✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️امام محمد باقر علیه السلام 🔹 علیه‌السلام، در طول زندگی خود، به نشر و گسترش حقایق و معارف الهی پرداخت. مشکلات علمی را تشریح نمود. جنبش علمی دامنه داری به وجود آورد که مقدمات تاسیس یک دانشگاه بزرگ اسلامی را که در دوران امامت فرزند گرامیش امام صادق علیه السلام به اوج عظمت رسید، پی ریزی کرد. (ع) در علم، زهد، عظمت و فضیلت سرآمد همه بزرگان بنی هاشم بود. مقام بزرگ علمی و اخلاقی او مورد تصدیق دوست و دشمن بود. به قدری روایات و احادیث، در زمینه مسائل و احکام اسلامی، تفسیر، تاریخ اسلام، و انواع علوم، از حضرت به یادگار مانده است که تا آن روز از هیچ یک از فرزندان امام حسن و امام حسین علیه‌السلام به جا نمانده بود. [۱[ رجال و شخصیت های بزرگ علمی آن روز، نیز عده‌‏ای از یاران پیامبر اکرم (ص) که هنوز در حال حیات بودند، از محضر حضرت استفاده می‌‏کردند. 🔹«جابر بن یزید جعفی» و «کیسان سجستانی» (از تابعین) و فقهایی مانند: «ابن مبارک»، «زهری»، «اوزاعی»، «ابو حنیفه»، «مالک»، «شافعی»، «زیاد بن منذرنهدی» از آثار علمی او بهره‏‌مند شده، سخنان حضرت را، بی واسطه و گاه با چند واسطه، نقل نموده‌‏اند. کتب و مولفات دانشمندان و مورخان اهل تسنن مانند: طبری، بلاذری، سلامی، خطیب بغدادی، ابونعیم اصفهانی، و کتبی مانند: موطا مالک، سنن ابی داود، مسند ابی حنیفه، مسند مروزی، تفسیر نقاش، تفسیر زمخشری، و ده ها نظیر این ها، که از مهم ترین کتب جهان تسنن است، پر از سخنان پر مغز (ع) است و همه جا جمله: «قال محمد بن علی» و یا «قال محمد الباقر» به چشم می‏‌خورد. [۲] کتب شیعه نیز در زمینه‏‌های مختلف سرشار از سخنان و احادیث (ع) است. هرکس کوچکترین آشنایی با این کتاب ها داشته باشد، این معنا را تصدیق می‏‌کند. آوازه علوم و دانش های حضرت چنان اقطار اسلامی را پر کرده بود که لقب (گشاینده دریچه‏‌های دانش و شکافنده مشکلات علوم) به خود گرفته بود. 🔹«ابن حجر هیتمی» می‏‌نویسد: (ع) به اندازه ‏ای گنج های پنهان معارف و دانش ها را آشکار ساخته، حقایق احکام و حکمت ها و لطایف دانش ها را بیان نموده که جز بر عناصر بی بصیرت یا بد سیرت پوشیده نیست. از همین جاست که وی را شکافنده و جامع علوم، و برافرازنده پرچم دانش خوانده ‏اند. [۳] «عبدالله بن عطأ» که یکی از شخصیت های برجسته و دانشمندان بزرگ عصر امام بود، می‏گوید: هرگز دانشمندان اسلام را در هیچ محفل و مجمعی به اندازه محفل (علیه‌السلام) از نظر علمی حقیر و کوچک ندیدم. من «حکم بن عتیبه» را که در علم و فقه مشهور آفاق بود، دیدم که در خدمت (علیه السلام) مانند کودکی در برابر استاد عالی مقام، زانوی ادب بر زمین زده شیفته و مجذوب کلام و شخصیت او گردیده بود. [۴] آثار درخشان علمی امام محمد باقر (ع) و شاگردان برجسته‏‌ای که مکتب بزرگ وی تحویل جامعه اسلامی داد، پیشگویی پیامبر اسلام (ص) را عینیت بخشید. راوی این پیشگویی «جابر بن عبدالله انصاری» شخصیت معروف صدر اسلام است. 🔹جابر که یکی از یاران بزرگ پیامبر اسلام (ص) و از علاقه‏‌مندان خاص خاندان نبوت است، می‏گوید: روزی پیامبر به من فرمود: «بعد از من شخصی از خاندان مرا خواهی دید که اسمش اسم من و چهره ‏اش شبیه چهره‌ی من خواهد بود. او درهای دانش را به روی مردم خواهد گشود. پیامبر اکرم (ص) هنگامی پیشگویی را فرمود که هنوز (ع) چشم به جهان نگشوده بود. سال ها از این جریان گذشت، زمان امام سجاد (ع) رسید. روزی جابر از کوچه ‌‏های مدینه عبور می‏کرد، چشمش به حضرت باقر (ع) افتاد. وقتی دقت کرد، دید نشانه هایی که پیامبر فرموده بود، در او هست؛ پرسید: اسم تو چیست؟ فرمودند محمد بن علی بن الحسین، جابر بوسه بر پیشانی ایشان زد و گفت: جدت پیامبر (ص) به وسیله من به تو سلام رساند! جابر از آن تاریخ، به پاس احترام پیامبر و به نشانه عظمت (ع) هر روز دوبار به دیدار حضرت می‏رفت، او در مسجد پیامبر میان انبوه جمعیت می ‏نشست. در پاسخ بعضی از مغرضان که از کار وی خرده ‏گیری می‏کردند، پیشگویی پیامبر اسلام را نقل می‏کرد. [۵] بر این اساس و با توجه به پیشگویی پیامبر اکرم (ص) حضرت ملقب به گشت. پی نوشت ها: [۱] ارشاد مفید، ص ۲۶۱، قم، منشورات مکتبه بصیرتی [۲] مناقب ال ابی طالب، ج ۴، ۱۶۵، ابن شهر آشوب، قم انتشارات علامه [۳] الصواعق المحرقه، ص ۲۰۱ ، قاهره، مکتبه القاهره، ۱۳۸۵ ه ق [۴] تذکره الخواص، ص ۳۳۷، سبط بن الجوزی، نجف، منشورات المطبعه الحیدریه،۱۳۸۳ ه ق [۵] بحار الانوار، ج ۴۶ ص ۲۲۶، تهران، مکتبه الاسلامیه، ۱۳۹۴ ه ق، چاپ دوم