🔹 غرب شناسی دوره ها و مکاتب 🔹استاد سید مجتبی امین جواهری 🔹جلسه بیست وهفتم 🔹عنوان: حکمت عملی کانتی ✍🏻 حسن احمدی منش 🔹مطالب مهم جلسه قبل: گفته شد، متفکرینی که در کل تاریخ ظهور می نمایند دارای دو جنبه می باشند: الف، جنبه و حکمت نظری ب، جنبه عملی و حکمت عملی در اینباره سه نظر مطرح بود که در جلسه قبل تفصیل آن گذشت و مطلب مهمی که نیاز است بدان اشاره شود درباره نظر علامه طباطبایی می باشد. برخی به ایشان اشکال نموده اند که نظریه شما مانند نظریه راسل می باشد. جواب اجمالی: نظر علامه، اعتبار ولی و شارع، می باشد، بخلاف نظریه راسل که با آراء عقلا عوض می شود. 🔸آدرس ها: کتاب سیر حکمت در اروپا/ صفحه 436 🔸در تعیین خوب بودن عمل دو نظریه وجود دارد: الف، فیلسوفان: خوشی و کمال نوع بشر وابسته به آن است. ب، اربابان دیانت: آن چیز دارای حُسن است که خداوند انسان را به آن مکلف کرده. ج، نظر کانت: من عمل به تکلیف را بعنوان اصل مسلم قبول دارم، لکن چون من، خدا را با قوه فاهمه خود ساختم، پس قوه فاهمه مرا مکلف می کند. طبق نظر کانت، دعوت کننده عمل به تکلیف، (عقل انسان) است. به عبارت دیگر، عقل انسان قانونگذار و شارع می باشد. 🔸دیدگاه کانت درباره ملاک فعل اخلاقی: باید تنها غرض، (دعوت عمل به تکلیف) باشد، وباید خلاف طبع و علاقه انسان باشد. اینجاست که جوهره‌ی لیبرالسیم شکل می گیرد. 🔸جوهره لیبرالیسم کلاسیک: احترام به عقل! 🔸تفاوت میان انسان و حیوان طبق نظر کانت: انسان دارای یکسری لذت های مادی و غرائزی می باشد و در این مرحله با حیوان یکی است، لکن انسان دارای یک قوه متمایز کننده وی از حیوان است و آن قوه (عقل) است. اگر عقلی نبود انسان، کاملا منفعل می گشت ولی این عقل است که انسان را صاحب اختیار می کند. زیرا این تکلیفی که انسان به آن موظف است، دعوت عقل می باشد و به همین علت جبر نمی باشد. مفهوم آزادی کانت در اینجا شکل می گیرد، به این بیان: افراد آزاد عقل دارند و تابع آن افعالشان را انجام می دهند. 🔸کار اخلاقی از نظر کانت: کار اخلاقی یعنی، تنها غرض در انجام آن کار باید عمل به تکلیف باشد. چه آن عمل موافق غریزه انسان باشد و چه مخالف با آن باشد. 🔸درادامه کلمه (لیبرال) ترجمه شد: لیبرال بمعنای اباحه گری و مباح بودن است، به این بیان: کسی غیر از عقل من نمی تواند بر من حکم نماید. نکته: قسمت عمده ای از لیبرالیسم، متوقف بر اثبات این مطلب است،که انسان محور عالم است. و زحمت اثبات این مطلب را برای لیبرالیسم، کانت کشید. 🚦@Westernstudies