✨﴾﷽﴿✨
⬇️پرسش و پاسخ اعتقادی
❓در مباحث خداشناسی در مورد علم خدا، میگوییم: خداوند نسبت به تمامی حوادث (گذشته - حال - آینده) علم حضوری دارد و تمامی حوادث در پیشگاه او حاضرند. این سخن در مورد حوادث گذشته و حال، صحیح به نظر میرسد ولی درباره حوادث آینده که هنوز واقع نشده اند چگونه مطرح میشود؟
✅پاسخ: گذشته و حال و آینده، مفاهیمی است که ساخته فکر و وجود محدود بشر است؛ زیرا وجود ما هم از نظر «زمان» و هم از نظر «مکان» محدود است، یعنی ما در نقطه مشخصی از زمان و مکان قرار گرفته ایم. محدود بودن وجود ما از نظر مکان، مفاهیم «دور و نزدیک» را برای ما به وجود آورده، آیا اگر وجود ما تمام جهان را پر کرده بود، دور و نزدیک برای ما مفهوم داشت؟
هم چنین محدود بودن ما از نظر زمان، گذشته و حال و آینده را در فکر ما چنین ترسیم مینماید. «حال» زمانی است که ما در آن زندگی میکنیم و «آینده» زمانی است که بعد از ما میآید و «گذشته» زمانی است که قبل از ما بوده، یعنی در همه جا مقیاس، وجود ماست. لذا آنچه برای ما «زمان گذشته» است، نسبت به کسانی که در یک قرن پیش از ما میزیسته اند، زمان حال» و برای کسانی که دو قرن پیش بوده اند، «زمان آینده» است! بنابراین برای وجود «بی نهایتی» که احاطه به هر زمان و مکانی دارد، این مفاهیم ابدا معنی ندارد؛ او گذشته و آینده را مانند حال میداند و میبیند و همه در پیشگاه او به طور یکسان حاضرند. مثلا کسی که از روزنه کوچکی از درون اتاقی به قافله شتری نگاه میکند و در هر لحظه یک شتر را بیشتر نمی بیند، گذشته و حال و آینده ای در خود برای این قافله ترسیم میکند - چون دریچه دید او محدود است - اماکسی که در بیرون آن اتاق قرار دارد و تمام قافله را مینگرد، همه را یک جا در حال حرکت میبیند! به عبارت دیگر، برای وجودی که خالق زمان و مکان است، همه حوادث در ظرف خود وجود دارند و در پیشگاه او حاضرند.
🔹این که میگوییم حوادث آینده الان وجود ندارد صحیح است، زیرا «الآن» اشاره به زمان حال است که ما در آن زندگی میکنیم ولی این دلیل بر آن نیست که آینده حتی در ظرف خود وجود ندارد، بلکه هر موجودی در ظرف خود وجود دارد و نمی توان آنها را از صفحه هستی به کلی سلب نمود و میتوان گفت که حادثه فردایی امروز نیست، اما نمی توان گفت اصلا وجود ندارد.
@Nahjolbalaghe2