《و نماز را بر پا دارید》
(وَ أَقِیمُوا الصَّلاةَ). همان نمازى که رمز پیوند خلق با خالق است، و ارتباط مستمر آنها را با خدا تضمین مىکند، و میان آنها و فحشا و منکر حائل مىشود.
«و زکات را بدهید» (وَ آتُوا الزَّکاةَ). همان زکاتى که نشانه پیوند با «خلق خدا» است، و وسیله مؤثرى براى کم کردن فاصلهها، و سبب استحکام پیوندهاى عاطفى است.
«و رسول (خدا) را اطاعت کنید» (وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ). اطاعتى که شما را در خط مؤمنان صالح که شایسته حکومت بر زمینند قرار مىدهد.
«تا (در پرتو انجام این دستورات) مشمول رحمت او (خدا) شوید» (لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ). و شایسته پرچمدارى حکومت حق و عدالت گردید.
(آیه 57)- و اگر فکر مىکنید ممکن است دشمنان نیرومند لجوج در این راه سنگ بیندازند و مانع تحقق وعده الهى شوند، چنین امرى امکانپذیر نیست، چرا که قدرت آنها در برابر قدرت خدا ناچیز است، بنا بر این «گمان مبر که افراد کافر مىتوانند از چنگال مجازات الهى در پهنه زمین فرار کنند» (لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا مُعْجِزِینَ فِی الْأَرْضِ).
نه تنها در این دنیا از مجازات خدا مصون نیستند «بلکه در آخرت «جایگاهشان آتش است و چه بد جایگاهى است» (وَ مَأْواهُمُ النَّارُ وَ لَبِئْسَ الْمَصِیرُ).
(آیه 58)- آداب ورود به جایگاه خصوصى پدر و مادر: از آنجا که مهمترین مسألهاى که در این سوره، تعقیب شده مسأله عفت عمومى است در اینجا نیز به یکى از امورى که با این مسأله ارتباط دارد پرداخته و خصوصیات آن را تشریح مىکند.
نخست مىگوید: «اى کسانى که ایمان آوردهاید! باید مملوکهاى شما (بردگانتان) و همچنین کودکانتان که به حد بلوغ نرسیدهاند در سه وقت از شما اجازه بگیرند» (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِیَسْتَأْذِنْکُمُ الَّذِینَ مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ وَ الَّذِینَ لَمْ یَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْکُمْ ثَلاثَ مَرَّاتٍ).
«قبل از نماز صبح و نیم روز هنگامى که لباسهاى (معمولى) خود را بیرون مىآورید، و بعد از نماز عشا» (مِنْ قَبْلِ صَلاةِ الْفَجْرِ وَ حِینَ تَضَعُونَ ثِیابَکُمْ مِنَ الظَّهِیرَةِ وَ مِنْ بَعْدِ صَلاةِ الْعِشاءِ).
این سه وقت «سه وقت خصوصى براى شماست» (ثَلاثُ عَوْراتٍ لَکُمْ).
بدیهى است این دستور متوجه اولیاى اطفال است که آنها را وادار به انجام این برنامه کنند، چرا که آنها هنوز به حد بلوغ نرسیدهاند تا مشمول تکالیف الهى باشند.
ضمنا اطلاق آیه، هم شامل کودکان پسر و هم کودکان دختر مىشود.
در پایان آیه مىفرماید: «گناهى بر شما و بر آنان نیست (که بدون اذن وارد شوند) و بر گرد یکدیگر بگردید» و با صفا و صمیمیت به یکدیگر خدمت نمایید (لَیْسَ عَلَیْکُمْ وَ لا عَلَیْهِمْ جُناحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَیْکُمْ بَعْضُکُمْ عَلى بَعْضٍ).
آرى «این چنین خداوند آیات را براى شما تبیین مىکند و خداوند دانا و حکیم است» (کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الْآیاتِ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ).