🌸شخصی از برادر زنش مقدار زیادی دزدی کرده و با پولش سرمایهای برای کار فراهم کرده و دو برابر مبلغ مذکور را با آن کار به دست آورده است، ولی دیگر میخواهد مالش حلال شود. در ضمن 10 سال از آن موضوع گذشته است. البته برادر زنش چون پولدار است متوجه نشد که مالی از وی دزدیده شده، ولی چون این کار گناه و حرام بوده دزد در پی اصلاح کار خود است. اما جرأت گفتن مطلب به آن مالک را ندارد و ممکن است باعث دعوای شدید شود، علاوه بر اینکه اگر مالی که به دست آورده به کلی ممنوع التصرف باشد باعث دردسر و درماندگی میشود. تکلیف چیست؟
☘️پاسخ
1. اصل مال را باید به صاحبش برگردانید، ولی لازم نیست او بداند که این مبلغ را به چه دلیلی به او میدهید.
2. اگر با اصل و عین مال دزدی، تجارت و کار کردهاید، سود حاصل، به مالک تعلق دارد. اما اگر معاملات را به صورت کلی[1] انجام دادهاید و از خود مال دزدی پرداختی صورت نگرفته، بلکه از پول آن، وجه معاملات پرداخت میشده، فقط ضامن مقدار اولیۀ دزدیده شده هستید.
3. در هر حال، در بر گرداندن و محاسبه اصل و سود مال باید ارزش روز آن لحاظ شود.
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): اصل مال را باید به صاحبش برگرداند و نیاز نیست مطلع شود که بابت چیست و اگر مال دزدیده شده پول بوده، نسبت به تفاوت ارزش پول احتیاط واجب در مصالحه است.
سودی که از مال دزدی به دست آورده است، در صورتی که عین مال دزدی به عنوان ثمن یا مثمن قرار گرفته باشد معامله فضولی بوده و در صورت اجازهی مالک، سود آن ملک مالک میشود و اگر معامله کلی بوده و مال دزدی را به عنوان ثمن یا مثمن تحویل داده است، ذمهاش به طرف معامله مشغول است هر چند معامله و سود حاصله از آن صحیح است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اصل پول را باید برگرداند.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): اگر با عین پول دزدی جنس خریده و بر اثر تجارت با آن زیاد شده، همه آن را باید به صاحبش بر گرداند، اما اگر معاملات را به صورت کلی فی الذمه انجام می داده و بعد از پول دزدی وجه آن را میپرداخته فقط ضامن مقدار اولیه است، ولی میتواند به حساب او واریز کند و یا به وسیله پست برای او بفرستد و لازم نیست موضوع را بگوید. همین که بگوید یا بنویسد که شخصی به شما بدهکار بوده، کافی است.
⚜
@Ahkaam ⚜