علی صمیمی
🔰
جایگاه حجیت عقل در مبانی اصولی و اندیشه سیاسی امام
🔸"
حجیت عقل
"در مسائل دینی و جزء ادله تفصیلی خواندنش از دیرباز محل دعوا و اختلاف شدید
اصولیون و اخباریون
بوده است. ⬅️کنار زدن "عقل" و به تبع خنثی کردن "قرآن" و محصور ساختن بشر فقط در " اخبار و احادیث و روایات" خروجی اخباریگری است. ⚠️البته "
روایت خوانی
" از مزیت های این مکتب است./این مزیت در فرایند اجتهاد شیعی گاه حذف می شود؛رهبری بارها تذکرش را داده که مجتهد ممکن است مجتهد شود اما یک دور قرآن را نخوانده باشد یا
اینکه اطلاعی از جریانات و فرمولهای دیکته شده دنیا و اتفاقات کف میدان و... نداشته باشد
.
این هم یک نوع اخباریگری(حذف برخی از مولفه های به شدت موثر در استنباط) در بدنه اصولیون می باشد. 🔹 دعوای عقل و نقل را آیت الله جوادی آملی در کتاب
منزلت عقل در هندسه معرفت دینی
کاملا توضیح و حل و فصل می کنند و تشبیه می کنند که
"عقل و نقل" هر دو، دو کلاس درس هستند در "مدرسه دین".
/برخی از استدلال ها را در صوت بشنوید! 🔚 شهید مطهری: "عقل(در کنار اجتهاد،ولایت فقیه و...) رمز جامعیت و جاودانگی اسلام است." ▫️
پیش فرض های حجیت خواندن عقل
1_احکام خدای متعال ملاکات و مناطاتی دارد.(یعنی تابع مصلحت و مفسده اند) 2_عقل قدرت درک کلیات و فهم مصالح و مفاسد احکام الهی را دارد.(حتی بدون نقل!) 3_عقل آن درکیات را به پای شرع می نویسد و شارع هم امضایش می کند. ▪️
نتیجه : "بنابراین اگر حکمی در گذشته نسبت به مسئله ای حرام بود همان مسئله این امکان را دارد که در زمانه ی دیگری حلال شود. این تغییر احکام به تناسب تغییر زمانه نتیجه خروجی دستگاه عقل و بر مبنای حجیت عقل است چرا که مصالح و مفاسد با تغییر زمانه و مقتضیات زمان بعضا تغییر کرده و عقل نیز آنرا درک و فهم می کند لذا شرع با پیروی از عقل حکم عقل را با نام خودش صادر و امضا می کند. مانند معامله خون که تا دیروز شرعا حرام و امروز(با توجه به کاربرد پزشکی اش) حلال است."
🔸
ثمرات حجیت عقل:
1_با توجه به نتیجه فهمیده می شود که پس
"زمان" و "مکان"
در اجتهاد نقش بسزایی دارند و از ابزارهای اصولی برای اجتهاد و فتوایند. 2_
بنای عقلا می تواند روایات را هم تعمیم،تخصیص و... بزند
.
"عرف"
نیز اهمیت پیدا می کند. 3__ لازمه دیگر پذیرش حجیت عقل،
فارغ و رها شدن از درگیری های اصول لفظی
است. 🔚استفاده مبنایی امام از مبنای حجیت عقل در روایاتی مانند
"حیل ربا"
و
" اَلعُلماء وَرَثه الانبیاء"...
⚠️نکات بیشتر را در صوت دنبال کنید! ☑️
@ali_samimi71