختار انحصاری است که با تبانی و قدرت انحصاری قیمت را بالا می برند. به واسطه تضادهای توزیعی هم صاحبان کالا و خدمات سعی میکنند قیمت خود را بالا ببرند تا سهم نسبی خود از رفاه و درآمد و ثروت را افزایش دهند.شاخصبندی هم موثر است، یک وقتی یک قیمت کلیدی بالا میرود صاحبان کالاها هم به دنبال آن قیمت خود را بالا میبرند.
✳️ در ساختار و شرایط خاص کنونی اقتصاد ایران به خصوص در ۶ سال اخیر، تورم عمدتا نتیجه پرشهای نرخ ارز است و نقدینگی و کسر بودجه و رشد پایین، همه معلول پرشهای بیسابقه ارزی و تورمهای ناشی از آن هستند.
https://b2n.ir/s16257
✍️ توکلی
https://eitaa.com/eqmoq2