🔻درس اخلاق آیت‌الله العظمی مظاهری؛ فضیلت‌های فراموش شده 🔸فضیلت چهاردهم: فعالیّت، جلسۀ سوم بِسْمِ‏ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم‏ 🔹سورۀ عصر به ما می‌فرماید: همۀ انسان‌ها بدبختند و همۀ انسان‌ها ورشکسته هستند و همۀ انسان‌ها سرمایۀ خود را می‌دهند و چیزی عایدشان نمی‌شود، مگر یک طایفه و آن یک طایفه، کسانی هستند که ایمان دارند و عمل صالح به‌جا می‌آورند. 🔹انسان سعادتمند آن است که خودش کار و تلاش و کوشش و جدیّت دارد و دیگران را هم وادار به تلاش می‌کند. ملتی که از این قبیل افراد تشکیل شود، پیروز است. 🔹از نظر تعالیم قرآن و عترت، تلاش انسان لازم است برای آبادانی دنیا و آخرت او باشد و تلاش یک جانبه یا فعالیّت یک بعدی در اسلام مذمّت شده است. 🔹«عمل صالح» که قرآن كريم در آيات فراوانى بر آن تأكيد مى‌ورزد و آن را جزء لاينفكّ‌ ايمان برمی‌شمرد، منحصر در اعمال عبادى نیست. یعنی علاوه بر عباداتی مثل نماز، روزه، حج و جهاد، انجام كار شايسته، كه دنياى انسان را آباد ‌كند نیز مصداق عمل صالح است. 🔹قرآن کریم چه خوش می‌گوید: مواظب آخرتت باش، اما دنیا را هم فراموش نکن. پیامبر اکرم«ص» از رها ساختن دنیا، ترک ازدواج و رهبانیّت نهی کرده، فرمودند. 🔹مسلمانی که می‌خواهد طبق تاکید تعالیم دینی، به فکر دنیا و به فکر آخرتش باشد، باید در روز کار کند و جدّیت و تلاش و کوشش داشته باشد و شب ها هم، به نماز شب و به ارتباط عاطفی با خداوند اهتمام ورزد. 🔹امام صادق«ع» می‌فرمایند: از ما نیست، یعنی مسلمان نیست، کسی که دنیای خود را به‌خاطر آخرت یا آخرتش را به‌خاطر دنیا ترک کند. 🔹در جامعۀ اسلامی، باید در وقت نماز مسجدها پر باشد، در ماه مبارک رمضان، روزه برای همۀ مکلّفین لذت بخش باشد، برای پیر و جوان و زن و مرد، نشاط آور باشد، مومنین نماز شب را با نشاط بخوانند، و بالاخره برای انجام امور آخرتی، همه با نشاط باشند. اما به همین صورت، باید به فکر آبادی دنیا هم باشند و از تامین معیشت خود و خانواده غافل نشوند. 🔹همان‌طور که توجه بيش از حد به امور دنيوى، تا حدّى كه منجر به غفلت از ارزش‌هاى معنوى شود، مذموم است؛ بازماندن از وظايف دنيوى و پرهیز از کار و تلاش، در اثر زیاده‌روی در به جا آوردن اعمال عبادى نیز مطلوب نيست. 🔹پيامبر اکرم«ص» می‌فرمایند: از دسترنج خود بخوريد. از ایشان پرسيدند: كدام كسب مرد پاكيزه‏تر و بهتر است؟ پاسخ دادند: کار كردن مرد با دست خود، و هر تجارت یا خريد و فروش مشروع. 🔹کار و فعالیّت در سیرۀ همۀ ائمۀ طاهرین«ع» بوده است و دسترنج خود را صرف رفاه و آسایش مردم کرده‌اند. امام صادق«ع» می‌فرمایند: امیرالمؤمنین«ع» از دسترنج خود، هزار بنده را در راه خداوند آزاد ساختند. 🔹اگر کسی بدون عذر موجه، کار و تلاش را رها سازد و بخواهد خانه نشین شود، کم کم تنبل و پرخواب می گردد و از نظر اسلام غلط است. 🔹مردى نزد امام صادق«ع» آمد و گفت: از من‏ برنمى‏آيد كه با دست خود كار كنم، در تجارت و دادوستد نيز ناتوانم، از این جهت محروم و محتاج شده‌ام. امام«ع» در پاسخ به به وی فرمودند: «كار کن»، یعنی به‌هر صورتی که می‌توانی، مشغول کار باش؛ بعد گفتند: «با سر خود بار حمل کن و خودت را از احتیاج و نیازمندی، رهایی بخش». 🔹در احوال امیرالمؤمنین«ع» در روایات آمده است که هیچگاه بیکار نبودند و همیشه و در هر حال، از وقت خویش بهره‌برداری مفید داشتند. ایشان وقتی از جهاد فارغ می‌شدند، به كار آموزش و تعليم مردم مشغول بودند، در منازعات و مرافعات دیگران نیز بین آنها قضاوت می‌کردند و هنگام اتمام آموزش یا قضاوت، بیکار نمی‌ماندند و در در باغچه‏اى كه داشتند با دست خودشان باغبانی می‌کردند و در کنار این کارها، ذکر هم می‌گفتند. 🔹تلاش انسان در راستای رفاه و پیشرفت دنیوی او، اقسامی دارد که عبارتند از: «کار علمی و فرهنگی»، «کار تولیدی»، «کار توزیعی یا تجاری» و «کار خدماتی». 🔹متن کامل در: 🌐 https://b2n.ir/s48912 🆔 @almazaheri