برای این که همۀ صحنه‌ها در اطراف ما باید طوری طراحی بشوند که متناسب با امتحان گرفتن خدا از ما باشد. پس همۀ کارها واقعاً دست خدا است؛ دست خودِ خودِ اوست! البته عیبی ندارد که ما وظیفه‌مان را نسبت به اسباب و علل انجام بدهیم و اگر ضرری آمد دفع کنیم، این نه‌تنها عیبی ندارد بلکه وظیفه‌مان است. یا اگر منفعتی به سمت ما آمد اقدام کنیم و آن منفعت را جلب کنیم (البته از طرق مشروع، و الا اگر مشروع نباشد، دوباره خدا را مقابل خودمان قرار داده‌ایم.) ما نباید نسبت به اسباب و علل، مطلقاً بی‌توجه باشیم، اما پشت سرِ این اسباب و علل و قوی‌تر از آنها، باید خدا را ببینیم. 🔰برای اینکه حس مناجات در ما تشدید بشود چه‌کار کنیم؟ اگر این حالت در کسی پدید بیایدکه فراتر از همۀ اسباب و علل، نقش خدا را ببیند حس مناجات در او تشدید می‌شود. ما اکثراً دعا و مناجات را یا به‌عنوان یک مراسم مؤدبانه یا فوقش به‌عنوان یک اقدام عاطفی انجام می‌دهیم؛ البته ادب‌ورزیدن خیلی عالی است و عاطفه داشتن نسبت به پروردگار و ارتباط با خدا هم خیلی عالی است، ولی اینها مغایرت ندارد با اینکه انسان اضطرار خودش و نیاز شدید خودش را به مناجات، درک کند. 🔰 اهل‌بیت(ع)، هم مؤدبانه با خدا سخن می‌گفتند، هم از سر محبت و هم شدیداً از سرِ اضطرار. حالا این اضطرار از کجا پیش می‌آید؟ این اضطرار از توحید پیش می‌آید؛ از آن توحید قلبی، نه در شرایط بلا بلکه در شرایط عادی.   ✨📖 امیرالمؤمنین(ع) در جملۀ بعدیِ این مناجات عرضه می‌دارد: «إِلَهِی إِنْ حَرَمْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْزُقُنِی وَ إِنْ خَذَلْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَنْصُرُنِی» خدایا اگر من را رها کنی، چه کسی من را کمک می‌کند؟ یکی از بزرگ‌ترین بلاها و تهدیدهای خدا برای آدم‌های بد، محرومیت از کمک خداست باور اینکه ما دائماً به کمک خدا احتیاج داریم، خیلی باور ارزشمندی است، یکی از بزرگ‌ترین بلاهایی که خدا در قرآن، آدم‌های بد را به آن بلا تهدید می‌کند این است که می‌فرماید «من کمکت نمی‌کنم!» این تهدید خداوند معنایش چیست؟ یعنی ما در جهانی قرار داریم که این جهان صددرصد حساب‌شده و دقیق است و هر لحظه می‌تواند ما را لای چرخ‌دنده‌های خودش لِه کند و نابود کند، لذا ما هر لحظه به کمک خدا احتیاج داریم؛ هم در این دنیا، و هم در آن دنیا که باب حساب و کتاب دقیق باز می‌شود. خداوند متعال دربارۀ بدترین دشمنانش در قرآن می‌فرماید: ✨📖«من آنها را کمک نمی‌کنم!» (وَ إِنْ یَتَوَلَّوْا یُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَلیماً فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِی الْأَرْضِ مِنْ وَلِیٍّ وَ لا نَصیرٍ؛ توبه/۷۴) (رَبَّنا إِنَّکَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَیْتَهُ وَ ما لِلظَّالِمینَ مِنْ أَنْصارٍ/ آل‌عمران/۱۹۲) وقتی خدا به کسی کمک نکند، این یعنی نابودیِ دائم! شاید کسی که این آیات را می‌خواند، در ابتدا تصور کند که انگار خداوند زیاد هم با خشونت برخورد نکرده است که می‌گوید «من آنها را کمک نمی‌کنم!» شاید گمان کند که آنها غیر از خدا به خیلی چیزهای دیگر می‌توانند تکیه کنند و خیلی امکانات دارند و... اما وقتی انسان تأمل و تفکر می‌کند، می‌فهمد که وقتی خدا به کسی کمک نکند، این یعنی نابودیِ دائم! البته ممکن است خدا خیلی از آدم‌های بد را موقتاً روی پا نگه دارد و یک مدتی هم به آنها فرصت بدهد و کمک کند، کمااینکه می‌فرماید: ✨📖 ما به کافران فرصت می‌دهیم و امکانات می‌دهیم و... (وَ لا یَحْسَبَنَّ الَّذینَ کَفَرُوا أَنَّما نُمْلی‏ لَهُمْ خَیْرٌ لِأَنْفُسِهِم‏؛ آل‌عمران/۱۷۸) (فَمَهِّلِ الْکَافِرِینَ أَمْهِلْهُمْ رُوَیْدَا؛ طارق/۱۷) این کا هستیم که به آنها فرصت می‌دهیم و الا آنها نمی‌توانستند لحظه‌ای دوام بیاورند. اضطرار می‌تواند باب محبت به خدا را باز کند إن‌شاءالله خداوند این معارف توحیدی را در قلب ما جاری کند، به‌طوری که بدون بلا، مضطرِ مضطرِ مضطر برای کمک گرفتن از خدا بشویم و خیلی ملتمسانه بتوانیم با خدا مناجات کنیم. این اضطرار هم قطعاً منافاتی با ادب، منافاتی با عشق و منافاتی با محبت نسبت به پروردگار ندارد، بلکه این اضطرار می‌تواند باب محبت را باز کند و إن‌شاءالله این اضطرار با کمی تفکر به‌دست می‌آید؛ البته اگر خود خداوند متعال به ما کمک کند. #مناجات_شعبانیه #قسمت_پنجم #استاد_علیرضا_پناهیان 📚📚📚 کتابخانه مدرسه علمیه الزهرا علیها السلام https://eitaa.com/alzahranasr_lib