بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: «انقلاب اسلامی از نگاه آیات و روایات ٢» روز دوشنبه، ١۴٠٠/١١/١٨ مناسبت روز: در ایام دهه مبارکه فجر انقلاب اسلامی قرار داریم و از روز گذشته مبحثی را در رابطه با «انقلاب اسلامی از دیدگاه آیات و روایات» آغاز نمودیم و عرض کردیم که در روایات اسلامی و هم‌چنین درذیل بعضی از آیات نورانی قرآن مجید، تعابیر بسیار زیبایی در رابطه با ایرانیان ونقش آنها دراسلام وارد شده؛ و سپس به دوآیه زیر و تفسیر آن در رابطه با ایرانیان در کتب شیعه و اهل‌سنت اشاره نمودیم: 1️⃣ «آیه ٣٨ سوره محمد»؛ 2️⃣ «آیه ۵۴ سوره مائده»؛ ✍️ و انشاالله امروز نیز ادامه این مبحث را تقدیم می‌نمائیم: 3️⃣ آیه ٣ سوره جمعه: «وَ آخَرِینَ مِنْهُمْ لَمَّا یَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِیزُالْحَکِیمُ»: «و (خداوند) قوم دیگری از مردم را که هنوز به عرب (در اسلام) ملحق نشده‌اند، هدایت فرماید، که او خدای مقتدر و همه کارهایش بر اساس حکمت و مصلحت است» ✍️ مفسرین آورده‌اند که چون اين آيه را پیامبر اكرم (ص) تلاوت فرمودند، دست خود را بر شانه‌ی سلمان گذاشته و فرمودند: «اگر ايمان در ثريا باشد، مردانى از اين قوم (ايرانيان) به آن دست مى‏يابند» (مجمع البیان، تفسیر کشاف، تفسیر القرطبى، ذیل آیه فوق) 4️⃣ آیه ١٣٣ سوره نساء: «إِن یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ أَیُّهَا النَّاسُ وَیَأْتِ بِآخَرِینَ وَکَانَ اللّهُ عَلَی ذَلِکَ قَدِیراً»: «ای مردم! اگر خدا بخواهد، شما را از بین می‌برد و افراد دیگری را به جای شما می‌آورد و خداوند بر این کار تواناست» ✍️ شیخ طوسی، طبرسی، زمخشری و برخی دیگر از مفسرین شیعه و سنی، آورده‌اند که وقتی این آیه نازل شد، رسول خدا، دست خود را به پشت جناب سلمان (ره) زد و فرمود: آن جمعیت، قوم این مرد (یعنی مردم عجم و فارس) هستند! (مجمع البیان، تفسیر کشاف، و التبیان فی تفسیرالقرآن، ذیل آیه فوق) 5️⃣ آیه ٨٩ سوره انعام: «فَإِن یَکْفُرْ بِهَا هَـؤُلاء فَقَدْ وَکَّلْنَا بِهَا قَوْماً لَّیْسُواْ بِهَا بِکَافِرِینَ»: «اگر مشرکان مکّه کفر بورزند، کسان دیگری را نگهبان آن می‌سازیم که (مانند آنها) کافر نیستند» ✍️ برخی مفسرین ذیل این آیه آورده‌اند که مصداق «قَوْماً» در این آیه، ایرانیان هستند! (تفسیر کشاف، ج٢، ص۴٣؛ و کشف الاسرار و عدة الابرار، ج٣، ص۴١٨) چنانچه در حدیثی از امام باقر (ع) آمده، که یکی از صحابه، از رسول خدا، سؤال کرد که منظور از گروه «نگهبان دین» در این آیه کیست؟ پیامبر اکرم (ص) در پاسخ فرمودند: «هُوَ وَاللّهِ سَلمانٌ وَ رَهْطُهُ»: «سوگندبه خدا! این گروه نگهبان، سلمان و قوم او هستند» و سپس فرمودند: «ای گروه قریش! شما مردم فارس (ایرانیان) را با شمشیر (در فتح ایران) می زنید تا به سوی اسلام بیایند! اما سوگند به خدا! روزی خواهد آمد که آن‌ها شما را برای کشاندن به سوی اسلام (ناب)، با شمشیر می‌زنند! (پس بدانید که) اگر اسلام در لابه‌لای زمین گم شود، مردم فارس (ایرانیان) آن را می‌یابند و اگر اسلام در آسمان قرار گیرد، جز مردم فارس، کسی به آن دست نخواهد یافت!» (نفس‌الرحمان فی فضائل سلمان، ص ۴٨) 6️⃣ آیات ١٩٨ و ١٩٩ سوره شعراء: «وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَی بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ فَقَرَأَهُ عَلَیْهِم مَّا کَانُوا بِهِ مُؤْمِنِینَ»: «اگر ما این قرآن را بر بعضی از مردم عجم (غیرعرب) نازل می‌کردیم و پیامبر (ص) آن را برای ایشان مى‌خواند، عرب‌ها به آن ايمان نمى‌آوردند!» ✍️ مفسرین، حدیثی در ذیل این آیه آورده‌اند که امام صادق (ع) فرمودند: «اگر قرآن بر عجم نازل شده بود، عرب به آن ایمان نمی آورد! ولی قرآن بر عرب نازل شد، و عجم به آن ایمان آورد و این برای عجم، ارزش و فضیلت است!» (نورالثقلین، تفسیر قمى، تفسیر لاهیجى، تفسير كنزالدقائق، ذیل آیه فوق) 7️⃣ آیه ٣٩ سوره توبه: «إِلاَّ تَنفِرُواْ یُعَذِّبْکُمْ عَذَاباً أَلِیماً وَ یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ وَلاَ تَضُرُّوهُ شَیْئاً وَاللّهُ عَلَی کُلِّ شَیْ قَدِیرٌ»: «اگر به سوی میدان جهاد نشتابید، خدا شما را مجازات دردناکی می‌کند و گروه دیگری غیر از شما را به جایتان قرار می‌دهد و (بدانید) هیچ زیانی به او نمی‌رسانید و خداوند بر همه چیز تواناست» ✍️ بسیاری از مفسّران یکی از احتمالات در تعیین مصداق این قوم را ایرانیان دانسته‌اند؛ (جامع البیان، ج٩، ص٩٣؛ و روح‌المعانى،ج١٠، ص٨۵ و...) 8️⃣ علاوه بر آیات مذکور، مفسرین در ذیل آیه ١۶ سوره فتح آورده‌اند که در این آیه به ایرانیان به عنوان قومی رزمنده و جنگجو اشاره شده است: «...سَتُدْعَوْنَ إِلَی قَوْم أُوْلِی بَأْس شَدِید...»: «به زودی از شما دعوت می‌شود که به سوی قومی رزمنده و جنگجو بروید...» (مجمع البیان، ج٩، ص١٩٢) ✍️ این مبحث ادامه دارد... 🔷🔸💠🔸🔷 @astanfatemi