🌺 بحث روایتی سوره
#القیامت از تفسیر شریف المیزان
🔰بحث روایتی🌺
🔸در الدر المنثور است كه طيالسى، احمد، عبد بن حميد، بخارى، مسلم، ترمذى، نسائى، ابن جرير، ابن منذر، ابن ابى حاتم، ابن انبارى (در كتاب مصاحف)، طبرانى، ابن مردويه، ابو نعيم، و بيهقى (هر دو در كتاب دلائل خود) از ابن عباس روايت كرده اند كه گفت: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم هر بار كه وحى بر او نازل مى شد دچار ناراحتى مى گشت، و لب و زبان خود را به وحى حركت مى داد، چون مى ترسيد در ذهنش نماند، و مى خواست آن را حفظ كند، لذا خداى تعالى اين آيه را نازل فرمود: (لا تحرك به لسانك لتعجل به ان علينا جمعه و قرانه)ابن عباس اضافه كرد خداى تعالى مى فرمايد: اين به عهده ما است كه قرآن را در سينه تو جمع كنيم، و سپس قرائت نماييم، (فاذا قراناه) پس همينكه آن را بر تو نازل كرديم،
#فاتبع_قرانه، يعنى آن را گوش بده و بشنو، (ثم ان علينا بيانه ) بر ما است كه آن را با زبان تو بيان كنيم.
🔸و در عبارتى ديگر آمده (بر ما است كه آن را بر تو بخوانيم )، و لذا رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم از آن به بعد هر وقت جبرئيل مى آمد، سر به زير مى انداخت. و در روايتى ديگر آمده - هر وقت جبرئيل مى رفت طبق وعده اى كه خدا داده بود شروع به خواندن مى كرد.
🔸و در همان كتاب است كه ابن منذر و ابن مردويه، از ابن عباس روايت كرده اند كه گفت: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم چنين بود كه هر وقت
#آياتى_از قرآن بر او نازل مى شد،در خواندنش عجله مى كرد، تا آن را حفظ كند، پس اين آيه نازل شد كه (لا تحرك به لسانك )، و رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم نمى دانست چه وقت سوره اى كه نازل شده تمام مى شود، تا آنكه آيه (بسم اللّه الرحمن الرحيم ) نازل مى شد، آن وقت مى فهميد سوره قبلى تمام، و سوره بعدى شروع شده است.
🔸مؤلف: در معناى اول حديث در مجمع البيان رواياتى از ابن جبير و در معناى همه روايت رواياتى ديگر وارد شده، و ما در سابق گفتيم كه انطباق اين معنا با آيات مورد بحث روشن نيست.
🔸و در تفسير قمى در ذيل آيه (كلا بل تحبون العاجله ) آمده كه معصوم فرمود: عاجله همين دنياى حاضر است و (و تذرون الاخره )، يعنى رها مى كنيد آخرت را. و فرموده (ناضره ) در (وجوه يومئذ ناضره )، يعنى نورانى و معناى نظر كردن به وجه اللّه در (الى ربها ناظره )نظر كردن به رحمت و نعمت خداست.
🔸و در عيون در باب (آنچه از اخبار توحيد از حضرت رضا رسيده ) به سندى كه به ابراهيم بن ابى محمود دارد، روايت كرده كه گفت: على بن موسى الرضا (عليهماالسلام ) در معناى آيه (وجوه يومئذ ناضره الى ربها ناظره ) فرمود: يعنى چهره هايى كه در آن روز نورانى است، و منتظر ثواب پروردگارش است.