«عقلانیت»
🌀 در فرض ناسازگاری
" امیال" مردم با برخی احکام شرعی، در حکومت اسلامی چه باید کرد ؟
✍ برداشتی از سخنان استاد محسن قنبریان؛
✅
پاسخ اینستکه :
🔹 فرق است بین اینکه تعارض بین
"مصالح" عموم مردم با یکی از احکام فرعیه شرع باشد، یا تعارض بین
"امیال" مردم با حکم شرع، که این دو، نتایج متفاوتی با هم دارد.
🔹 حضرت امام(ره) مصالح واقعی اسلام و مسلمین را مقدم بر یک حکم شرعی فرعی میدانست و
"ولایت مطلقهٔ فقیه" را دقیقا برای اینجا بکار میبرد تا حاکم اسلامی بتواند بخاطر مصلحت اسلام و مسلمین، "موقتا" حکم شرعی را تعطیل کند.
🔹 در موضوع تعارض امیال مردم با یک حکم شرعی،
عادتا قابل تصور نیست اکثریت مردمی که در ولاءاجتماعی و سیاسی یک جامعه اسلامی، نظام سیاسی را آزادنه پذیرفتهاند، اکثریتشان مخالف حکم شرع شوند. لکن
اگر قاطبهٔ قابل توجهی از مردم آمادگی پذیرش یک حکم شرعی را نداشتند، بجای تعطیلی موقت حکم که در بند قبلی عرض شد، " تدریج و مدارای در اجرا " مینشیند و بین ایندو فرق واضح است.
🔹 در زمان رسول گرامی اسلام تحریم خمر (مشروبات الکلی) در چهار مرحله انجام شد تا اینکه فرمود: «ان الخمر و المیسر و... رجس من عمل شیطان». چنین چیزی در سیره امیر المومنین(ع) هم وجود دارد که بدون امضای شرعی برخی بدعتها (مثل جماعت خواندن نافله و...) بخاطر حفظ نظام و سپاه آنها را در اجرا و تغییر به تاخیر انداخت (ر.ک:الروضه فی الکافی ترجمه رسول محلاتی ج۱ص۸۵)
🔹 امام خمینی در مساله حجاب همان اول پیروزی انقلاب اعلام وجوب شرعی کرد. ۱۵ اسفند ۵۷ از "کارمندان زن" خواست با حجاب سر کار بروند (تدریج در اجرا).
بعد تا یکسال و اندی (۱۰ تیر۵۹) صبر، تدبیر و تبیین کردند. در این مدت تجمع مخالفان ( ۱۵ هزار نفری ) در ۱۷ اسفند ۵۷ تا چندین روز اتفاق افتاد و بحثهای موافق و مخالف حجابِ الزامی داغ شد.
امام در این مدت، تعرض به زنان بی حجاب و تجمعات آنان را از سوی موافقینِ الزام حجاب، منع کرد و حتی دادستان را برای متعرضین فعال کرد. بعد از بیش از یکسال دوباره در ۱۰ تیر ۵۹ موضع گرفتند. اینبار توده های میلیونی در تمام شهرها در حمایت آمدند. تشکل های مدنی و بازار حمایت اعلام کردند؛ حتی شورای خلیفه گری ارامنه بیانیه داد: «به پاس احترام فرمایشات امام از زنان ارمنی می خواهد در ادارات و مراکز کار از لباس آستین بلند و روسری استفاده کنند»
اینبار تجمع مخالفین حجاب با فراخوان رادیو صدای آمریکا به ۱۰۰۰ زن آنهم از طبقه مرفه کاهش یافت!
شورای انقلاب و ریاست جمهوری دستور الزام داد (۱۶ تیر ۵۹)
ارزشهای دفاع مقدس، حجاب را نهادینه کرد و در سال ۶۲ در قانون مجازات برای ناقض آن تعزیر معلوم شد. این نمونه ای عینی از سیره امام در تحقق یک حکم شرعی بود.
🔹
اما امام در مقابل گردن کلفتی برخی گروه های خاص مقابل احکام شرعی که قانون شده بود موضع جدی می گرفت و می فرمود: "یک چیزی قانونی شد دیگر نق زدن در آن، اگر بخواهد مردم را تحریک بکند، مفسد فی الارض است؛ و باید با او دادگاهها عمل مفسد فی الارض بکنند ... ممکن است بگویند؛ "رأیمان این است که این جوری نیست؛ اما در عمل ملتزم هستیم" این هیچ مانعی ندارد.
البته مسائل اگر مسائل اسلامی باشد، اگر در رأی هم مخالف باشید، باید تو سرتان زد! اما اگر یک مسائل سیاسی هست، مسائل [دیگر] هست، میگویید اینها اشتباه کردهاند، بسیار خوب، ممکن است یک میلیون جمعیت هم اشتباه بکنند؛ این اشکال ندارد؛ اما در عین حالی که اعتقادتان این است که اینها اشتباه کردهاند، در عین حال باید بپذیرید. چاره ندارید." (صحیفه امام ج ۱۴، ص۳۷۷ و ۳۷۸)
🔹 امام در فراخوان ملی مذهبی ها علیه لایحه قصاص هم موضع صریح و محکم گرفت.
🔹
بین "تحقق عملی" حکم شرعی و همراه کردن قاطبهٔ مردم با آن، با "مخالفت با قانون" توسط گروه های وابسته و فاصله دار با اسلام باید این فرق مهم را دقت کرد.
@Aqlaniyyat