«٥»إِيّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّاكَ نَسْتَعِينُ
(خدايا)تنها ترا مىپرستيم و تنها از تو يارى مىجوئيم.
نكتهها:
انسان بايد به حكم عقل،بندگى خداوند را بپذيرد.ما انسانها عاشق كمال هستيم و نيازمند رشد و تربيت،و خداوند نيز جامع تمام كمالات و ربّ همهى هستى است.اگر به مهر و محبّت نيازمنديم او رحمان و رحيم است و اگر از آينده دور نگرانيم،او صاحب اختيار و مالك آن روز است.پس چرا بهسوى ديگران برويم؟! عقل حكم مىكند كه تنها بايد او را پرستيد و از او كمك خواست.نه بنده هوى و هوس خود بود و نه بنده زر و زور ديگران.
در نماز،گويا شخص نمازگزار به نمايندگى از تمام خداپرستان مىگويد:خدايا! نه فقط من كه همهى ما بنده توايم،و نه تنها من كه همهى ما محتاج و نيازمند لطف توايم.
خدايا! من كسى جز تو را ندارم «إِيّاكَ» ولى تو غير مرا فراوان دارى و همه هستى عبد و بندهى تو هستند. «إِنْ كُلُّ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِلاّ آتِي الرَّحْمنِ عَبْداً» ١در آسمانها و زمين هيچچيزى نيست مگر اين كه بنده و فرمان بردار خداوند رحمان هستند.
جمله «نَعْبُدُ» هم اشاره به اين دارد كه نماز به جماعت خوانده شود و هم بيانگر اين است كه مسلمانان همگى برادر و در يك خط هستند.
مراحل پرواز معنوى،عبارت است از:ثنا،ارتباط و سپس دعا.بنابراين اوّل سورهى حمد ثناست،آيهى «إِيّاكَ نَعْبُدُ» ارتباط و آيات بعد،دعا مىباشد.
گفتگو با محبوب واقعى شيرين است،شايد به خاطر همين كلمه «إِيّاكَ» تكرار شد.