🔵موضوع : همراهان ما در برزخ 🔶 فرشتگان همراهان آدمی درعالَم قبر 🔹فیض کاشانی ازشیخ مفید نقل میکند؛ همانطوریکه برای کافر نکیرومنکراست، برای مومن دوفرشته بنام بشیرومبشر است.(علم الیقین/۱۰۷۳) 🔹قرآن از یک سلسله گفت و شنود میان انسان ها بافرشتگان الهی یاد می کند. 📌الف) گفتگو با فاسدان: كسانى كه بر خويشتن ستمكار بوده‌اند، وقتى‌ فرشتگان جانشان را مى‌گيرند، مى‌گويند: «در چه حال بوديد؟» پاسخ مى‌دهند: «ما در زمين از مستضعفان بوديم.» مى‌گويند: «مگر زمين خدا وسيع نبود تا در آن مهاجرت كنيد؟» ؛ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ ۖ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ ۚ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا(نساء/۹۷) 📌ب)گفت وشنودها به صالحان که به آنان می گویند: «سلام برشما؛ بجهت آنچه ازاعمال نیک انجام دادید پس واردبهشت شوید » -الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ ۙ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (نحل/۳۲) 🔶 اعمال آدمی همراه همیشگی انسان ✅ ۱ ) هویت آدمی در سه بخش خلاصه میشود ؛ باورها واندیشه ها ، رفتار و اعمال ، اخلاق . از روایات استفاده میشود آنچه در برزخ همراه آدمی است رفتار او و اخلاق اوست.وظاهرا باورهاواعتقادات بصورت جدی درقیامت بررسی میشود. ✅ ۲ ) در مورد حضور اعمال در برزخ این حدیث بسیار مهم است ؛ پیغمبر (ص) به یکی از یاران خود بنام قیس فرمود : وقتی دفن میشوی همراهی با تو دفن میشودواوزنده است وتو مرده واگر او نیکوباشدتورادر تخت کرامت مینشاندواگربدباشدتورا میگزد .. او"عمل" توست . ؛ یا قیس من قرین یدفن معک وهو حی ، وتدفن معه وانت میت .. ؛ وهو فعلک »(امالی صدوق) ✅ ۳) در اثبات حضور برخی از اعمال این روایت شاهد خوبی است ؛ امام صادق(ع) فرمود: "وقتی مومن وارد عالم قبر میشود،نماز ازسمت راست وزکات از سمت چپ ونیکی هایش براوواردمیشوند و 'صبر' اودرناحیه ازقبرحضورپیدامیکندواذا وبه نماز وزکات و اعمال نیک میگوید؛اگرازشماکاری برای تین فردساخته نبود ، من هستم. ؛ .. قال الصبر للصلوة و الزكوة والبرّ:دونكم صاحبكم، فان عجزتم عنه فأنا دونه"(کافی،ج۳ص۲۴۰) نکته جالبی در این حدیث است ؛ وقتی اعمال برای دستگیری انسان موفق نیستند،"اخلاق"امیدبخش است. واین تاثیر مهم اخلاق است. ✅ ۴)حضوروتجسم اخلاق و ملکات آدمی در برزخ بسیار قابل توجه است. امام صادق(ع) میفرماید : "وقتی سعد ازدنیا رفت در تشییع او هفتادهزار فرشته حضورداشتندو پیامبر (ص)کنارقبراو ایستاد و اورا به عنوان الگو معرفی نمود .. مادر سعد در خطاب به جنازه فرزندش گفت:ای سعد گوارایت باد این همه کرامتِ خدا. پیامبر (ص) فرمود:ای مادر سعد چیزی را به خدا نسبت مده! سعد دارای زبان تندی در خانه بود ! ...فقالت امه: هنیئاً لك یا سعد و كرامة. فقال لها رسول اللّه: یاامّ سعد، لاتحتمی علی اللّه .. فقال: ان سعداً كان فی لسانه غیظ علی اهله."(امالی صدوق/۳۱۵وامالی طوسی۴۲۷) ✅ ۵ )اعمال گذشته انسان؛نه بایگانی شده است،نه اعتباری،نه حواله ای. اعمال آدمی؛ موجود، و زنده است. یعنی همکنون باوجودباطنی ما “اتحاد” داردآنطوریکه غذادربدن وجودداردوبلکه بالاتر. صدرالمتالهین گوید: "عمل" چون از ذات و جوهره انسان میشود، نه تنها درآخرت انسان رارها نمی کند وبلکه دردنیا هم رها نمی کند وخود ماشده. به تعبیراستادم حضرت علامه حسن زاده؛ مانندسیب سرخ است که رنگ وطمعش ازخودش وباخودش هست وقابل جداکردن نیست. ✅ ۶)قرآن؛ همه اعمال انسان را"مجسم" معرفی میکند: "یوم تجدکل نفس ماعملت من خیر محضراً"(آل عمران/۳۰) ونیز؛هر کسی را گِرو عمل خود معرفی میکند:"کل نفس بما کسبت رهینه" (مدثر/۳۸) واین پیوستگی عمیق انسان و عملش در قبر ظهورجدی تر دارد. پیرمرد محتکر گندم، در زمان اشغال متفقین و گرسنگی مردم، از قبول پول اندک ویا مناسب بامقدار فروش، سرباز زده ومیگوید: “برو بالاتر” ! و روزی همین شخص زیر دست دکتری در بیمارستان فیروزآبادی شهرری میرود تا پایش را که عفونت کرده مداوا کنند ،تصمیم پزشک، به قطع پا گرفته میشود وپزشک معالجش به جرّاح که می خواهدپا رااز مچ قطع کند،می گوید ؛ “برو بالاتر”! تااینکه پای او را از بالای ران قطع می کنند!و پزشک جراح ، همان شخصی است که در نوجوانی به آن پیرمرد برای خرید گندم مراجعه کرده بودواودربرابرپیشنهاد هر قیمتی میگوید: برو بالاتر ! بله ؛ عمل آن پیرمردگندم فروش ، “زنده” است و “برو بالاتر” انعکاس عمل خود اوست! ادامه دارد ..