جوانان فرصت ماه رمضان را فقط در تماشای سریالها و بازیها و ... نگذرانند، فکر نکنید رمضان، نوروز است، الان چندین شبکه سیما، ختم قرآن پخش میکند، بنشینیم و استفاده کنیم. من نمیگویم فقط قرآن یا فقه بخوانید، کتاب بخوانید، شعر بخوانید، مطالعات علمی خود را قوی کنید. شما در جوانی میتوانید از این حافظه استفاده کنید.
کسانی که به هر دلیلی نمیتواند روزه بگیرند، قرآن بخوانند، صلوات بفرستند، انفاق کنند و فرصت را از دست ندهند. روزی امام رضا(علیه السلام) سخنی فرمود که مأمون گفت من خودم میخواهم آن را بنویسم، آن جمله این بود: روزه باعث میشود فرد غنی درد فقیر را احساس کند.
موعظه و ارشاد یکی دیگر از کارهای مهم در ماه مبارک رمضان است، امیرالمؤمنین علیهالسلام شبهای ماه رمضان با گوشت غذا درست میکرد و به خانههای فقرا میبرد تا آنها با آن غذا افطار کنند و بعد دقایقی هم برای آنها صحبت میکرد. شاید امسال نشود دور هم جلسات مذهبی و انس با قرآن داشته باشیم، اما میشود به نحوی دیگر کار، تبلیغ و مؤعظه کرد.
انفاق و کمک به مردم
«انفاق و کمک به مردم در همۀ ایام سال مخصوصاً ماه مبارک رمضان بسیار سفارش شده است، حضرت عبدالمطلّب؛ پدر بزرگ پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله و سلم) وقتی ماه رمضان میشد به غار حراء میرفت و انفاق میکرد، پس سنّت انفاق در ماه رمضان، قبل از اسلام هم بوده است. در روایتی دیگر داریم کسی که در ماه رمضان انفاق کند هفتاد نوع بلا از او دفع میشود.»
ماه رمضان بهترین فرصت برای بخشش و نوع دوستی است و مسلمانان در این هنگامه میتوانند در پرتو آموزهها و مفاهیم والای الهی به انفاق و بخشش بپردازند تا از آثار روحی و معنوی آن بهره مند شوند. دستگیری از نیازمندان و انفاق به مستمندان از زیباترین خصلتهای پرهیزکاران و مومنان حقیقی به شمار میرود و در آموزهها و متون دینی بر آن تاکید و سفارش بسیار شده است. تزکیه و طهارت نفس، آمرزش گناهان و تقرب الهی از مهم ترین آثار فردی و معنوی انفاق محسوب میشود و در ارتباط با پیامدهای اجتماعی این فضیلت اخلاقی میتوان به برطرف شدن مساله فقر از جامعه اسلامی، استقرار عدالت اجتماعی، پیشرفت و پویایی نظام اقتصادی و جلوگیری از گسترش فساد اشاره کرد.
خداوند متعال در آیه 10 سوره حدید، مومنان را نسبت به ترک انفاق هشدار میدهد و میفرماید: «و شما را چه شده که در راه خدا انفاق نمیکنید؟ در حالی که میراث آسمانها و زمین مخصوص خداست [و کسی مالک حقیقی چیزی نیست]. کسانی از شما که پیش از فتح [مکه] انفاق کردند و جهاد نمودند [با دیگران] یکسان نیستند، آنان از جهت درجه از کسانی که پس از فتح [مکه] انفاق کردند و جهاد نمودند بلندپایهترند و خدا به هریک وعده نیکو داده است و خدا به آنچه انجام میدهید، آگاه است.» رسول اکرم(صلی الله علیه وآله و سلم) و ائمه معصومان(علیه السلام) نیز همواره بر مساله برآوردن نیازهای مومنان و گره گشایی از زندگی نیازمندان تاکید کردهاند.
ماه مبارک رمضان به دلیل فضیلتها و برکتهای بی شمارش، اعمال خیر و انفاق در آن از ویژگیهای خاصی برخوردار است. افزایش روحیه همیاری و تعاون در راستای اطعام یتیمان، آزادی زندانیان و کمک به نیازمندان سبب میشود تا روزه داران برخی از مشکلات طبقه ضعیف جامعه را برطرف کنند. امیرمومنان(علیه السلام) در این ارتباط فرمودند: «مردم! ماه خداوند همراه با برکت و رحمت و مغفرت، به شما روی آورده است؛ ماهی که نزد خداوند بهترین ماهها، روزهایش بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعتهایش برترین ساعات می باشد.. به هنگام احساس گرسنگی و تشنگی در آن، گرسنگی و تشنگی روز رستاخیز را به خاطر آورید و بر تهی دستان و مستمندان جامعه خویش انفاق نمایید.»