رشد از راه مشورت امام حسن مجتبی علیه‌السلام، در کلامی پرمغز، مشورت را عامل هدایت جامعه به‌سوی رشد دانسته‏‌اند. 🔹«مَا تَشَاوَرَ قَوْمٌ إِلَّا هُدُوا إِلَى رُشْدِهِمْ»(۱) ▪️سیاق عبارت به نحوی است که چنین استنباط می‌شود که حاکم شدن فرهنگ بر روابط اجتماعی چنان اصیل است که بی‌تردید و را در پی دارد. لذا رابطه و نسبت میان مشورت مداری و استفاده از عقول جمع، چنان موضوعیت دارد که رشد و تعالی جامعه محصول پایبندی عملی به این مؤلفه است. ▪️نکته قابل‌استفاده دیگر از این کلام آن است که رشد جمعی (رُشدِهِم) با اتکا به اصل مشورت، قابل‌دستیابی است. چنین می‌نماید که بر همین مبنا است که در قرآن کریم مشورت (سوره شورى آيات ۳۶-۳۹)، در ردیف نماز و زکات از علامات و از خصائص جامعه ایمان‌مدار شمرده است. ۱- حرانى، ابن‏شعبه، حسن بن على، تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليه‌وآله، قم: جامعه مدرسين، چاپ دوم: ۱۴۰۴ق ص۲۳۳ @asaas_didcourse