نجاست را به غیر بزن! چرا به خودت میزنى؟! (قسمت ۳)
ادامه قبل...
🔸 ...و ثانیاً: تمام عقلاى عالم اتّفاق دارند در دَوَران امر میان ضرر قطعى بر خود انسان و یا بر غیر انسان، جلوگیرى آن ضرر را از خود مقدّم است از دفع ضرر از غیر.
🔹 البتّه تمام این مسائل در صورتى است كه ضرر وارد بر انسان بیشتر باشد از ضرر وارد بر غیر و یا از منفعت حاصله براى وى. مثلًا شخصى اگر یك میلیون دینار ورشكست شد، و تمام سرمایه انسان هزار دینار است، و میدانیم اگر تمام آن را هم بدهد و در امر خیرِ رفع ورشكستگى وى بخواهد مؤثّر باشد، مؤثّر نخواهد بود، هزار دینار در برابر هزار برابر آن كارى نمىكند، و علاوه بر آنكه بههیچوجه اثرى در رفع نگرانى و زندان مرد ورشكسته و یا آسایش خیال منسوبان او نمىكند، خود این شخص را خاك نشین نموده و عائلهاش را دستخوش فقر و تنگدستى و نگرانى مىنماید؛ در این صورت باید سرمایه خود را براى خود نگهدارد، و موجب ضرر وارد بر خود و عائلهاش نشود.
🔸 و امّا اگر شخصى ده هزار دینار ورشكست شد، و تمام سرمایه انسان هزار دینار است، خوب است نیمى از آن را براى رفع ورشكستگى او بدهد. چرا كه یك بیستم از این گرفتارى را مرتفع ساخته؛ و ضرر وارده بر خودش گرچه مسلّم است، و لیكن موجب هلاكت اهل و عیال نشده، آنها مىتوانند در خورد و خوراك بطور اقتصاد و تحمّل كمبودى بسازند و بر خود فشار آورند، در برابر آن مثوبت عظیمه كه نجات خود و خاندان شخص ورشكسته است.
🔹 محدّث قمّى گوید: در «بحار» و غیر آن از جمله وصایاى آن حضرت است به فرزند خویش كه فرمود: یا بُنَىَّ! اصْبِرْ عَلَى النَّوَائِبِ، وَ لَا تَتَعَرَّضْ لِلْحُقُوقِ، وَ
لَا تُجِبْ أَخَاک إلَى الامْرِ الَّذِى مَضَرَّتُهُ عَلَیک أکثَرُ مِنْ مَنْفَعَتِهِ لَهُ!
حضرت سید السّاجدین و زین العابدین علیه السّلام فرمود: «اى نور دیده من! بر مشكلات و مصائب روزگار شكیبا باش، و متعرّض حقوق دیگران مشو، و دعوت برادرت را در امرى كه مضرّت آن براى تو بیشتر از منفعت آن براى وى باشد اجابت مكن»!
🔸 و أمیر المؤمنین علیه السّلام میفرماید:
وَ لَکنِّى لَا أَرَى إصْلَاحَکمْ بِإفْسَادِ نَفْسِى! «و لیكن نظر من آن نیست كه شما را اصلاح كنم گرچه مستلزم إفساد خودم باشد!»
منبع: کتاب روح مجرد، ص۶۳۵
📿
کانال مرکز تخصصی اخلاق:
💠 @AkhlaqHad