▫️ ﷽ نفاق شناسی ✅ @shobhe_ir ✍ حجت‌الاسلام دکتر قربانی مقدم منافقین اما، طرفه حدیثی هستند! علی(ع) از قول پیامبر می گوید که حضرتش فرمود: بر امتم نه از مؤمن می ترسم و نه از مشرک؛ «ایمانِ» مؤمن، او را از آزار مردم مانع می شود، و مشرک را هم «شِرک» نابود می کند؛ اما، داستانی دارد منافق. بسیاری افراد در نگرانی و تحیرند که چگونه با افراد دورو مواجه شوند؟ چگونه دوست خود را از دشمن خود بازشناسند؟ آیا معیار و خط کشی وجود دارد که به وسیله ی آن، بتوان میزان خلوص افراد را اندازه گیری و از دام منافقین در امان ماند؟ با بیانی که می آید شاید بتوان ملاک خوبی برای شناخت بعضی افراد دورو و دو زبان یافت. افرادی که برای هر جامعه ای ضررمَند هستند؛ به نحوی که پیامبر عظیم الشأن(ص) نسبت به اینان شدیداً و اکیداً هشدار می دهد و خطر آن ها را بیش از کفار بیان می دارد. اما این ملاک چیست؟ قرآن کریم پس از آیات فراوانی که درباره ی صفات و اعمال منافقین دارد، سوره‌ای را نیز به اسم این گروه نامیده است. در سوره ی محمد(ص) آمده:(وَ لَو نَشاء لَأرَیناکَهم فَلَعَرَفتَهم بسیماهم وَ لَتَعرفَنَّهم فی لَحن القَول وَ الله یَعلَم أعمالَکم) اگر ما بخواهیم، آنان [منافقین] را به تو نشان میدهیم. پس آنها را با علامت هایشان خواهی شناخت و قطعاً میتوانی آنان را از طرز سخنانشان بشناسی و خداوند اعمال شما را می داند.این آیه نیز مانند دو آیاتی در سوره اسراء و اعراف بر این نکته انگشت اشاره می فشارد که «کلام»، آدمی را بَدرَقَم رسوا می کند. آیه مزبور، پس از تأکید بر شناختن منافقین نسبت به علائمی که قدرت نهان سازیش را ندارند، [به واسطه ی لام و نون تأکید در کلمه‌ی «لَتَعرفَنَّهم»] تکیه‌ی خاصی بر «کلام» آنها دارد و دقت در طرز صحبت منافقین را، یکی از شاخص‌های شناسایی آنان معرفی می نماید؛ امام صادق(ع) با تمسک به این آیه می فرماید: نزد ما عاقل (و در روایتی: فقیه) کسی است که از لحن کلام، پی به درون افراد ببرد. ✅ @shobhe_ir لطیف آنکه، پیامبر(ص) پیش از جنگ بدر با برخی صحابه به مشورت پرداخته و گویا گروهی از راویان، چنین امری را نوعی فضیلت برای ایشان تلقی کرده اند؛ شیخ مفید با ذکر دلایل متقن و شواهد کافی، اینگونه شور و مشورتها را، عمل به آیه (آشکار شدن نفاق در پرتو گفتار) دانسته است. ممکن است این سؤال مطرح شود که چرا خداوند به جای معرفی کردن منافقین، به مسلمین دستور میدهد که خود در طرز صحبت آنان دقت کرده و بود و نبود نفاقشان را دریابید؟ آیا بهتر این نبود که پروردگار مهربان نام منافقین را برای مسلمین و پیامبرش بازگو می کرد؟ چند نکته، روشن کننده پاسخ این پرسش خواهد بود: مبارزه اسلام نه با افراد بلکه همواره با “فکر و جریان” بوده است. ✅ @shobhe_ir در بررسی مسئله نفاق هم این نکته پرواضح است که این پدیده زشت، علاوه بر آنکه مرضی درونی و حالتی روانی برای بعضی از مسلمین بوده و هست، گاهی به صورت یک جریان و گروه در بین جامعه مسلمان رخنه و فعالیت میکرده است و زمانی اولیاء دین را به واکنش در برابر پدیده وا می داشته که مرض، حالت گروهی و تولید یک فکر مسموم را به خود گرفته و کسانی مدیریت آن را برعهده داشته‌اند. مطالعه تاریخ صدر اسلام این نکته را هویدا میسازد که منافقین از همه حقوق شهروندی برخوردار بوده اند و هیچ تعرضی بدانان صورت نگرفته بود، تا آنکه پایگاهی اجتماعی برای ترویج مرام خود و ضربه زدن به اسلام تأسیس می کنند و آنگاه پیامبر عظیم الشان مأموریت می یابد تا پایگاه را تخریب نماید. ✅ @shobhe_ir آری، امروز زمان نیز دشمن اسلام و جامعه ی اسلامی، افراد خاصی نیستند تا با معرفی و محاکمه ی آنها دشمنان ریشه کن شوند، بلکه دشمن اسلام فکر غلط و جریان های باطلی هستند که باید در نخستین قدم، چنان طرز تفکر و جریانات منحرف شناخته و شناسانده شوند. وجود منافق منحصر به زمان نزول وحی و حیات پر برکت پیامبر اعظم(ص) نیست تا با معرفی آن بتوان از شرش راحتی یافت؛ مسلمانان بلکه باید به ملاک و معیاری دست پیدا کنند و در هر زمان و مکانی این گونه افراد را شناسایی کرده، از خطراتشان محفوظ بمانند. دلایل دیگری نیز چون «حفظ وحدت»، «مصالح عالی اسلام»، «رعایت مسئله ی حسن ظن در فکر، همراه با احتیاط در عمل» و… برای این موضوع می توان شمرد. ✅ @shobhe_ir ادامه👇👇👇