خلاصۀ بحث شب هفتم محرم جمعه 22 تیرماه 1403 موضوع: عبودیت (عنوان «هالکین») ✅ هم أعمال انسان ها در نیت های آنها اثر می گذارد و هم نیت های آنها در اعمالشان. أعمال خوب موجب نورانیت روح و أعمال بد موجب ظلمت و تاریکی در روح می شود در نتیجه روح در مورد نیت های بعدی یا بهتر عمل می کند یا بدتر. 💠 در اینجا یک سِیر چهار مرحله ای وجود دارد: در مرحلۀ اول اثرات، سطحی است، سپس تبدیل به اثرات عمیقی می شود، سپس در روح حالت رسوخ و استقرار پیدا می کند و در مرحلۀ آخر به حد ملکه می رسد که در این مرحله یک حالت انقلاب در روح انسان ایجاد می شود به این گونه که انسان یا از حجاب ها بیرون می آید و یا در حجاب های سنگین تری وارد می شود. هلاکت ها در این مرحله است که ایجاد می شود به این گونه که گناهان لحظه به لحظه بیشتر شده و ظلمت ها در جان او اثر کرده و فرد هرچند در ظاهر انسان نماست در باطن حیوانی بیش نیست. 💠 وقتی أعمال در نیت ها اثر بگذارد، این نیت ها در أعمال بعدی انسان اثر می گذارد. مثلا انسانی که نماز صبح را به شکل کامل خوانده است، این نماز صبح در جان او، اثر می گذارد و در باطن او نورانیتی ایجاد می کند. این نورانیت موجب می شود وقتی که فرد می خواهد نماز ظهر را بخواند آن را با توجه دیگری بخواند و این حالت ادامه دارد و به تدریج پرده ای حجاب از دیده ها کنار می رود. ✴️ برای دست یابی به مقامات بالا هم باید «لیاقت» داشت و هم «ظرفیت». در یک عبارت ساده لیاقت ها را به انسانی می دهند که با تقوا باشد نه کسی که قوانین خدا را محترم نمی شمارد. ✅کسب لیاقت یک سِیر پنج مرحله ای دارد: 1️⃣ مرحلۀ اول آن همان تقوا است که انسان واجبات الهی را انجام دهد و از محرمات پرهیز کند. 2️⃣ اگر مرحلۀ قبلی به درستی انجام شود به مرحلۀ «وَرَع» می رسد. فرد در این مرحله اهل احتیاط می شود و علاوه بر واجب و حرام، حتی آن چیزی که احتمال می دهد واجب و حرام است را نیز مراعات می کند. 3️⃣ مرحلۀ بعدی «تخلیة السِّرّ» و تطهیر باطن است یعنی انسان حتی در نیّت ها هم دقت می کند و به حرام فکر نمی کند. فکر به حرام هرچند گناه ندارد ولی باطن را کدر می کند. هرقدر روح انسان بیشتر کدر شود میل به عبادت در او ضعیف تر می شود. اضافه بر اینکه فکر گناه، بستر برای انجام گناه می شود 4️⃣ مرحلۀ بعد این است که در حد توان به مستحبات و مکروهات نیز دقت کند و فقط به انجام واجبات و ترک محرمات بسنده ننماید. مکروهات هرچند دارای ظلمت اندک هستند ولی این ظلمت های اندک اگر جمع شوند تبدیل به ظلمت عظیمی می شوند که باطن انسان را به تاریکی و تعفن می کشاند. 5️⃣ سپس باید به سراغ مباحات برود عمل مباح نه نور دارد و نه ظلمت ولی اگر آن را به نیت خداوند انجام دهد دارای ثواب می شود. مثلا آب را به نیت اینکه تشنگی اش برطرف شود تا توان عبادت بیشتر پیدا کند بنوشد. در مورد شیخ مفید نقل شده است که بیست سال آخر عمرش حتی عمل مباحی را انجام نداد. کار او نیز به جایی رسید که امام زمان (عج) برای شیخ مفید نامه می نویسد: سلام بر تو ای برادر من که در دین محکم بودی و شیخ مفیدی هستی. (ما هم اگر مانند او باشیم به همان مقام دست خواهیم یافت). 📌 این ها همه مربوط به مرحلۀ «لیاقت» است حال اگر انسان در هر پنج مرحله سربلند بیرون بیاید نوبت به «ظرفیت» می رسد. مَحرم اسرار شدن نیاز به ظرفیت نیز دارد. یکی از راه های بسیار مهم برای کسب ظرفیت خواندن نماز شب است. کسی که نماز شب نمی خواند مقامش در بهشت خیلی بالا نیست. در روایت است که انسانِ با تقوایی را در روز محشر می آورند و او را می خواهند به بهشت ببرند و فرد دیگری در کنار اوست که او هم با تقواست ولی اهل نماز شب بود در روایت است که آن فردی که نماز شب نمی خواند در کنار او همانند فقیری در کنار یک فرد ثروتمند است. خداوند در سورۀ مزمّل به پیامبر دستور می دهد به سبب بار سنگینی که می خواهد بر دوشش بگذارد باید نماز شب بخواند. به همین دلیل در میان پیامبران، نماز شب فقط بر پیامبر ص واجب بود 🖌 در روایتی از رسول خدا (ص) می خوانیم که می فرماید: هر کسی به من صلوات بفرستد من برای او صد صلوات می فرستم. در اینجا یک رمزی وجود دارد و آن اینکه با هر صلواتی که ما می فرستیم مقام حضرت یک درجه بالاتر می رود در نتیجه ظرفیت حضرت بیشتر می شود و این موجب می شود اسرار جدیدی بر دل او سرازیر شود. آن صد صلواتی که حضرت برای انسان می فرستد تشکر حضرت از آن فرد است.