✳️ نقد یک برداشت فلسفی از یک روایت ، توسط استاد علی نصیری(دامت برکاته)
فیلسوف شهیر جناب آقای دینانی چنین می گوید:
حدیث است؛ مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ وَرَّثَهُ اللَهُ عِلْمَ مَا لَمْ يَعْلَمْ
کسی که به آن چه میداند عمل کند، خداوند به آن چه نمیداند او را آگاه میکند.
در این حدیث عمل، عملِ تن (نماز و روزه) نیست. عملِ تن تولید علم نمیکند، نه این که این اعمال بیارزش باشند بلکه ارزش خودش را دارد ولی عملِ قلب است که موجب تولید علم میشود. عملِ قلب چیست؟ عمل قلب یعنی تامل، خواستِ فهمیدن و عشق به فهمیدن ولو برای بدست آوردن آن تا جایی که امکان دارد برود.
تامل یعنی با شدت هر چه بیشتر آرزوی فهمیدن داشتن. مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ، عمل قلب است، یعنی به اندازهی که میدانی قلبت عمل کند و با شدت تمام بخواهی که بیشتر بفهمی. کسی که نخواهد بفهمد و در مقام فهم نیست، تمام علوم را به او تزریق کنیم نمیفهمد.
دکتر ابراهیمی دینانی
✅ نقد
این تفسیر خلاف ظاهر روایات و مخالف عموم روایات همین باب در کافی شریف است.
تاکید موکد اهل بیت (ع) مطابق با قرآن همراهی عمل با علم است.
اگر علم تواضع خواست عمل باید چنین باشد.
اگر علم اخلاص طلبید عمل باید چنین باشد و قس علیهذا ..
امام صادق (ع) در ذیل آیه شریفه «انما یخشی الله من عباده العلما» فرمود:
یعنی من لم یصدق قوله فعله
آقای دینانی که همه هستی را خلاصه در فلسفه و فلسفه را خلاصه در اندیشیدن اندیشده ها می داند، با چنین نگاهی همه مدالیل حدیث را در طلب فهم بیشتر یا به عبارت دیگر اندیشیدن و تفلسف بیشتر معنا می کند.
فهم صائب و خالص از متون وحیانی را از خداوند طلب می کنم.