یادداشت دو بخشی با موضوع بحران مسکن و راهکار پیشنهادی برای حل آن (بخش دوم یادداشت): با توجه به مواردی که در بخش اول یادداشت تشریح شد پیشنهاد میشود دولت از راهکار مسکن اندک افزا با رویکرد توسعه افقی (مسکن ویلایی) استفاده کند. زیرا با توجه به بی اعتمادیِ بسیاری از شهروندان به پروژه های انبوه سازی و مسکن دولتی، بهتر است دولت از تصدی گری اجتناب کند و به جای آن، روشی را اتخاذ کند تا مشارکت حداکثری توسط خود مردم برای ساخت مسکن اتفاق بیافتد؛ تجربه هم نشان داده است که هر جا خود مردم وارد میدان شده اند گره مشکلات باز شده است. برای این امر، دولت با شکستن احتکار زمین، باید بخش اندکی از زمین های دولتی را به مردم واگذار کند و اندکی نیز تسهیلات ارائه نماید تا خود مردم بتوانند ساخت مسکن را در زمینهای واگذار شده با الگوی ویلایی ۱ یا نهایتا ۲ طبقه شروع نمایند و ادامه کار را مردم به تدریج با نقدینگی که خود تامین می نمایند تکمیل نمایند. این، همان راهکار مسکن اندک افزا با الگوی توسعه افقی است. برخی از مزایای این روش: - اولا در مقایسه با روش قبل (که در بخش اول یادداشت تشریح شد) تسهیلات کمتری به مردم ارائه میشود و اغلب نقدینگی را خود مردم به تدریج تامین می نمایند و لذا برخلاف روشهای قبلی، نه تنها آثار تورمی ندارد بلکه به دلیل جمع آوری نقدینگی که اکنون در جامعه موجود است و غالبا صرف فعالیتهای غیر مولد میشود (نظیر طلا و سکه و دلار و ...)، به کنترل تورم نیز می تواند کمک نماید. در این روش چون واحدها ویلایی است و خود فرد، مالک تمام و کمال ساختمانش است، به هر طریق ممکن نقدینگی لازم را برای تکمیل تدریجی خانه اش تامین می کند. - ثانیا چون در این راهکار، جنس پروژه ها از نوع انبوه سازی نیست و محور کار، خود مردم هستند لذا دیگر خبری از بی اعتمادی به پیمانکار و دولت و غیره در پروژه های انبوه سازیِ مسکن دولتی نیست و مشارکت حداکثری مردمی که همیشه حلال المسائل بوده است واقع خواهد شد. - ثالثا چون خود مردم خانه های ویلایی خود را به تدریج با سلیقه خود تکمیل می نمایند حس تعلق بیشتری به واحدهای خود خواهند داشت و لذا احتمال ماندگاری بیشتر و بالتبع پایداری اجتماعی بیشتری برای چنین بافتهایی می توان تصور نمود. - رابعا چون در این حالت، الگوی ویلایی جایگزین انبوه سازیهای آپارتمانی میشود از معایب مسکن آپارتمانی و بلوکهای متراکم اجتناب میشود؛ معایبی نظیر افزایش آسیب های اجتماعی، مسائل زیست محیطی و ... که در مجتمع های آپارتمانی به مراتب بیشتر از ویلایی است. به علاوه این نوع واحدهای ویلایی با سبک زندگی اسلامی ایرانی و فرهنگ ما نیز تطبیق بیشتری دارد. - خامسا بار مالی کمتری به مردم وارد میشود زیرا طبق محاسبات، اگر هزینه زمین رایگان باشد (نظیر نهضت ملی مسکن که زمین را خود دولت تامین می کند) هزینه های ساخت واحد ویلایی در مقایسه با واحد آپارتمانی به مراتب کمتر است؛ چون هزینه مشاعات و آسانسور و ... حذف میشود و لذا مردم با هزینه کمتری و سریعتر می توانند با مدیریت خود و به دور از بدقولی های بقیه شرکا و وعده و وعیدهای دیگران، واحدشان را تکمیل نمایند. البته در این راهکار، لازم است برای ضمانت اینکه زمین های واگذار شده توسط دولت در مدت معینی توسط مالکان ساخته شوند و وارد چرخه سفته بازی نشوند تدابیری نیز توسط دولت اندیشیده شود‌. @baladetayyeb