مراد از" روح" در 38نبأ چيست؟
@Porseman_channel
✅ مفسران تفسيرهاى زيادى ذكر كردهاند كه در بعضى از تفاسير به هشت احتمال بالغ مىشود
📚تفسير قرطبى" جلد 10 صفحه 6977.
كه مهمتر از همه تفسيرهاى زير است:
1- منظور مخلوقى است غير از فرشتگان و برتر از همه آنها.
2- منظور" جبرئيل" امين پيك وحى خدا و واسطه ميان او و پيامبران است، كه بزرگترين فرشتگان مىباشد.
3- منظور" ارواح انسانها" است كه همراه فرشتگان بپا مىخيزند.
4- فرشتهاى است بالاتر از همه فرشتگان و برتر از جبرئيل، و هم او بود كه با انبياء و امامان معصوم همراه بوده و هست.
قابل توجه اينكه" روح" در قرآن مجيد گاه به صورت مطلق، و بدون هيچ قيد ذكر شده، و در اين حال غالبا در برابر" ملائكه" قرار گرفته مانند: تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ إِلَيْهِ:" فرشتگان و روح به سوى او بالا مىروند" (معارج- 4). تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ:" در شب قدر ملائكه و روح به فرمان پروردگارشان با هر چيزى نازل مىشوند" (قدر- 4).
در اين دو آيه" روح" بعد از" ملائكه" ذكر شده، و در آيه مورد بحث قبل از" ملائكه"، البته ممكن است اين جدا شدن به عنوان يك فرد مشخص و بزرگ بوده باشد، و به اصطلاح ذكر" عام" بعد از" خاص" يا ذكر" خاص" بعد از" عام" است.
اما در بسيارى از آيات،" روح" با اضافه يا وصفى آمده است، مانند" روح القدس" در آيه قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِ:" بگو روح القدس اين قرآن را از سوى پروردگارت به حق نازل كرد" (نحل- 102) يا آيه نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ قرآن را" روح الامين" نازل كرده" (شعرا- 193).
در بعضى از آيات خداوند" روح" را به خودش اضافه فرمود، مىفرمايد:
" وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي":" در آدم از روح خودم دميدم" (روح شريفى كه به خاطر شرافت به ذات مقدس او اضافه شده)" (حجر 29) و در جاى ديگر مىفرمايد: فَأَرْسَلْنا إِلَيْها رُوحَنا:" ما به سوى مريم روح خود را فرستاديم" (مريم- 17).
به نظر مىرسد كه" روح" در اين آيات كه به صورتهاى متفاوتى بيان شده معناهاى متفاوتى داشته باشد كه شرح هر كدام در ذيل همان آيات بيان شده است.
ولى آنچه از ميان تفاسير مختلف نسبت به آيه مورد بحث مناسبتر به نظر مىرسد اين است كه، منظور از" روح" در اينجا يكى از فرشتگان بزرگ الهىاست كه بر طبق بعضى از روايات حتى از جبرئيل برتر است، چنان كه در حديثى از امام صادق ع مىخوانيم: هو ملك اعظم من جبرائيل و ميكائيل:
" او فرشتهاى است بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل"
📚مجمع البيان" جلد 10 صفحه 427.
و در تفسير" على بن ابراهيم" نيز آمده است:
الروح ملك اعظم من جبرئيل و ميكائيل و كان مع رسول اللَّه و هو مع الأئمة ع:" روح فرشتهاى است برتر از جبرئيل و ميكائيل و او با رسول اللَّه همراه بود و با امامان نيز همراه است"
📚تفسير" على بن ابراهيم" جلد 2 صفحه 402.
هر چند در بعضى از روايات در تفاسير اهل سنت از پيغمبر اكرم ص نقل شده كه فرمود:
الروح جند من جنود اللَّه ليسوا بملائكة لهم رؤس و ايدى و ارجل، ثم قرا يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِكَةُ صَفًّا، قال هؤلاء جند و هؤلاء جند:
" روح لشكرى از لشكريان خدا است كه ملائكه نيستند، آنها داراى سر و دست و پا مىباشند، سپس پيامبر ص اين آيه را تلاوت فرمود: يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِكَةُ صَفًّا سپس افزود: اينها لشكرى هستند و آنها لشكر ديگرى"
📚تفسير" در المنثور" جلد 6 صفحه 309.
به هر حال همانگونه كه اشاره شد اين مخلوق بزرگ الهى خواه از فرشتگان باشد، يا موجود ديگرى، در قيامت همراه ملائكه آماده اطاعت فرمان او هستند، و چنان هول و اضطراب محشر همه را فرا گرفته كه هيچكس را ياراى سخن گفتن نيست، و آن گاه كه ذكرى يا سخنى بگويند يا شفاعتى كنند تنها به اذنروردگار است، حمد و ثناى او مىگويند و يا شفاعت براى آنها كه شايسته شفاعتند.
📚تفسير نمونه، ج26، ص: 59
@Porseman_channel