🔎گزارشی از یک دهه منبرتعاملی و گفتگوی رسانه‌ای در ایام محرم
▫️در این ایامی که گذشت و شاهد حضور چشم‌گیر و میلیونی مردم در هیات های عزاداری بودیم که فارغ از پروپاگاندای رسانه های معاند، متوجه سرور و سالار شهیدان بودند، گفتگوهای منبر را به موضوع رسانه و تربیت در عصر جامعه شبکه ای اختصاص دادیم.
▫️موضوعات و مباحث‌متعددی را در حدود ۲۰ جلسه ای که گذشت(چندجلسه سیال و غیرمتمرکز هم داشتیم) مرور کردیم که به چند محور از آن ها اشاره ای خواهم داشت تا یک جمع بندی کلی نیز صورت گرفته باشد.
1⃣ جامعه امروز بلحاظ ارتباطات، مدل افقی و دمکراتیک یا مدل عمودی و از بالا به پایین ندارد. آنچه که شاهد هستیم، مدل شبکه ای نیمه محدود یا نامحدود در سطح ملی و بیشتر جهانی است که عدم استیلا، استیلای پنهان، روابط زیگزاگی، نامنضبط، دومینویی و حدودا هم عرض را تجربه می کند.
2⃣ نسل نِت یا بومیان عصردیجیتال در فضای جامعه شبکه ای متولد شده و در حال رشد هستند که به دهه هشتادی و نودی معروف بوده و ظاهرا زبان و ذائقه متفاوتی در ارتباط‌گیری و طبعا در نوع شخصیت، دارا می‌باشند.
3⃣رسانه عنصر تعیین کننده و متغیر اصلی این عصر محسوب می‌شود و اطلاعات و ذائقه و کنش افراد را در غالب موقعیت ها و اوقات راهبری می‌کند یا تحت تاثیر جدی قرار می‌دهد. به تعبیری "رسانه تعیین می‌کند که به چه چیزی و چگونه فکر بکنیم" و در واقع هم #دستور_روز مشخص می‌کند و هم چارچوب فکری را مهندسی می‌نماید.
4⃣ این مساله در سراسر جهان وجود دارد که در مواجهه با رسانه و فناوری، یا جمهور تابع می‌شویم یا جمهور یاغی که بستگی به رویکرد ما دارد که تابحال، تکنوفیلی(شیفته تکنولوژی) بوده یا تکنوفوبیایی(هراسان از تکنولوژی). اما راه سوم متاثر از سوادرسانه و تفکرانتقادی و ارتقاء عقلانیت و دینداری این است که جمهور عامل باشیم. کنشگری رسانه ای توام با گیت کیپینگ(دروازه‌بانی اطلاعات).
5⃣ از #مارپیچ_سکوت و فیلترحبابی_اطلاعاتی در عصر جدید هم گفتگو کردیم و عبور از کلیشه‌ها و برساخت‌های رسانه ای را که مبتنی بر شایعات و با فناوری بزرگنمابی و کوچک نمایی مدیریت شده و در راستای فراموشی گذشته، نارضایتی از حال و ناامیدی از آینده صورت می‌گیرد، مطرح کردیم. گریزی هم به اغتشاشات سال گذشته و تحلیل پشت صحنه جنگ شناختی و تاریخ مطالبات فیمینیستی در خلال بحث ها داشتیم و سعی بر ارتقا ایمان و امید و واقع‌نگری در شناخت رویدادها داشتیم.
6⃣ ده تا پانزده ویژگی از دنیای پست مدرن و پساحقیقت که نسل نو را درگیر کرده نیز به میز گفتگو آوردیم. از اطلاعات انبوه و معرفت نحیف و همچنین نظم سیال و اسراف توجه تا تمرکز پایین و #چالش_هویت‌های_سرگردان و خودآگاهی فراموش شده و شخصیت چندمرجعیتی و کم حوصلگی و سرعت بالا و ریسک پذیری و حافظه محوری(به جای عاقله محوری)، دارا بودن هوش های متنوع از جمله هوش موسیقیایی و ادبی در قالب مثال ها و تجربه های زیسته متعدد گفتگو کردیم.
7⃣از اینکه مومن بودن، متقی بودن و در لایه سوم مصلح بودن در عصر مدرن می تواند مصونیت بخش و پیشران باشد نیز سخن گفتیم و معنی تقوا را به #خویشتنداری و توانایی تشخیص حقیقت از جعلیات با اتصال به عقلانیت و معنویت در مواجهه با فناوری های روز ترجمه نمودیم.
8⃣ شخصیت تشابکی و مصلح اجتماعی بودن را تراز کنشگری نرم طرح کردیم و سوالات پنجگانه(چه کسی، چه پیامی را، از چه طریقی، برای چه مخاطبی و با چه هدفی؟) را لازمه اصلاح فردی و جمعی و #سلوک_فرهنگی و رسانه‌ای، سوژه گفتگو قرار دادیم.
9⃣ از اینکه ذهن و زبان و قلم، اساس و ابزار شناخت نسل نو و عصر نو به شمار می‌روند و مقداری جامعه شناسی و مختصری روانشناسی و کمی بیشتر مخاطب شناسی لازم است تا گارد بچه های امروز را پایین آوریم و منبرها را با مِمبِرها گره بزنیم. خوب حرف بزنیم و حرف خوب بزنیم و هم دکتر باشیم(نیازمحور) و در موقعیت لازم هم آشپز(ذائقه محور).
🔟 از محورهای مهم گفتگو در این ایام با مخاطبی که نوعا مادران و مربیان و تعداد قابل توجهی از دانشجویان و طلاب و جلساتی هم بطور اختصاصی دانش آموزان و نوجوانان بودند، موضوع #سرگرمی و آموزش بود. آمار و ارقامی از میزان مصرف رسانه‌ای و زمان ارتباط کلامی میان خانواده و همچنین فرایند و تکنیک های تغییر ذائقه و مهندسی اطلاعات را ذیل این موضوع مطرح کردیم که استقبال جالبی هم صورت گرفت.
▶️ این تقریبا ده پاراگراف گزارش کلی از گفتگوهای یک طلبه با قشر مذهبی و عمومی و جوان و نوجوان جامعه که غالبا هم بانوان بودند، حکایت از این داشت که ارتباطات، اطلاعات، تولید آگاهی و گره‌های تربیتی و موشکافی چالش شکاف نسلی و مواجهه درست با نسل نِت، #ایستگاه_پرمخاطب و منبر پرجاذبه و مطابق با مطالبه ای است که در قشر مذهبی و عمومی جامعه به چشم می‌خورد.
🔸حکایت همچنان باقیست و تبلیغ و تبیین همچنان اولویت اول ماست...
✍علیرضامحمدلو
🆔@asre_tabyin