حضرت معصومه (س) در یک ذی‌القعده سال ۱۷۳ هجری قمری در شهر مدینه متولد شد. نام اصلی ایشان فاطمه کبری است ولی چون برادرش، امام رضا (ع)، ایشان را معصومه صدا می‌زده به این نام شهرت یافته‌است.
پدر حضرت معصومه امام موسی کاظم و مادرش نجمه خاتون بوده است.
حضرت معصومه (س) در سال ۲۰۱ هجری قمری و یک سال پس از هجرت امام رضا به مرو، به قصد دیدار برادر و با هدف ابلاغ پیام ولایت و ادای رسالت زینبی به سمت خراسان سفر کرد. در ساوه، عده‌ای از مخالفان اهل بیت به کاروانشان حمله کردند. این حادثه منجر به شهادت ۲۳ تن از همراهان آن حضرت گردید. حضرت معصومه (س) پس از این اتفاق بیمار شد و نتوانست به خراسان برود. پس به قم رفت و در آنجا در منزل موسی بن خزرج ساکن شد.
زمانی که حضرت معصومه علیها السلام در ساوه بیمار شد، به اطرافیان خود فرمود: مرا به قم ببرید. و سپس از پدرش، امام موسی کاظم، نقل کرد که: قم مرکز شیعیان است.
حضرت معصومه (س) پس از ۱۷ روز تحمل بیماری در سن ۲۸ سالگی و در روز ۱۰ ربیع الثانی ۲۰۱ هجری قمری فوت کرد. مردم قم، با تجلیل فراوان پیکر پاک حضرت معصومه (س) را تشییع کردند و در محل فعلی حرم، که آن روز در بیرون شهر بود و به موسی بن خزرج تعلق داشت، با احترام بسیار دفن نمودند.
در محل زندگی و عبادت حضرت معصومه (س) در قم پس از فوت ایشان مسجدی بنا شد و هم اکنون در محله میدان میر قم وجود دارد.
حضرت معصومه (س) در روایات و احادیث منزلت بالایی دارند. با توجه به اینکه عصمت امری نسبی است می‌توان گفت که ایشان نیز به درجاتی از معصوم بودن مزین هستند ولی نه در حد امامان معصوم.
@Tamashakhane_Noor