طبق دستورخداونددرقرآن فدک تملیک حضرت فاطمه (ع)شد:
جهاد تبیین : روحانی حسینی
قسمت دوم
💐 ب: دلائل حديثي و تاريخي تمليک فدک
علماي شيعه وگروهي از محدثان اهل تسنن اتّفاق نظر دارند که وقتي آيه
{وَآتِ ذَا الْقُرْبي حَقَّهُ}[8]
نازل شد پيامبر گرامي (ص)فدک را به دختر خود فاطمه (س) بخشيد.
📚سند حديث به دو صحابي بزرگ، ابوسعيد خِدري وابن عباس منتهي مي شود و از ميان محدّثان اهل تسنن افراد ذيل اين حديث را نقل کرده اند:
1. جلال الدين سيوطي، متوفاي سال 909 هجري، در تفسير معروف خود مي نويسد:
وقتي آيه ياد شده نازل گرديد، پيامبر فاطمه را خواست و فدک را به او داد.
او در ادامه مي گويد:اين حديث را محدّثاني مانند بزاز وابويعلي وابن ابي حاتم وابن مردويه از صحابي معروف ابوسعيد خدري نقل کرده اند.
و نيز مي گويد: ابن مردويه از ابن عباس نقل کرده است که وقتي آيه ياد شده نازل گرديد، پيامبر فدک را به فاطمه تمليک کرد.[9]
🟩2. علاءالدّين علي بن حسام معروف به متّقي هندي، ساکن مکّه و متوفاي 976 هجري نيز حديث ياد شده را نقل کرده است.[10]
او مي گويد:محدّثاني مانند ابن النجار وحاکم در تاريخ خود اين حديث را از ابوسعيد نقل کرده اند.
📘3. مورخ شهير، بلاذري، متوفاي 279 هجري، متن نامه مأمون به والي مدينه را نقل کرده است. در آن نامه چنين آمده است:
«وَقَدْ کانَ رَسُولُ اللّهِ أَعْطي فاطِمَةَ فَدَکَ وَ تَصَدَّقَ بهِا عَلَيها وَ کانَ ذلِکَ أَمْراً مَعْرُوفاً لاَاخْتِلافَ فِيهِ بَينَ آلِ رَسُولِ اللّهِ وَ لَمْ تَزَلْ تُدْعي...».[11]
پيامبر خدا سرزمين فدک را به فاطمه بخشيد واين امر چنان مسلّم است که دودمان رسول اللّه در آن هرگز اختلاف نداشتند و او (فاطمه) تا پايان عمر مدّعي مالکيت فدک بود.
🌿4. احمد بن عبدالعزيز جوهري، مؤلّف کتاب «السقيفه» مي نويسد:
هنگامي که عمر بن عبدالعزيز زمام امور را به دست گرفت، نخستين مظلمه اي را که به صاحبانش رد کرد اين بود که فدک را به حسن بن حسن بن علي بازگردانيد.[12]
از اين جمله استفاده مي شود که فدک ملک مطلق دخت گرامي پيامبر (ص) بوده است.
🏞5.ابن ابي الحديد، شأن نزول آيه را در باره فدک از ابوسعيد خدري نقل کرده است.هر چند وي در اين نقل به سخن سيد مرتضي در کتاب «شافي» استناد جسته است، ولي اگر گفتار سيد مرتضي مورد اعتماد او نبود، حتماً از آن انتقاد مي کرد.
🕋 به علاوه، در فصلي که به تحقيق اين موضوع در شرح خود بر نهج البلاغه اختصاص داده است، از مذاکره اي که با استاد مدرسه غربي بغداد داشته که صراحتا از آن استفاده مي شود به اعتقاد وي، پيامبر اکرم (ص) فدک را به دخت گرامي خود بخشيده است. [13]
❤️6. حلبي در سيره خود، ماجراي طرح ادعاي دخت پيامبر ونام هاي شاهدان او را ذکر کرده و مي گويد:
خليفـه وقـت قبـاله فـدک را به نام زهـرا صادر نمود، ولي عمر آن را گرفـت وپاره کرد.[14]
🌿7. مسعودي در کتاب «مروج الذّهب» مي نويسد:
دخت پيامبر با ابوبکر در باره فدک مذاکره کرد واز او خواست که فدک را به او بازگرداند، وعلي وحسنين وامّ ايمن را به عنوان شاهدان خود آورد.[15]
8. ياقوت حموي مي نويسد:
فاطمه پيش ابوبکر رفت وگفت پيامبر فدک را به من بخشيده است.خليفه شاهد خواست و...(سرانجام مي نويسد:) در دوران خلافت عمر[بن عبدالعزيز]فدک به دودمان پيامبر باز گردانيده شد،زيرا وضع درآمد مسلمانان بسيار رضايت بخش بود.[16]
9.سمهودي در کتاب «وفاء الوفا» مذاکره فاطمه (س) را با ابوبکر نقل مي کند وسپس مي گويد:
علي وامّ ايمن به نفع فاطمه گواهي دادند وهر دو گفتند که پيامبر فدک را در زمان حيات خود به فاطمه بخشيده است.[17]
ونيز مي گويد:
فدک در دوران خلافت عمر بن عبدالعزيز به خاندان زهرا بازگردانيده شد.[18]
10.از ميان دانشمندان شيعه، شخصيت هاي بزرگي مانند کليني وعياشي وصدوق، نزول آيه را در باره خويشاوندان پيامبر (ص) نقل کرده وافزوده اند که پس از نزول اين آيه پيامبر (ص) فدک را به دختر خود فاطمه (س) بخشيد.
در اين مورد متتبّعِ عاليقدر شيعه، مرحوم سيد هاشم بحراني، يازده حديث با أسناد قابل ملاحظه از پيشواياني مانند امير مؤمنان وحضرت سجّاد وحضرت صادق وامام کاظم وامام رضا (ع) نقل کرده است.[19]