☀️آیت‌الله شب زنده دار (دامت برکاته) 1⃣در قرب الاسناد مناقشه هست، ولو اینکه در رجال گفته شده است که حمیری کتابی به نام قرب الاسناد داشته است و این مسلم است اما این که این کتاب موجود همان قرب الاسناد باشد بتمامه و کماله و کم و زیاد نشده است معلوم نیست . آقای قاروبی می فرمودند: آن مقداری از قرب الاسنادی که صاحب وسائل ذکر کرده است معتبر است، چون ایشان طریق معنعن داشته است، اما اگر روایتی را ایشان نقل نکند و در قرب الاسناد ببینیم معتبر نیست، مگر این که کسی دیگر که طریق معنعن دارد نقل کند؛ مثل مرحوم فیض، اما متاسفانه در وافی اقتصار شده است به کتب اربعه . 2⃣آیا این حرف تمام است ؟ مرحوم خویی و شهید صدر می فرمایند: این طرق صاحب وسائل که در آخر کتاب ذکر شده است طرق به نسخ است که اگر این حرف ثابت شود بدون اشکال است، اما اگر این طرق، طرق به اصل کتاب باشد و صاحب وسائل در تطبیق (صغرویا و مصداقا) به نحو اطمینان شخصی این کار را کرده باشد بدرد نمی خورد و این یک طریق کلی است. که آیت الله زنجانی این گونه قائلند. و شاهدش هم این است که در آستان امام رضا (علیه السلام) کتابهای صاحب وسائل موجود است که بعضی از این کتابها اردء نسخ است. طریق به کلی این است که فلانی از فلانی از فلانی خبر می دهد که فلان شخص، فلان کتاب را تألیف کرده است، اما مصداق آن چیست معلوم نیست. اما طریق به نسخه این است که کتاب را کسی از استادش بگیرد یا استنساخ کند و او از استادش و همچنین تا به صاحب کتاب. اگر به نحو طرق کلی باشد اشکال وجود دارد. 3⃣اما نکته ای که در اینجا هست این است که؛ با مراجعه به این کتاب، این اطمینان حاصل می شود که کتاب موجود، همان کتاب اصلی است و کم و زیاد شدن احتمال بعیدی است. شیخ اعظم در مکاسب می فرماید: اگر روایتی از قرب الاسناد معارضه با کافی کند کافی را مقدم است نه به این دلیل که قرب الاسناد حجت نیست بلکه به خاطر این که قرب الاسناد در وزن کافی نیست. 🔹درس بیع، ۱۹ فروردین ۱۳۹۱ @alfigh_alosul