ماه نیسان کی هست؟
ماه نیسان ماه هفتم از ماههای سریانی و ماه اول در تقویم یهودی و ماه چهارم در تقویم رومی که اکنون در بلاد عربی به جای ماه آوریل به کار میرود(1).
در لغت نامه دهخدا آمده که نیسان ماه هفتم از سال سریانی میان آذار و ایاز و ماه دوم بهار است که مطابق اردیبهشت فارسی و ثور عربی و تقریبا مطابق است با آوریل فرانسوی و آن 30 روز است(2).
از این تعریف بر می آید که سال رومی و سریانی، سال شمسی است و بر مبنای حرکت خورشید است و از این رو مطابقت همیشگی وجود دارد.
بنا بر آنچه در بحارالانوار هم آمده سال رومی مانند سال سلجوقی ملکشاهی(همین سال و ماه های امروزی ما ایرانیان)شمسی است و بدین جهت با هم مطابق دارد.(3)
در طب الرضا آمده که دومین ماه سال رومی نیسان است که بعد از آزار واقع می شود. آزار 31 روز است و از هفت روز مانده به نوروز شروع می شود پس روز 23 فروردین شروع ماه نیسان است و در ویژگی های آن نوشته:
نیسان سى روز است، در این ماه روزها بلند مىشود، مزاج فصل بهار در آن نیرومند مىشود، خون به جنبش مىآید، بادهاى شرقى در آن وزیدن می گیرد.(4)
البته در مقدار سال اختلافی هست، چون دقیق گردش خورشید 365 روز و یک چهارم است. بعضی از تقویم ها مثل "فارس قدیم" این یک چهارم را جمع کرده و بعد از گذشت هر 120 سال، سال 121 را سیزده ماهی قرار می دادند . در تقویم ملکشاهی که امروز در ایران جاری است، این یک چهارم را در هر چهار سال یک بار جمع کردند و در آن اسفند را سی روز شمردند.
در ماه رومی سال 366 روز حساب شده (5) و بدین جهت یک تغییر کمی با سال ملکشاهی پیدا می کند که با توجه به رعایت کبیسه در تقویم ملکشاهی، این تغییر در هر چهار سال تکرار شده و مطابقت کلی به هم نمی خورد. بدین جهت ماه نیسان همیشه با ماه دوم یعنی اردیبهشت مطابق می شود، البته با کمی پس و پیش.
در این زمینه برای اطلاع بیش تر به بحار ، ج55،ص347 به بعد و کتاب های نجوم مراجعه کنید.
بعد از این که در این ماه آب باران را جمع آوری کردید، بر آن سوره های فاتحه و آیه الکرسی (255-257 بقره) و سوره توحید (قل هو الله احد) و دو سوره معوذتین (قل اعوذ برب الفلق ... و قل اعوذ برب الناس) و سوره کافرون را هر کدام هفتاد بار می خوانی و هفتاد مرتبه الله اکبر و هفتاد بار "لااله الا الله" می گویی و هفتاد بار صلوات می فرستی و هفت روز پی در پی صبح و شام از آن می نوشید