بسمه تعالی
طراحی برنامه‌های توسعه‌ای پنج الی هفت ساله از زمان #دولت_مصدق در ایران، آغاز و با وقوع #انقلاب_اسلامی، متوقف شد.
این برنامه‌ها با پایان #جنگ_تحمیلی عراق علیه ایران، مجدداً آغاز گردید که رهین استقرار امام خامنه‌ای در جایگاه رهبری و هاشمی رفسنجانی در جایگاه ریاست جمهوری بود.
برنامه پنج‌ساله اول (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳) در پنج فصل تهیه و در اواخر سال ۱۳۶۸ به تصویب مجلس رسید و همان سال به عنوان سال ابتدایی اجرای برنامه اعلام شد.
هدف‌های کلی این برنامه:
بازسازی و تجهیز بنیه دفاعی،
بازسازی و نوسازی ظرفیت‌های تولیدی و زیربنایی و مراکز جمعیتی خسارت دیده در جنگ تحمیلی،
گسترش کمی و ارتقاء کیفی فرهنگ عمومی،
رشد اقتصادی،
تأمین حداقل نیاز‌های اساسی مردم،
تعیین و اصلاح الگوی مصرف،
اصلاح سازمان و مدیریت اجرایی و قضایی کشور
و مواردی از این دست بود.
برنامه دوم توسعه (۱۳۷۴ تا ۱۳۷۸) از نظر ساختار و ماهیت تفاوت چندانی با برنامه اول نداشت و مبتنی بر آزادسازی اقتصادی و خصوصی‌سازی بود.
هدف‌های کلان این برنامه موضوعاتی مانند:
تحقق عدالت اجتماعی،
رشد فضائل بر اساس اخلاق اسلامی،
هدایت جوانان و نوجوانان در عرصه‌های مذهبی، فرهنگی و خلاقیت،
افزایش بهره‌وری،
تربیت نیروی انسانی مورد نیاز،
تلاش برای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمد‌های نفتی،
توسعه صادرات غیرنفتی،
ایجاد تعادل در بخش‌های اقتصادی،
رعایت اصول عزت و حکمت و مصلحت کشور در سیاست خارجی،
تقویت بنیه دفاعی کشور
و مواردی از این قبیل بود.
برنامه سوم توسعه (۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳) با رویکردی اصولی‌تر نوشته شد و هدف اصلی برنامه، توسعه پایدار بود. برنامه سوم با راهبرد اصلاحات اقتصادی مبتنی بر رویکرد «توسعه اقتصاد رقابتی» از طریق حرکت به سمت آزادسازی اقتصادی همراه با شکل‌گیری نظام جامع تأمین اجتماعی و اصلاحات قانونی و نهادی و لغو انحصار‌ها برای فراهم شدن زمینه‌های مشارکت بخش خصوصی و کاهش تصدی‌گری دولت طراحی و تدوین شد.
قانون برنامه سوم توسعه که به «برنامه اصلاح ساختاری» نیز مشهور بود، در ۲۶ فصل و ۱۹۹ ماده در تاریخ ۱۳۷۹/۱/۱۷ به تصویب مجلس رسید.
جهت‌گیری کلی برنامه سوم شامل؛
اصلاحات ساختاری و نهادی در بخش عمومی،
خصوصی‌سازی و کاهش تصدی‌گری دولت،
کاهش وابستگی به درآمد‌های حاصل از صدور نفت خام،
ایجاد جهش در صادرات غیرنفتی،
افزایش اشتغال مولد،
اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم و چگونگی برقراری و وصول عوارض،
تمرکززدایی از ساختار اداری و اقتصادی،
تأمین حقوق و آزادی‌های مشروع و قانونی همه شهروندان و
ایجاد و تقویت فضای مطمئن و قانونمند برای تمام فعالیت‌ها بود.
برنامه چهارم توسعه (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸)، در چارچوب سند چشم‌انداز ۲۰ ساله و پس از ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه توسط رهبر انقلاب اسلامی، در ۱۵ فصل و ۱۶۱ ماده تهیه و در تاریخ ۱۳۸۳/۶/۱۱ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
مأموریت یا اهداف کلان این برنامه، شامل مواردی مانند:
رشد اقتصاد ملی در تعامل با اقتصاد جهانی،
حفظ محیط زیست،
آمایش و توزان منطقه‌ای،
توسعه سلامت، امنیت انسانی و عدالت اجتماعی،
صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی+ایرانی،
تأمین مطمئن امنیت ملی و نوسازی دولت و ارتقای اثربخشی حاکمیت بود.
برنامه پنجم توسعه (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴) بعد از تغییرات و اختلافات متعدد بین مجلس و دولت، نهایتاً در ۲۳۵ ماده و در ۹ فصل در تاریخ ۱۳۸۹/۱۰/۱۵ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
اصول تهیه و تدوین برنامه پنجم، عبارت بود از:
دستیابی به جایگاه ترسیم‌شده برای کشور در سند چشم‌انداز ۲۰ ساله در منطقه،
تحقق کامل سیاست‌های ابلاغی مقام رهبری،
توجه به خطوط راهنمای الگوی اسلامی+ایرانی توسعه در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی،
عدالت اجتماعی،
جلب گسترده مشارکت مردم و ایجاد فضای مناسب برای تحقق جهش بلند اقتصادی و اجتماعی.
برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲)، مشتمل بر ۱۲۴ ماده و ۱۲۸ تبصره در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۴، به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
سیاست‌های کلی برنامه ششم شامل:
امور اقتصادی،
امور فرهنگی،
امور اجتماعی،
امور دفاعی و امنیتی،
امور سیاست خارجی،
امور علم فن‌آوری و نوآوری
و امور حقوقی و قضایی می‌شود.
برنامه هفتم توسعه:
رئیس جمهور (آ.رئیسی) در جلسه فوق‌العاده هیأت دولت (۱۴۰۲/۲/۳۰) به منظور بررسی نهایی برنامه هفتم توسعه، آن‌را «سند هویت نگاه دولت برای تحول در پنج سال آینده» ذیل «سیاست‌های ۲۶ گانه ابلاغی مقام معظم رهبری» دانست.
«قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران» مصوب ۱۴۰۳/۳/۱ مجلس شورای اسلامی مطابق با اصول ۱۲۳ و ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (مورد موافقت مجمع تشخیص مصلحت نظام در اجرای اصل ۱۱۲ قانون اساسی در تاریخ ۱۴۰۳/۴/۲)، به سرپرست محترم ریاست جمهوری (مخبر) ابلاغ گردید و اجرای آن در انتظار استقرار ریاست جمهوری چهاردهم است.
✍ سیدمحمدحسینی(منتظر)
۱۴۰۳/۴/۲۸
🆔 @chelcheraaqHM
🙏