زیرآبزنی و جایگاه معماری در ادبیات محاورهای:
معماری نه تنها ظرف زندگی و بستر کالبدی برای شکل گیری سبک زندگی ما است بلکه حتی در ادبیات محاورهای نیز میتوان رد پای معماری را دید. مثلا عباراتی نظیر "هر که بامش بیش برفش بیشتر" و یا "از این ستون به آن ستون فرج است" ریشه در ادبیات معماری دارند. اما یکی دیگر از عبارات محاورهای که اغلب از رابطه آن با معماری مطلع نیستند عبارت زیرآبزنی است!
زيرآب، یکی از اجزای معماری خانه هاي سنتی بود که لوله کشی آب تصفيه شده در آنها وجود نداشت. زيرآب در انتهای مخزن آب خانهها بود که برای خالی کردن آب، آن را باز میکردند. اين زيرآب به چاهی راه داشت و راه باز کردن زيرآب اين بود که کسی درون حوض میرفت و زيرآب را باز میکرد تا لجن ته حوض از زيرآب به چاه برود و آب پاکيزه شود. وقتی با کسی دشمنی داشتند، برای اين که به او ضربه بزنند زيرآب حوض خانهاش را باز میکردند تا همه آب تميزی را که در حوض دارد از دست بدهد! صاحبخانه هم وقتی خبردار میشد خيلی ناراحت میشد؛ چون بیآب میماند و در چنین شرایطی به دوستانش میگفت زيرآبم را زدهاند!
@baladetayyeb