📖 ﷽ 📖
هر روز تفسیـر کوتاه آیه به آیه
از ابتـدای قـــرآن
#ســورهرعــد
#صفحـه۲۵۰
🌴 لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللهِ ۗ إِنَّ اللهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۗ وَ إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ ۚ وَ مَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ{۱۱}
🍀 براى انسان فرشتگانى است كه پی در پی او را از پیش رو و از پشت سر از فرمان خداوند حفاظت مىكنند همانا خداوند حال قومى را تغيير نمىدهد تا آنكه آنان حال خود را تغيير دهند و هرگاه خداوند براى قومى آسيبى بخواهد پس هيچ برگشتى براى آن نيست و در برابر او هيچ دوست و كارساز و حمايت كنندهاى براى آنان نيست(۱۱)
🌺 «مُعَقِّباتٌ» جمع «معقبة» است
و حرف «تاء» آن براى تأنيث نيست
بلكه براى مبالغه است. مثل علامة
لذا فاعل «يَحْفَظُونَهُ» مذكر آمده است
البتّه مراد از «مُعَقِّباتٌ» تعقيب انسان نيست
تا با «بَيْنِ يَدَيْهِ» منافات داشته باشد
بلكه منظور تعاقب و پی در پی آمدن
ملائكه شب و روز است
🌸 مراد از «أَمْرِ الله» در اين آيه قهر و عذاب
الهى نيست زيرا معنا ندارد كه فرشتگان
انسان را در برابر كيفر الهى حفاظت كنند
بلكه مراد خطرات و حوادث طبيعى است
چون طبيعت مخلوق خداست و آنچه در آن
بگذرد نيز به خواست و اراده او مىباشد
🌼 در آيات و روايات متعدّد
از فرشتگانى ياد شده كه مأمور حفظ
جان انسان و ثبت كارهاى او هستند
و از آنان در برابر خطراتى كه مورد
اراده حتمى خداوند نيست محافظت مىنمايند
🌹 البتّه بنابر مستفاد از روايات همین که
اراده قطعى خداوند رسيد
فرشتگان محافظ، مأموريّت حفاظت را رها
و انسان را بدست اجل حتمى الهى مىسپارند
🌷 بنابراين امر و فرمان خداوند دوگونه است
حتمى و غيرحتمى (قضا و قدر)
و فرشتگان فقط انسان را از حوادث
غير حتمى حفظ مىكنند
🌿 بديهى است كه اين حفاظت باعث
سلب اختيار از انسان نمىشود
و سرنوشت انسانها و امتّها همچنان
در اختيار خود آنهاست
🌾 حفاظت فرشتگان هم از جان انسانهاست
و هم از اعمال و رفتار آنها
«إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ- يُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً»
و هم از ايمان و فكر آنها در برابر انحرافات
و وساوس شيطانى زيرا «يَحْفَظُونَهُ»
هم شامل روح مىشود و هم شامل جسم
☘ امام سجاد عليه السلام با اشاره
به اين آيه فرمودند:
گناهانى كه نعمتها را تغيير مىدهند
عبارتند از: ظلم به مردم، ناسپاسى خداوند
و رها كردن كارهاى خيرى كه انسان
به آن عادت كرده است
📙 تفسیر نورالثقلین
🍃 اين آيه در مورد جوامع بشرى است
نه تک تک افراد انسانى
يعنى جامعه صالح مشمول بركات خداوند
و جامعه منحرف گرفتار قهر الهى مىشود
🌱 امّا اين قاعده در مورد فرد صالح
و انسان ناصالح صادق نيست
زيرا گاهى ممكن است شخصى صالح باشد
ولى بخاطر آزمايش الهى گرفتار مشكلات شود
و يا اينكه فردى ناصالح باشد ولى به جهت
مهلت الهى رها گردد
🌻 نکتـــهها
⓵ خداوند انسان را رها نمىگذارد
«لَهُ مُعَقِّباتٌ»
⓶ گروهى از فرشتگان الهى
محافظ انسانها هستند «لَهُ مُعَقِّباتٌ»
⓷ خداوند انسان را از حوادث غير مترقّبه
حفظ مىكند «لَهُ مُعَقِّباتٌ ... يَحْفَظُونَهُ»
نه از حوادثى كه با علم و عمد براى خود
به وجود مىآورند «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ»
⓸ خطرات و حوادث گوناگون، انسان را
احاطه كرده است «مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ»
⓹ خداوند نعمتى را كه عطا فرمايد
پس نمىگيرد مگر آنكه مردم آن نعمت را
ناسپاسى كنند «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ»
⓺ به سراغ شانس و بخت اقبال و فال
و نجوم نرويد سرنوشت شما به دست
خودتان است «حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ»
⓻ حفاظت خداوند تا زمانى است كه انسان
کفران نعمت نكند وگرنه از لطف الهى محروم
و به حال خود رها خواهد شد
«إِذا أَرادَ الله بِقَوْمٍ سُوْءاً»
⓼ برخوردارى از نعمتهاى ظاهرى و بيرونى
وابسته به كمالات نفسانى و حالات درونى است
«حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ»
در جاى ديگر مىفرمايد:
«وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا
عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَالْأَرْضِ»
↲سوره اعراف، آیه ۹۶
⓽ اراده خداوند بالاتر از همه ارادههاست
«إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ»
📗 تفسیر نور
🇮🇷
🌷 اَللّهُــمَّ عَجـِّـل لِوَلیِّــکَ الفَــــرَج 🌷