🌺 بحث روایتی سوره از تفسیر شریف المیزان 🔰بحث روایتی🌺 🔸در الدر المنثور است كه طيالسى، احمد، عبد بن حميد، بخارى، مسلم، ترمذى، نسائى، ابن جرير، ابن منذر، ابن ابى حاتم، ابن انبارى (در كتاب مصاحف)، طبرانى، ابن مردويه، ابو نعيم، و بيهقى (هر دو در كتاب دلائل خود) از ابن عباس روايت كرده اند كه گفت: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم هر بار كه وحى بر او نازل مى شد دچار ناراحتى مى گشت، و لب و زبان خود را به وحى حركت مى داد، چون مى ترسيد در ذهنش نماند، و مى خواست آن را حفظ كند، لذا خداى تعالى اين آيه را نازل فرمود: (لا تحرك به لسانك لتعجل به ان علينا جمعه و قرانه)ابن عباس اضافه كرد خداى تعالى مى فرمايد: اين به عهده ما است كه قرآن را در سينه تو جمع كنيم، و سپس قرائت نماييم، (فاذا قراناه) پس همينكه آن را بر تو نازل كرديم، ، يعنى آن را گوش بده و بشنو، (ثم ان علينا بيانه ) بر ما است كه آن را با زبان تو بيان كنيم. 🔸و در عبارتى ديگر آمده (بر ما است كه آن را بر تو بخوانيم )، و لذا رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم از آن به بعد هر وقت جبرئيل مى آمد، سر به زير مى انداخت. و در روايتى ديگر آمده - هر وقت جبرئيل مى رفت طبق وعده اى كه خدا داده بود شروع به خواندن مى كرد. 🔸و در همان كتاب است كه ابن منذر و ابن مردويه، از ابن عباس روايت كرده اند كه گفت: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم چنين بود كه هر وقت قرآن بر او نازل مى شد،در خواندنش عجله مى كرد، تا آن را حفظ كند، پس اين آيه نازل شد كه (لا تحرك به لسانك )، و رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم نمى دانست چه وقت سوره اى كه نازل شده تمام مى شود، تا آنكه آيه (بسم اللّه الرحمن الرحيم ) نازل مى شد، آن وقت مى فهميد سوره قبلى تمام، و سوره بعدى شروع شده است. 🔸مؤلف: در معناى اول حديث در مجمع البيان رواياتى از ابن جبير و در معناى همه روايت رواياتى ديگر وارد شده، و ما در سابق گفتيم كه انطباق اين معنا با آيات مورد بحث روشن نيست. 🔸و در تفسير قمى در ذيل آيه (كلا بل تحبون العاجله ) آمده كه معصوم فرمود: عاجله همين دنياى حاضر است و (و تذرون الاخره )، يعنى رها مى كنيد آخرت را. و فرموده (ناضره ) در (وجوه يومئذ ناضره )، يعنى نورانى و معناى نظر كردن به وجه اللّه در (الى ربها ناظره )نظر كردن به رحمت و نعمت خداست. 🔸و در عيون در باب (آنچه از اخبار توحيد از حضرت رضا رسيده ) به سندى كه به ابراهيم بن ابى محمود دارد، روايت كرده كه گفت: على بن موسى الرضا (عليهماالسلام ) در معناى آيه (وجوه يومئذ ناضره الى ربها ناظره ) فرمود: يعنى چهره هايى كه در آن روز نورانى است، و منتظر ثواب پروردگارش است.