شهر و نبرد کیفیتها و کمّیتها:
🔹تاکنون به تقابل کیفیتها و کمّیتها در شهرهای سنتی و معاصر دقت کردهاید؟ قربانی شدن کیفیتها به پای کمّیتها را میتوان در فروکاهی اجزای مختلف شهر معاصر مشاهده نمود: فروکاهی میدان که فضای حضور انسانها بود به فلکه که جولانگاه ماشینها است؛ فروکاهی کیفیتهای مسکن همچون حیاط و حوض و درخت به کمّیتهای منزل همچون متراژ و زیربنا و تعداد اتاق. فروکاهی حیاط به عنوان بستر زندگی به پارکینگ به عنوان محل پارک ماشین؛ فروکاهی همسایه به همجوار؛ فروکاهی آرامش به آسایش و حتی فروکاهی اسامی مناطق و خیابانها از عناوین کیفی به عناوین کمّی و عددهای بیهویت و جالب آنکه در همین رابطه، امام باقر (ع) از پدرانشان چنین نقل میفرمایند که رسول خدا (ص) اسامی زشت مردان و شهرها را تغییر میداد (وسائل الشیعه جلد ۱۵).
🔹ذبح کیفیتها در قربانگاه کمّیتها از نتایج کالایی شدن فضای شهری و غلبه نگاه سرمایهمحور به شهر و فضای شهری است. نگاهی که با محوریت راسیونالیسم و عقل ابزاری، همه چیز را بر مدار کمّیات و مادیات میسنجد تا جایی که حتی به لحاظ لغوی، ریشه این نوع عقل ابزاری (rationalism) را بایستی در حساب و کتابهای عددی و سود مادی (rate) جستجو نمود! شعبده فروکاهی rational به rate و ذبح کیفیتها به پای کمّیتها، چیزی است که فقط از عهده نظام سرمایهمدار شهرهای معاصر برمیآید؛ نظامی که نتیجه طبیعیاش چیرگی ماده بر معنا در اشتباه دستگاه محاسباتی آن است: يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا (روم/۷).
@baladetayyeb