صفحه /۳ 🔴 ارواح شهیدان در برزخ ✅ مهم ترین آیه در مورد برزخ شهیدان این آیه معروف است ؛ "ولاتحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله اموتا بل احیآء عند ربهم یرزقون• فرحین بمآ ءاتـیهم الله من فضله و یستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم الا خوف علیهم ولا هم یحزنون." «هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده‌اند، و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند.• آنها بخاطر نعمتهای فراوانی‌ که خداوند از فضل خود به ایشان بخشیده است، خوشحالند؛ و درمورد کسانی که هنوز به آنها ملحق نشده‌اند ، طلب بشارت میکنند. بر آنان نه ترسی است، ونه غمی». آیه فوق امورمهمی را برای شهیدان ثابت میکند : ۱)شهیدان زنده هستند. ۲)میهمان خدای کریم هستند. ۳)از آنچه بهرمندند خوشحالند ۴)منتظر خبرهای خوب از دیگر دوستان شان که در دنیا هستند ، میباشند. ۵)آینده کاملا آرام و بی ترس دارند. برخی ازاین امور را توضیح کوتاه تقدیم میشود. ✅ در مورد "زنده" بودن شهیدان ، مسئله کمی سخت است ، چون همه ارواحی که در برزخ هستند زنده هستند و حیات برزخی اختصاصی به شهیدندارد. علامه طباطبایی مینویسد: حیاتِ شهید؛ سعید و طیب است واین خاص شهداء است و فراتر از حیات به معنای زنده بودن است. و لذا عبارت آخر که می‌فرماید «ولکن لاتشعرون» اشاره به همین نوع از حیات دارد که برای ما قابل فهم و درک نیست. باتوجه به بیان علامه طباطبایی ،باز هم مسئله حل نمیشود چون غیر از شهداء ؛ صالحان در برزخ از حیات طیبه برخور دارند. پس زنده بودن شهید ، باید بمعنای دیگری باشد. استادمان آیت الله جوادی آملی در درس می فرمودند : "شهيد در برزخ زنده است و با حيات، وارد برزخ می‌شودو مرده وارد برزخ نمیشود ،گرچه بدن طبيعی او مرده است." با بیان استاد هم پرسش پاسخ خود پیدا نمیکند چون همه انسانها زنده وارد برزخ میشوند. راستش معنای زنده بودن شهید را نمیدانیم و به تعببر قرآن این حقیقت از اموری است در موردش خدا فرمود: "لایشعرون"! قطعا نوعی از حیات ملکوتی است که دست ما از آن کوتاه است. ✅شهیدان و میهمانی خدا اضافه بر پذیرایی که از آنان میشود و نعمت های بهشتی که تقدیم شان میشود ، بهرمند از "عندربهم یرزقون" هستند که یک میهمان خاص است و شاید اشارت به مقام "گفتگوی باخدا" باشد چون در همین آیات ذکر شده سخن از گفتگوی با خدا مطرح است و از خدا طلب بشارت نسبت به دوستانشان دارند . ✅ شادی شهیدان دربرزخ خوشحالی و شادمانی شهدا در عالم برزخ، نسبت به بهره مندی خویش از عطایا و نعمتهای الهی است و از همه مهم تر و باارزش تر ؛ "لقاءالله" است. ✅شهیدان و تکامل برزخی گرچه همه ارواح مومن دارای تکامل برزخی هستند ، اما نوع تکامل و سرعت آن در مورد شهیدان قابل مقایسه با دیگران نیست. در قرآن در سوره محمد آمده : "و الذین قتلوا فی سبیل الله فلن یضل اعمــلهم• سیهدیهم ویصلح بالهم." «سیهدیهم» بیانگر حال شهیدان پس از شهادت آنان است که به معنای ترفیع و تکامل است. و «یصلح بالهم» بیان کننده پاک و منزه شدن پی در پی جان آنان است. این تعابیر ، مانند نوع زنده بودن شهیدان است که از حد و اندازه قدفکری ما ، خارج است. ✅ توجه خاص به دوستان شهیدان به دوستان قدیم خود توجه ویژه ای دارند.چراکه منتظرند آنان به این راه ادامه دهند : "وَ يَستَبشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِم" بدین معنا که از خدای خود مژده می‌طلبند و سؤال می‌كنند ؛ کسانی که راهيان راه ما بودند، درچه مقطعی هستنند؟ خدایا به ما بشارت بده. ✅ نگاه خاص شهید به خانواده شهداء یک نگاه خاصی دارد و آن این است که دوست دارد خانواده و خویشان او از جایگاه مهم او باخبر باشند؛ در سوره یس در مورد حبیب نجار که شهید سوره یس است ، میفرماید: "قیل ادخل الجنة قال یــلیت قومی یعلمون. به او گفته شد: «واردبهشت شو! » گفت: «ای کاش قوم من می‌دانستند».   ✅ آیاحق الناس بر گردن شهید میماند؟ حق الناس از آن دسته امور بسیار مهمی است که وقتی بر گردن کسی باشد ،تا پرداخت نشود شخص نمیتواند از ذمه آن خارج شود. واین مهم در استفتائات امام راحل به آن تصریح شده است. و از سوی دیگر ؛ همانطوری عالمِ بی عمل در برزخ با مشکل مواجه است که سخنی دراین مورد به اشارت تقدیم داشتم ، کشته میدان جنگ هم اگر بخاطر مطامع دنیا حقی از بیت المال را به گردن داشته باشد ، باید از طرف او ، آن دِین به صاحب و محلش بازگردد. استادبزرگوارمان آیت الله جوادی آملی در درس تفسیر این حدیث را خواندند؛ در يكی از جبهه‌های جنگ كسی كشته شد وجود مبارک پيغمبراسلام (ص) فرمود: "الآن آن پارچه‌ای که در غنايم خيبر بدون اجازه ما گرفت بود در كنار قبرش دارد شعله می زند." «والذی نفسی بیده إِن الشملة التی أخذهاعنایوم خیبرتحرق علیه فی النار» ادامه دارد..