🔰نقد و نظر
✅
آیا نماز اول ماه قضا دارد؟
🔸در صورتی که نماز واجب از مکلّف فوت شود، قضای آن واجب است و اختصاص به وقت خاصی ندارد. اما آیا نوافل و از جمله نماز اول ماه، قضا دارند؟ یعنی در صورتی که انسان به دلیلی نتوانست نماز را در وقت معین خود به جای آورد، آیا شرعا میتواند این نماز را در وقت دیگری به جا آورد؟
🔹
وجه اثبات
عموماتی که دلالت بر راجح بودن نماز در هر حالی دارند، دلالت بر اثبات امکان قضای این نمازها خواهند داشت. در آیات کریمه بسیاری امر به نماز شده است. ضمن آنکه روایات بسیاری در این زمینه وارد شده است که میتوان ادعای تواتر نمود. کلینی در کافی، بابی را به عنوان «باب فضل الصلاة» اختصاص داده است. از جمله در روایت اول این باب آمده است معاویة ابن وهب از امام صادق علیه السلام درباره بالاترین چیزی که موجب تقرّب به خدا میشود پرسید؛ امام صادق علیه السلام فرمود: «بعد از معرفت به خدا، چیزی بالاتر از نماز نمیدانم. آیا دقت نکردهای که بنده صالح خدا عیسی ابن مریم علیهالسلام فرمود: و مرا به نماز و زکات وصیت کرد، تا آن زمان که زنده هستم».
🔸
نقد ادله
ادله فوق در کلام بعضی از فقها همچون شهید در لمعه، به عنوان دلیل بر شرعیت نافله مبتدئه مطرح شدهاند. به این بیان که چون نماز از عبادات است، قصد قربت در صحّت آن شرط است. اما قصد قربت متوقف بر امر است و این ادله، به عنوان نشانهای بر رضایت شارع بر انجام نماز و دلیل ورود در نوافل مبتدئه تلقی شده است. اما درباره قضای این نمازها باید به لسان دلیل توجه نمود و نمیتوان به صرف استحبابی بودن آنها، حکم به جواز قضای آنها در خارج وقت نمود. طبیعتا اگر دلیل خاصی مجوز قضای این نمازها بود میتوان در همان مورد خاص حکم به جواز نمود.
🔸در کلام فقها در دو مورد چنین مجوزی مطرح شده است و مرحوم حاج سید احمد زنجانی در کتاب «مستنبطات الاعلام فی شرح مستثنیات الاحکام»، این دو مورد را به عنوان استثناء در جواز قضاء نوافل موقته ذکر میکند:
1. نافلههای روزانه
2. نافلههای شبهای ماه مبارک رمضان
💠 اما ممکن است قائل به تعمیم دلیل شویم. ادامه این بحث را اینجا بخوانید:
👉
https://b2n.ir/k12296
——
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi