لیبی از لحاظ نظامی و امنیتی به سه منطقه اصلی تقسیم می شود: 1️⃣ منطقه غرب: منطقه غرب لیبی از این نظر اهمیت دارد که پایتخت کشور در این منطقه واقع شده است و به همین دلیل مرکز قدرت و تصمیم‌گیری سیاسی است و از سوی دیگر زیرساخت‌های دولتی (بنادر هوایی و دریایی) و حیاتی کشور نیز در این منطقه قرار گرفته است. از این رو، هر کسی که پایتخت را کنترل ‌کند، طبیعتاً برجسته‌ترین بازیگر معادلات لیبی، چه در سطح محلی و چه در سطح بین‌المللی است. بنابراین، اهمیت کنترل و گسترش نفوذ در این منطقه به یک موضوع استراتژیک برای طرف‌های درگیر از نظر سیاسی و نظامی تبدیل کرده است. رقابت بازیگران داخلی(رقابت میان نهادهای حاکمیتی دولت و شخصیت‌های برجسته‌ای که تشکیلات مسلحی در آن منطقه داشتند) در منطقه غرب لیبی موجب فساد، رشد طبقه ثروتمند، تشکیل شبکه پیچیده‌ای از اتحاد احزاب و تقسیم قدرت میان‌ آنها شد. در طول دوره 2011 تا 2023، منطقه غربی موفق به ایجاد یک نهاد نظامی یا امنیتی حرفه‌ای که از ایده ساختن یک کشور حمایت کند، نشد. برعکس، همه سیاست‌های متوالی مقامات دولتی در غرب کشور به گسترش و افزایش نفوذ گروه‌های مسلح منجر شد که قدرت نظامی و امنیتی دولت را به معنای نهادی حرفه‌ای آن سلب کرد . 2️⃣ منطقه شرق: منطقه شرق لیبی، از لحاظ سیاسی و امنیتی منطقه‌ای مهم در این کشور محسوب می‌شود. این منطقه همچنین دارای میادین نفتی و بنادری است که سهم قابل توجهی در تولید نفت لیبی دارد و اهمیت استراتژیک و اقتصادی زیادی به آن می‌بخشد. در این منطقه، قبایل در سطوح سیاسی نقش دارند. یعنی در مناصب سیاسی و رأس قدرت حضور دارند و این چالشی برای ایجاد ثبات پایدار در این منطقه محسوب می‌شود. 3️⃣ منطقه جنوب: جنوب لیبی دارای بیابان وسیعی است که چالش‌ها و فرصت‌های متعددی را برای لیبی و کل منطقه ایجاد کرده است. این منطقه دارای ذخایر عظیم نفتی است و بر اقتصاد و امنیت کشور تأثیرگذار است. همچنین منطقه جنوب به عنوان منبع آب‌های زیرزمینی و منابع طبیعی از جمله آهن به شمار می‌رود. با این حال، این منطقه توسط دولت‌های متوالی در لیبی برای دوره‌های طولانی مورد بی‌توجهی قرار گرفته است، بطوریکه ساختار ضعیف امنیتی در این منطقه موجب ناتوانی در مقابله با تغییرات جمعیتی و جریان مهاجرت غیرقانونی و همچنین قاچاق مواد مخدر و جرایم قاچاق سوخت شد. البته اخیراً منطقه جنوب شاهد کنترل کامل نیروهای وابسته به فرماندهی حفتر بوده است. بنابراین وضعیت امنیتی در این منطقه بهبود یافته و میزان جرائم و جنایت کاهش یافته است. حضور نظامی نیروهای الکرامه سهم زیادی در بازگرداندن امنیت در شهر سبها، پایتخت جنوب داشتند. بقیه مناطق در جنوب، هر یک ویژگی‌های امنیتی خاص خود را دارند، برخی مناطق شاهد تجمع جناح‌های مخالف مسلح آفریقایی هستند و در برخی از مناطق جنوب کشور لیبی، صلح مدنی تابع نظام قبیله‌ای است و تا اندازه‌ای شاهد ثبات امنیتی هستند. در منطقه جنوب، نیروهای روسی واگنر در پایگاه استراتژیک الجفره حضور دارند و به طور خاص در اطراف منابع گازی و نفتی در جنوب غربی لیبی حضور دارند. همچنین در جنوب غرب و شرق، گروه‌های مخالف و مزدوران چاد و سودانی نیز حضور دارند، این گروه‌ها در درگیری‌های مسلحانه و همچنین در موارد مهاجرت غیرقانونی، قاچاق، سرقت و تسلیحات شرکت داشتند . #بحران_امنیتی #بحران_امنیتی_لیبی #مرکز_مطالعات_بحران_و_امنیت_آفریقا @AfricanSecurityStudies