🔺خلاصۀ درس اخلاق آیت‌الله العظمی مظاهری؛ فضیلت‌های فراموش شده 🔸فضیلت هفتم؛ صبر بِسْمِ‏ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم‏ 🔹یکی از فضیلت‌های مهمّ اخلاقی، فضیلت «صبر» است. 🔸صبر به سه قسم کلّیِ «صبر در عبادت»، «صبر در معصیت»، و «صبر در مصیبت» منقسم می‌گردد. 🔹«صبر در عبادت و اطاعت»، همان اهميت ويژه به واجبات و مستحبّات است. 🔹«صبر در برابر معصيت»، با اجتناب جدی انسان از گناهان میسّر می‌گردد. 🔹راجع به «صبر در مصیبت»، قبل از هر چیز باید بدانیم که مصیبت و بلا برای تمام بندگان رخ می‌دهد، در نسل‌های قبلی بوده و در نسل‌های بعدی نیز خواهد بود. 🔹اميرالمؤمنين«ع» راجع به دنیا مي‌فرمايند: دنیا خانه‌اي است که در بلا و مصيبت پيچيده شده است. 🔹شدیدترینِ بلاهای دنیوی نیز طبق حدیثی از امام صادق«ع» نصیب انبیاء الهی می‌شود، پس از آنان افرادی که به پیامبران نزدیک‌ترند، به ترتیب مقامی که دارند، بیش از دیگران طعم مصیبت را خواهند چشید. 🔹جزر و مد دنیا و سختی و آسانی زندگی در بسیاری از موارد، امتحان بندگان است؛ زیرا به تصریح قرآن کریم، نوع بشر حتماً امتحان می‌شود. 🔹اهل معرفت بر اين باورند که مصائبی که انسان دخالتی در وقوع آن نداشته، الطاف خفيّۀ خداوند متعال هستند. الطاف خفيّه، از آن نظر که نعمت‌هاي باطني هستند و ظاهري دشوار و بلاگونه دارند، صبر و استقامت مي‌طلبند. 🔹هرچه از طرف خدا بيايد، خير است و حتماً مصلحت دارد. اساساً شر و بدي از طرف خداوند نيست؛ زيرا اگر خداوند براي بندۀ خود بد و شر بخواهد، با صفات او نظير اينکه عالم، رحمان، رحيم، قادر، حکيم، رئوف، کريم و جواد است، سازگار نخواهد بود. 🔹قرآن کريم به کساني که در مشکلات و در مصیبت‌ها خود را نبازند بشارت داده، سپس برای آنان درود و صلوات فرستاده است. علاوه بر اینکه درود و رحمت و صلوات خود را نثار افراد صابر و شکیبا کرده، آنان را در بن‌بست‌ها هدایت می‌کند و راه مستقیم را به ایشان نشان می‌دهد تا گمراه نگردند. 🔹صبر در برابر مصائب، در قیامت، ثواب و پاداش فراواني دارد. قرآن کريم، اجر چنين صبري را بدون اندازه و بي‌حساب مي‌داند. 🔹راوی می‌گوید از بیماری و از سختی‌ها که به من مي‌رسيد، به امام صادق«ع» شكايت كردم، حضرت به من فرمودند: اگر مؤمن بداند چه پاداشى براى مصيبت‌ها دارد، آرزو مي‌كند در دنیا او را با قیچی تكه تكه كنند. 🔹انسان بايد هنگام برخورد با مصيبت‌، صبر و استقامت داشته باشد؛ به اين معنا که در صورت توان، مشکل را حل ‌کند، وگرنه از کنار مشکل بگذرد و اگر نشد، بايد مشکل را به‌دوش بگيرد و به‌ حرکت خود در زندگي ادامه دهد و در آن مشکل متوقف نشود که خطر و ضرر دارد. 🔹امیرالمومنین«ع» به منظور تسليت گفتن به کسی که فرزندش از دنیا رفته بود، فرمودند: حق داری برای مرگ او اندوهگین باشی، امّا هر مصیبتی، در صورت صبوری، نزد خداوند پاداشى دارد. بعد فرمودند: توجه داشته باش که چنانچه شكيبا باشى، تقدير الهى بر تو جارى مى‏شود و اجر خود را خواهی گرفت؛ و اگر صابر نباشی و بى‌تابى كنى، باز هم تقدير الهى بر تو می‌گذرد، در حالی که مأجور نیستی و مرتکب گناه شده‌ای! 🔹وقتي انسان در برابر مصائب و مشکلات صابر باشد، به «آرامش درونى» یا «نفس مطمئنّه» دست مى‏يابد. به این معنا که زندگی او هرچند سرشار از مصیبت و گرفتاری است، امّا غم و غصه نسبت به گذشته و دغدغه و نگرانی برای آینده، نخواهد داشت. 🔹اهتمام به نماز، انس با قرآن، دعا و توسّل و مداومت بر ذکر، نظیر ذکر: «إِنَّا لله وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ‌» و ذکر: «الْحَمْدُ لله عَلَى‏ كُلِ‏ حَالٍ‏» نیز برای رسیدن به آرامش روحی، هنگام ابتلا به مصیبت مؤثر است. 🔹همچنین اگر افراد مصیبت دیده، مصائب خاندان وحی در کربلا، به‌خصوص مصیبت‌های جانگداز حضرت زینب«س» را به خود یادآوری کنند و صبر و استقامت ایشان را سرمشق زندگی قرار دهند، بهتر می‌توانند به مقام صبر دست یابند. 🔹متن کامل در: 🌐 https://b2n.ir/m53206 🆔 @almazaheri