⭕تاریخ تحلیلی جنگ جمل ✍️مصاحبه | دکتر محمد حسین رجبی دوانی 🔹۱.جنگ جمل تقریبا اولین نبرد جدی میان مسلمانان به حساب می آید، به نظر شما چرا و چگونه جامعه اسلامی چند سال پس از رسول الله (ص) به این نزاع رسید؟ 🔸بسم الله الرحمن الرحیم در پاسخ به سوال اول باید گفت که این درگیری ریشه در حوادث بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) دارد؛ به این معنا که وقتی به ولایت خیانت شد و امیر مومنان (ع) از جایگاه الهی خود کنار زده شدند، دستگاه حاکم با برداشت‌های ناقص و غلط از احکام دینی و تعالیم پیامبر (ص) فضایی را ایجاد کرد که مردم از ارزش های دوره ی پیامبر (ص) فاصله گرفتند و بسیاری از ارزش‌های جاهلیت در دوره اسلامی بازگشت. لذا مردمی که با زحمات پیامبر (ص) به برادری، صفا و معنویت رو آورده بودند، کم کم در اثر این سیاست ها، دنیا طلبی و ترجیح دادن منافع شخصی بر مصالح دینی از آن ارزش ها عدول کردند. لذا وقتی امیرالمومنین (ع) به خلافت رسیدند با یک جامعه ی مسخ شده‌ای مواجه بودند که تنها ظاهر و پوسته‌ای از اسلام داشت لذا حضرت در همان سخنرانی اول خود بعد از به خلافت رسیدن به همین موضوع اشاره می‌فرمایند و این گونه می گویند که شما از راه پیامبر (ص) دور شدید و من تلاش می‌کنم که شما را به همان حال و هوا برگردانم و چون امیرالمومنین (ع) اهل باج دادن به جریان‌های سیاسی و اشخاص مطرح استحاله شده نبودند و سیاست‌های الهی زمان پیامبر (ص) را پیش گرفتند، می‌بینیم که در برابر حضرت جبهه بندی می‌شود و با اینکه هنوز شش ماه بیشتر نبود که به خواست خود مردم به خلافت رسیده بودند اشخاصی که منافع شخصی خودشان و یا قبیله شان را با حکومت امیرالمومنین (ع) از بین رفته می‌دیدند، بیعت خود را با حضرت می‌شکنند و فتنه‌ به پا می‌کنند و برای رسیدن به آن اهداف شوم خود و برخورداری از همان رانت‌ها و امتیازات زمان خلفای پیشین به هر وسیله‌ای دست می‌زنند و با دروغ پردازی، شانتاژ، فریب و تحریف حقایق، جوّ مسمومی را بر ضد امیرالمومنین (ع) پدید می‌آورند که نخستین جنگ داخلی بین مسلمانان را رقم می‌زند. 🔹۲.عامل بیعت شکنی طلحه و زبیر را چه می دانید و اساسا آنچه مقابل حق طلبی خواص می ایستد چیست؟ 🔸در پاسخ به سوال دوم باید گفت که تقریبا در پاسخ به سوال اول توضیح داده شد که بسیاری از خواص و چهره‌های مطرح، ارزش‌هایشان به کلی تغییر پیدا کرده بود و لذا نمی‌توانستند سیاست الهی امیرالمومنین (ع) را قبول کنند از جمله این‌ افراد طلحه و زبیر هستند که از چهره‌های مطرح و با سوابق درخشانی در عصر رسالت بودند اما آن ها به شدت به دنیا و مطامع دنیا مخصوصا در زمان خلیفه ی دوم روی آورده بودند و ثروت‌های هنگفتی از سمت دستگاه خلافت به آن ها رسیده بود و می‌خواستند امیرالمومنین (ع) هم همان روش را ادامه دهند و همان امتیازات و رانت‌ها را برای آن ها قائل شوند. در نتیجه وقتی دیدند که رغبت جامعه به سمت امیرالمومنین (ع) است و مردم می خواهند که ایشان رهبری امت را بر عهده بگیرند، با خواست مردم همراه شدند و طبق نقل‌ها اولین کسانی بودند که با امیرالمؤمنین (ع) بیعت کردند به تصور اینکه حضرت را وام‌دار خود کنند و انتظار داشتند که حضرت از نظر مادی و پست و مقامی آن ها را مثل زمان خلفای پیشین تامین کنند اما با کمال تعجب دیدند که حضرت هم در نصب مسئولان خلافت آن‌ ها را به کار نگرفتند و هم در هنگام توزیع بیت المال رسماً اعلام فرمودند که تمام امتیازاتی که خلفای پیشین برای برخی از شما قائل شدند، نه تنها لغو می‌شود بلکه من اموالی که به ناحق به برخی دادند را حسابرسی می‌کنم و اگر اضافه بر حقشان چیزی به آن ها داده شده باشد آن اموال را پس می‌گیرم و به بیت المال برمی‌گردانم حتی اگر آن اموال را مهر زنان خود کرده باشید. لذا طلحه و زبیر وقتی دیدند در هنگام توزیع بیت المال، متولی بیت المال فقط ۳ دینار به آن ها داده ناراحت شدند و دینارها را پرتاب کردند و به عنوان اعتراض نزد امیرالمومنین (ع) آمدند و با گستاخی گفتند که چرا حق ما را از بیت المال نمی دهی؟... ادامه بخش اول مصاحبه در لینک زیر https://asre-iranian.ir/Newspaper/item/185187 بخش دوم مصاحبه در لینک زیر https://asre-iranian.ir/Newspaper/item/185291@asreiranian_ir