✅ گزیده جلسه اول سخنرانی حجت‌الاسلام دکتر طباطبائی 🕌 تهران، مسجد جامع امام‌علی(ع) شهران ⏰ ۱۴۰۲/۰۹/۲۱ موضوع سخنرانی: شرح خطبه فدکیه #قسمت_نخست 🔺داستان فدک فدک اسم سرزمینی است در شمال مدینه در نزدیکی قلعه های خیبر که حدود ۱۰۰ کیلومتر با مدینه فاصله دارد. ساکنین این قلعه ها و سرزمین ها طوایفی از یهود بودند. 🔺علت آمدن یهود به حجاز آمدن یهود به حجاز و سکونت شان در مدینه به قرنها قبل از ظهور اسلام برمی گردد. علمای یهود از پیامبران سلام الله علیهم أجمعین شنیده و در کتابها خوانده بودند که در آخرالزمان پیامبری مبعوث می شود که پیامبران پیشین را تصدیق می کند و دینش جهان گیر می شود. آنها به امید درک پیامبر آخرالزمان و ایمان به او به حجاز مهاجرت کردند و در اطراف مدینه ساکن شدند؛ زیرا می دانستند که پایتخت آن پیغمبر مدینه خواهد بود. یهودیان اطراف مدینه سه طایفه معروف بودند (بنی قریظه، بنی قینقاع، بنی نظیر) 🔺ویژگی‌های قوم یهود ۱. مثل سایر یهودیان بسیار مال دوست بودند و فکر اقتصادی داشتند. ۲. دوراندیش و عاقبت اندیش بودند و وقتی وارد حجاز شدند سعی کردند که سرزمینهای حاصل خیز و مکانهای استراتژیک را شناسایی کنند و قلعه های محکمی برای خود بنا کنند. ۳. اهل علم و دانش بودند و نسبت به اعراب، از تمدن برتری برخوردار بودند. یهودیان با این ویژگیها از موقعیت خاصی در بین اعراب برخوردار بودند. 🔺عهد شکنی یهود بعد از این که پیغمبر اکرم (ص) به مدینه مهاجرت فرمودند و عملاً دولت اسلامی در مدینه تشکیل شد، پیغمبر اکرم (ص) با طوایف مختلف یهود معاهده ای بستند و بنا شد که آنها متعرض مسلمان ها نشوند و با دشمنانشان همکاری نکنند؛ ولی هیچ کدام از این طوایف به عهد خود وفا نکردند و پنهانی با مشرکین مکه از یک طرف و بعدها با منافقین مدینه از طرف دیگر روابطی برقرار کردند و حتی توطئه کردند که جنگی علیه پیغمبر اسلام راه بیاندازند. منافقین به آنها قول داده بودند که اگر شما به مدینهن حمله کنید ما دو هزار نفر هستیم و به شما کمک خواهیم کرد. در سوره منافقون به این هدف منافقان اشاره می کند و می فرماید: «یَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَى الْمَدینَةِ لَیُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَل‏[منافقون، 8]؛ منافقان می گفتند: ما عزیز هستیم و مسلمانها آواره های مکه هستند و ذلیلند و ما اینها را بیرون خواهیم کرد» وقتی پیغمبر اکرم (ص) اطلاع پیدا کردند برای جنگ با آنها آماده شدند و نهایتاً جنگهایی اتفاق افتاد که یکی از آنها جنگ خیبر بود. در جنگ خیبر قلعه های خیبر که مهم ترین قلعه استراتژیک یهودیان بود (وَظَنُّوا أَنَّهُم مَّانِعَتُهُمْ حُصُونُهُم)[حشر، 2] به دست توانای امیرالمؤمنین علیه السلام فتح شد. خبر فتح خیبر به اهل فدک رسید. آنها برای در امان ماندن از بلایی که بر سر اهل خیبر آمد به پیغمبر پیشنهاد مصالحه کردند و نهایتاً بزرگان فدک پیشنهاد کردند که ما زمین ها و اموالمان را به شما می دهیم به شرط این که جانمان سالم بماند. پیغمبر (ص) هم قبول کردند و آنها هر کدام به اندازه یک شتر از اموالشان برداشتند و بقیه را تسلیم پیغمبر اکرم (ص) کردند. 🔺اختصاص فئ به پیامبر در قرآن قرآن در اول سوره حشر به این ماجرا اشاره می کند و می فرماید: وَمَا أَفَاء اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَیْهِ مِنْ خَیْلٍ وَلَا رِکَابٍ وَلَکِنَّ اللَّهَ یُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَى مَن یَشَاء وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ[حشر، 6]؛ مضمون این آیه این است: این سرزمینی را که بدون قوای نظامی تصرف کردید و خود مردم آن جا آنها را به پیغمبر بخشیدند، این اموال با سایر اموالی که مسلمان ها در جنگ ها به غنیمت می گیرند تفاوت دارد. 🌐 پایگاه اندیشه حقوق عمومی و فضای مجازی 👇 🆔 Eitaa.com/TABATABAEI_IR