📍معرفی برخی از نخبگان جوامع غربی متخصص در فرهنگ اسلامی وشیعی همانطور که در یادداشت های قبلی گفته شد تصور ما این است که نخبگان باید در عرصه های مهندسی وپزشکی ورود کنند و حال آن که در کشورهای غربی به خصوص آمریکا عمده خروجی های تحصیلی آن ها در رشته های علوم انسانی تحصیل می کنند ونخبگان این جوامع در اندیشکده ها وبنیاد های علوم انسانی مشغول هستند. در ادامه مطالب به معرفی برخی از مهم ترین نخبگان جوامع اروپایی وآمریکایی که در تفسیر وتاریخ وحدیث اسلامی سال ها کار کرده اند می پردازیم . . «تئودور نولدکه» (Theodor Noeldeke): این مستشرق بزرگ آلمانی در سال 1836 م. در «هامبورگ» به دنیا آمد. وی در سال 1856 م. با رساله تاریخ قرآن به درجه دکتری نایل آمد. این کتاب در اصل، به زبان لاتینی به نگارش درآمده بود و در سال 1860 م. منتشر شد. پس از مرگ وی «اوتو پریتسل» (Otto Pretzl) این کتاب را کامل کرد و با عنوان تاریخ نص قرآنی به طبع رسانید. این کتاب، حاوی مطالب بسیار مهمی درباره قرآن و علوم قرآنی است و در زمره مهمترین کتابهایی است که مورد انتقاد و خشم مسلمانها قرار گرفته است. 2. «اگناس گلدزیهر» (Ignaz Goldziher): او از بزرگترین مستشرقان آلمانی زبان و مجاری نژاد و صاحب آثار بسیاری در زمینه «اسلام‏شناسی» است. وی در یک خانواده یهودی ‏الاصل در سال 1850 م. در شهر «اشتول فسنبرگ» به دنیا آمد و در سال 1921 م. در بوداپست وفات یافت. او در دانشگاههای «بوداپست»، «لایپزیک»، «برلین» و «لیدن» تدریس کرد و در «سوریه»، «الجزایر»، «فلسطین» و «مصر»، فعالیتهای علمی و فرهنگی داشت. در «الازهر» نزد استادانی همچون «محمّد عبده» به فراگیری دانشهای اسلامی پرداخت و در «سوریه» با «شیخ طاهر الجزایری» عضو مجمع علمی دمشق و مدیر کتابخانه ظاهری آشنا شد و بهره‏ ها از وی برد. آثار و اندیشه‏ های وی مورد غضب فراوان مسلمانان قرار گرفته است؛ بویژه این که از خانواده‏ای یهودی بوده است. مهمترین کتاب وی مذاهب تفسیری در میان مسلمانان است. این کتاب در سال 1920 م. در شهر «لیدن» به چاپ رسیده است. او علاوه بر این کتاب، دارای آثار متعدد در زمینه قرآن‏ پژوهی است. 3. «رژی بلاشر» (Regis Blachere): این مستشرق فرانسوی در سال 1900 م. در حاشیه «مونروگ» در پاریس به دنیا آمد. در سال 1915 به مراکش سفر کرد.o وی تا سال 1970 م. استاد کرسی زبان عربی بود. یکی از مهمترین آثار وی درباره قرآن، در آستانه قرآن و نیز ترجمه قرآن به زبان فرانسه است. لازم به ذکر است که این ترجمه قرآنی، همانند غالب ترجمه ‏های مستشرقان، بر حسب ترتیب زمانی نوشته شده بود، امّا در سال 1957 م. بر حسب ترتیب مصحف مرتّب گشت. کتاب در آستانه قرآن در سال 1958 م. در پاریس به نگارش درآمد و ترجمه آن به فارسی توسط مرحوم «دکتر محمود رامیار» انجام گرفته است. 4. «ریچارد بل» (Richard Bell): وی یک مستشرق انگلیسی‏ الاصل بود که در دانشگاه «ادینبورگ» زبان عربی را به خوبی آموخت. او قرآن را به انگلیسی ترجمه کرده است. پس از این ترجمه، مهمترین اثر وی راجع به قرآن، کتابی است با عنوان مقدمه ‏ای بر ترجمه قرآن. این کتاب در دانشگاه «ادینبورگ» به چاپ رسید. وی در این اثر می ‏گوید: مهمترین تأثیر بر شخصیت پیامبر صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏آله ‏وسلم از طرف محیطهای بومی؛ مانند یهودیت، نصرانیت، و وثنيّت و نیز محیط های خارجی؛ مانند مجوسیت و آیین زرتشت بوده است. این کتاب را شاگرد و دوست «بل»؛ یعنی «مونتگمری وات» بازنگری و بازنگاری کرده است. 5 . «مونتگمری وات» (W.Montgomery Watt): از مستشرقان بزرگ و صاحب آثار بسیاری در زمینه «اسلام ‏شناسی» است. مهمترین کتاب وی در زمینه قرآن‏ پژوهی، بازنگری و بازنگاری مقدمه‏ ای بر ترجمه قرآن، اثر استادش، «ریچارد بل» است که شرحش گذشت. همچنین تفسیری به انگلیسی بر قرآن دارد. او صاحب مهمترین سیره نبوی است که به دست یک مستشرق یا محقق غیرمسلمان نگاشته شده است؛ در دو جلد که جلد اوّل آن، «محمّد در مكّه» و جلد دوم آن، «محمّد در مدینه» است. رهیافت او به اسلام، بسیار دوستانه و همدلانه است. او به همه مستشرقان و غربیان اعلام کرده است که باید ولو برای رعایت اخلاق و عرف تحقیق هم که شده، قرآن را کتاب حضرت محمّد صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏آله‏ وسلم و اثر او ندانیم، بلکه مانند مسلمانان، آن‏را وحیانی و الهی بشمریم. 🆔@abhas313