▫️شیعه چگونه شیعه شد؟ (به مناسبت شهادت امام هادی علیه السلام) 🔰 یکی از سخنرانان مشهور در توجیه احتیاج ما به ائمه متاخر گفته بود: "خداوند با امامان بعد از امام رضا علیه السلام خواسته است شیعه را برای غیبت امام عصر ارواحنا فداه آماده کند". ائمه متاخر یعنی آخرین امامان معصوم که اصطلاحا به امام جواد، امام هادی و امام عسکری علیهم السلام گفته می‌شود. اما کلا این ساده‌سازی‌ها کارهای عجیبی است و من نمی‌دانم چرا عده‌ای اصرار دارند این قدر موضوعات را ساده کنند؟! البته پیچیده سازی بی‌جهت هم مسلما مطلوب نیست. 🔸🔹🔸🔹 به نظر می‌رسد جزء مشهودترین کارهایی که ائمه متاخر انجام دادند شبکه مفصلی است که در شیعیان در زمان ایشان ایجاد شد. نباید تصور کنیم شیعه همیشه به این شکل بوده است. اساسا سلطه اهل سنت اجازه نمی‌داد شیعیان قدرت اجتماعی یا جریان فرهنگی قابل توجهی شوند. 1⃣ اما تعلیمات علمی فرهنگی امام باقر و امام صادق علیهما السلام باعث شد شیعه احساس هویت فرهنگی متمایزی پیدا کند. 🔻 تا زمانی که شما خودتان را ادامه دیگران و در تاریخ دیگران تعریف نکنید هیچ‌گاه احساس تمایز نخواهید داشت.🔺 2⃣ مبارزه اجتماعی موسی بن جعفر علیه السلام حساسیت‌ها را افزایش داد و توجه خیلی‌ها را به این فرهنگ منتقد جریان غالب جلب کرد. در ادامه، دو سال آخر عمر مبارک امام رضا علیه السلام باعث شد جغرافیای شیعه پراکندگی و گستردگی بیشتری پیدا کند. شیعه در این‌ زمان جغرافیای متمرکزی ندارد و از سوی دیگر ارتباط با امامان خود را به شکل سابق ندارد. 3⃣این‌جاست که شبکه وکالت توسط ائمه متاخر ابداع و تقویت می‌شود. وکلا از جانب ائمه متاخر علیهم السلام نظام اجتماعی شیعه را قوی و قوی‌تر کرد. این نوع از هدایت باعث شد شیعه دارای تشکیلات عظیمی شود که در فرهنگ مخالف هضم نشود. ‌البته بیان آن آقای منبری غلط نبود اما ساده‌سازی شده بود. شیعیان در حال آماده شدن برای زندگی در عصر غیبت بودند اما نه صرفا یک آمادگی ذهنی بلکه آمادگی عملی. یک نوع رزمایش برای تمرین حفظ علم و فرهنگ شیعه بدون حضور امام معصوم. با این اقدامات، شیعه به صورت "دولت در دولت‌"های سنی درآمد و توانست خود را حفظ کند.