💠 ویژه برنامه #سلوک_الهی 🔸 درآمدی بر عرفان عملی 🔸 فصل دوم جلسه 8 🔹 تاكنون روشن شد كه مرز اخلاق و عرفان كاملاً از هم جداست؛ لذا جريان فنّ اخلاق به عنوان «جهاد اوسط» مطرح است كه بين عقل و نفس است و جريان عرفان به عنوان «جهاد اكبر» مطرح است كه مبارزه بين عقل و قلب است. از بيانات نوراني امير مؤمنان(عليه أفضل صلوات المصلّين) استفاده مي‌شود كه از آن حضرت سؤال كردند توحيد و عدل چيست؟ فرمود: توحيد «أَنْ‏ لَا تَتَوَهَّمَهُ» و عدل «أَنْ لَا تَتَّهِمَهُ»؛ اگر كسي بخواهد در فضاي عرفان موحّد باشد، مبادا به مفهوم بسنده كند، به برهان حتي به برهان صدّيقين اكتفا كند، زيرا برهان و مفهوم و امور ذهني حجاب‌ هستند; يعني يك وقت است مي‌گوييم علم حجاب است يا حجاب اكبر است و آن زمانی است كه عالِم مغرور مي‌شود، اين يك فنّ اخلاقي است. 🔹 امّا يك وقت گفته مي‌شود علم حجاب است; يعني سرمايه يك حكيم يك سلسله از مفاهيم است، يك؛ مفهوم حجاب است بين عالِم و مصداق، دو؛ عالِم مي‌خواهد به سراغ مصداق و حقيقت برود، مفهوم نصيب او می شود که يك حجاب غليظي بين عالِم و معلوم، آنچه در خارج است «معلوم بالعرض» است، «معلوم بالعرض» در دسترس عالِم نيست، آنچه معلوم «بالذّات» است همين حجاب است و همين «جِدار» و ديوار؛ لذا علم حجاب اكبر است. اين بحث, بحث اخلاقي نيست تا ما بگوييم فلان عالِمي كه منزّه از غرور و خودبيني است او در حجاب نيست، بلكه هر عالِمي از پشت پردهٴ مفهوم مي‌خواهد به حقيقت برسد و از پشت پردهٴ مفهوم به حقيقت رسيدن ميسور نيست. اين سخن نوراني امير مؤمنان(سلام الله عليه) كه فرمود توحيد آن است كه خدا را توهّم نكني; يعني به ذهن نياوري که اين توهّم در برابر تخيّل و تعقّل نيست، اين توهّم همان تصوّر و ادراك ذهني است، چون خدا منزّه از آن است كه به ذهن بيايد و عدل هم آ‌ن است كه خدا را متّهم نكنيم... . 📚 ویژه برنامه ماه مبارک رمضان سال تولید: 1393 آپارات: https://aparat.com/v/nWq5N #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 🆔 @a_javadiamoli_esra