🧑‍🎓 اخلاق پزشکی در یک نگاه🧑‍🎓 مقدمه اگر اخلاق را مجموعه ای از بایدها و نبایدهایی بنامیم که ضمانت اجرايي ندارند و حقوق را مجموعه ای از بایدها و نبایدهایی که ضمانت اجرایی دارند، مراد از اخلاق پزشکی مجموعه ای متشکل از قواعد اخلاقی قانونی است که پزشک ملزم به رعایت آنهاست. این قواعد از گذشته رواج داشته‌؛ مثلا می‌توان به سوگندنامه بقراط اشاره کرد، طبق این سوگندنامه، متخصصان پزشکی به خداوند قسم می‌خورند که از حرفه خود در راه درمان افراد بیمار استفاده کنند، رفتار ناعادلانه‌ای نداشته‌ باشند و دست به سوء استفاده از بیماران نزنند. امروزه منظور از اخلاق پزشکی، تعدادی از بایدها و نبایدهای اخلاق کاربردی در حوزه پزشکی است که تاریخچه و اصول مشخصی دارد، با این توضیح که؛ در سال ۱۹۷۸ کميته ملي آمريکا که حمايت افراد و حيوانات را در تحقيقات بيولوژي و بيوتکنولوژي به عهده دارد، اصول سه گانه اي را پايه گذاري نمود که در آن احترام به حاکميت و استقلال افراد، انجام اقدامات مفيد و سودمند و جلوگيري از آسيب هاي جسمي و رواني را در نظر گرفته بود؛ اين اصول به تدريج توسط محققان و دانشمندان به کار برده شد و بتدريج اين اصول توسط پزشکان و متخصصان در معالجه بيماران به کار بسته شد. چندي بعد اين سه اصل با اضافه شدن اصل رعايت عدالت به چهار اصل تبديل گرديد. در سال ۱۹۸۰ اصول فوق به عنوان اصول اخلاق حياتي ۶ مورد موافقت قرار گرفت و به صورت گسترده اي به اجرا درآمد. اصول اخلاق پزشکي چهار اصل مطرح در اخلاق حياتي عبارتند از: ۱. اصل احترام به حق انتخاب و استقلال بيمار. احترام به حريم انساني و شخصيت مستقل بيماران و آزادي و خود مختاري آنان، يکي از اساسي ترين اصول اخلاق پزشکي است، اين اصل در واقع ارج نهادن به ارزشها، افکار، انديشه، علايق، تمايلات، اهداف و تجارب بيمار است. اين اصل پزشک را بر آن مي دارد تا ضمن احترام به انتخاب بيمار، خود را با ارزشها، وجدان، مذهب و ايمانيات بيمار همسو سازد. ( بر اساس این اصل، افراد حق انتخاب در تزریق واکسن و یا عدم آن را دارا می باشند). ۲. اصل عدم اضرار. بنا بر اين اصل، پزشکان و مراجعين بهداشتي مي بايست از هر اقدامي که موجب آسيب ديدن بيمار گردد دوري نمايند. احتمال تحميل آسيب به بيمار در زمينه پزشکي تنها زمانيکه به رعايت ساير اصول اخلاقي و بخصوص زمانيکه مزاياي آن بر آسيب ارجحيت داشته باشد قابل توجيه است، مهمترین مسئله در این اصل اشتباهات پزشکی است. با توجه به مطالعات انجام شده در اين زمينه حدود ۴۴۰۰۰ تا ۹۸۰۰۰ بيمار ساليانه بر اساس اشتباهات پزشکي جان خود را از دست مي دهند و تنها اشتباه در تجويز دارو به تنهايي مسئول ۷۰۰۰ مورد مرگ در سال مي باشد! ۳. اصل سود رساني (خیر خواهی). بنابر اين اصل اقدامات پزشکان و مراقبين بهداشتي مي بايست در جهت حفظ منافع بيمار باشد و بايد مطمئن باشند آنچه که براي بيمار انجام مي دهند، نتايج سودمندي در بر خواهد داشت و بررسي سودمندي آن در مورد هر بيمار بايد به طور جداگانه انجام شود. به عبارت ديگر ممکن است اقدامي براي يک بيمار، اثرات مفيدي در بر داشته باشد، در حالي که همان اقدام در مورد بيمار ديگر نتيجه منفي و صدمات جسمي و روحي به همراه داشته باشد. ( با توجه به اختلاف امزجه در طب سنتی و اسلامی این موضوع به راحتی قابل درک است). ۴. اصل عدالت اين اصل به معناي رعايت عدل و انصاف در مورد بيماران است، عدالت یعنی دادن هر چيزي به کسي است که مي بايست داد و اين معنا با توجه به عواملي از قبيل شايستگي، نياز، توانايي براي همکاري يا تساوي و... تعبير مي گردد. علاوه بر اين چهار اصل مورد اتفاق، دو اصل ذيل نيز به واسطه اهميت و کاربرد زياد آن، گاهی به صورت مستقل مطرح مي گردند. • اصل صداقت که وظيفه بيان واقعيت، راستگويي و صداقت را در تعاملات پزشکي مورد تاکيد قرار مي دهد. اصل رعايت محرمانه بودن اطلاعات بيمار؛ که احترام به شخصيت افراد و اطلاعات شخصي آنها را مورد تاکيد قرار مي دهد؛ یعنی اطلاعات بیمار را به دیگری نمی توان داد. ( با وجود این، متاسفانه جناب دکتر ملک زاده سال‌های متمادي، بر اساس پروژه پرشین کوهورت، اطلاعات بیماران را در چهار سطح سنی طبقه بندی و به آمریکایی ها تقدیم می کرده است...)! ✍علی ارجمند عین الدین ┏━━━🍃‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🌸‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🍃‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌━━━┓ 🆔 @aliarjmand_jahad ┗━━━🍃‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🌸‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🍃━━━┛