⚫️ #فدک در گذر تاريخ:
يک) اهداي فدک به #فاطمه زهرا(سلام الله عليها) از سوي رسول خدا(صلي الله عليه و آله)
دو) غصب فدک از سوي خليفه اول
سه) تقسيم فدک از سوي معاويه ميان فرزندش يزيد و مروان و عمروبن‌عثمان
چهار) تصاحب کامل فدک از سوي مروان و سپس اعطاي آن به عبدالعزيز
شش) اعطاي فدک از سوي عبدالعزيز به فرزندش عمر
هفت) بازگرداندن فدک از سوي عمربن عبدالعزيز به سادات فاطمي (حسن مثني يا امام سجاد عليه السلام)
هشت) غصب دوباره فدک از سوي حاکمان پس از عمربن عبدالعزيز
نه) بازگرداندن فدک از سوي سفاح نخستين خليفه عباسي به سادات فاطمي (عبدالله‌بن‌حسن)
ده) غصب فدک از سوي منصور عباسي
يازده) بازگرداندن فدک از سوي مهدي عباسي به سادات فاطمي
دوازده) غصب مجدد فدک از سوي هادي و هارون دو خليفة بعدي عباسي
سيزده) بازگرداندن فدک به سادات فاطمي از سوي مأمون عباسي
چهارده) غصب مجدد فدک از سوي متوکل عباسي و واگذاري آن به عبدالله‌بن‌عمر بازيار
📖 منبع: ابن أبي الحديد، شرح نهج البلاغة، ج 16، ص216-217
🖊چند نکته درباره گزارش بالا:
يک) در اين گزارش که نقل از ابوبکر جوهري است، تا دوران متوکل آمده است. ظاهرا پس از آن هم به همين شکل فدک در چرخش بود؛
دو) در انتهاي گزارش بالا اشاره شده است که در فدک، يازده نخل خرما کاشته شده به دست رسول خدا وجود داشت که سادات فاطمي از خرماهاي آن به حاجيان ميدادند؛ اما عبدالله‌بازيار آن‌ها را قطع کرد؛
دو) در بخشي از اين گزارش آمده است: «...ثم قبضها أبو جعفر لما حدث من بنى حسن...». ديدم در برخي متون تصور کرده اند که منظور از ابوجعفر امام باقر عليه السلام است و گفته اند که زماني فدک در اختيار امام باقر قرار گرفت(!). خير منظور در اينجا منصور عباسي است که کنيه اش ابوجعفر بود.
سه) در بخش آغازين گزارش ابوبکر جوهري ادعا شده که خلفاي اول تا سوم دست حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها را در استفاده از منافع فدک باز گذاشتند که اين بخش با گزارش‌هاي قطعي تاريخي در تعارض است. در چنين مواردي روش «تقطيع» مي‌تواند زمينه ساز استفاده از بخش‌هاي صحيح يک گزارش باشد؛ دقيقا مانند کاري که يک پزشک جراح انجام ميدهد.
✍️حامد منتظري مقدم
@Tashayo
@alfavayedolkoronaieh🌱