کمیل بن زیاد نخعی از یاران امام علی علیهالسلام و مردی شجاع و سلحشور و زاهدی عابد بود؛ او که در سال هشتم هجری و در جریان ماموریت حضرت علی علیه السلام برای تبلیغ احکام و معارف الهی در یمن به اسلام گرویده بود تا پایان عمر خویش همواره پیرو و طرفدار شیفته آن حضرت و اهل بیت عصمت و طهارت بود و سخنان آن حضرت را از جان خویش بیشتر دوست می داشت. برخی از سخنان نقل شده از امام علی علیه السلام توسط او نشان می دهد که او از یاران خاص و اصحاب سرّ آن حضرت بوده است.
.
سعد بن زید بن ارطاة گفت: کمیل بن زياد را ديدم و از فضائل اميرالمؤمنين از او سؤال كردم، در جواب گفت: مىخواهى تو را خبر دهم به وصيتى كه اميرالمؤمنين به من نموده و آن وصيت براى تو بهتر است از دنيا و هر چه در آن است؟ در جواب گفتم: آرى کمیل گفت:
(گزیدهای کوتاه از توصيههاى آن جناب به کمیل بن زیاد به صورت مختصر):
ای کمیل! هر روز نام خدا را بر زبان جارى كن، بگو: لا حول و لا قوة الا باللَّه، بر خدا توكل كن، ما را ياد كن، نام ما ببر و بر ما درود فرست، و آن را بر وجود خود و هر چه به حفظ و حراستش عنايت دارى بگردان، تا از شر آن روز در امان مانى.
ای کمیل! پيغمبر را خدا ادب آموخت و مرا پيغمبر، و من مؤمنان را تربيت خواهم كرد؛ آداب را براى مردم بزرگوار بر جاى خواهم نهاد.
ای کمیل! غذاى خود را با ديگران بخور، و بخل نورز، تو به كسى روزى نمیدهى (مهمان روزى خود میخورد) و خداوند به تو پاداش فراوان دهد. بر سر سفره خوشخوى باش، همنشينت را خشنود ساز…
ای کمیل! پس از غذا خداى را سپاسگزار، و با صداى بلند شكر كن تا ديگران هم شكر گويند و اجر تو زياد شود.
ای کمیل! معده را از طعام آكنده نكن، براى آب و باد هم جايى بگذار؛ تا هنوز اشتها باقى است دست بكش، كه غذا گوارا شود. سلامت تن در گرو كم خوردن غذا و آب است.
ای کمیل! سائلى را محروم نكن ولو با نيمى از يك دانه انگور يا خرما، صدقه نزد خدا رشد مىكند.
ای کمیل! زيباترين زيور مؤمن تواضع است. جمال مؤمن عفت، شرفش فهم دين، و عزتش در خوددارى از قيل و قال است.
ای کمیل! در هر صنف گروهى برتر (و شرافتمندترند)، مبادا با خسيسان و (فرومايگان) آنها درافتى! اگر هم سخنى ناهنجار گفتند تحمل كن و از آنها باش كه خدا فرموده:«چون نادانان خطابشان كنند سلام گويند»(فرقان63).
کمیل! در هر حال حق بگو، با پرهيزگاران طرح دوستى افكن، از فاسقان دورى گزين، از منافقان كناره گير، و با خائنان رفاقت نكن.
ای کمیل! تنگدستى خود را اظهار مكن، با عزت نفس و پردهپوشى براى خدا صبر كن.
📙سایت اهل البیت
تحف العقول،ص263تا267
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•