☘آموزههای کوتاه اخلاقی از امام هادی(ع)
✍ محمدجعفر سعیدیانفر
۱) خودداری از ثنا گوئی در روابط با دیگران
وَ قَالَ (ع) لِشَخْصٍ وَ قَدْ أَكْثَرَ مِنْ إِفْرَاطِ الثَّنَاءِ عَلَيْهِ أَقْبِلْ عَلَى مَا شَأْنُكَ فَإِنَّ كَثْرَةَ الْمَلَقِ يَهْجُمُ عَلَى الظِّنَّةِ وَ إِذَا حَلَلْتَ مِنْ أَخِيكَ فِي مَحَلِّ الثِّقَةِ فَاعْدِلْ عَنِ الْمَلَقِ إِلَى حُسْنِ النِّيَّةِ (شهيد اول، الدرّة الباهرة ،ص42 )
امام هادی (ع ) به شخصی که بهصورت افراطی ثنای او را میگفت فرمود: شخصیت خود را محترم شمار و تملق مکن، چون تملق موجب سوءظن (به صادق نبودن شخص) میگردد، زمانی که برادرت را مورد وثوق یافتی از تملق احتراز کن و نسبت به او حُسن نیّت داشته باش.
۲) نقدپذیری توفیقی بزرگ از طرف خداوند:
قَالَ(ع) لِبَعْضِ مَوَالِيهِ عَاتِبْ فُلَاناً وَ قُلْ لَهُ إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ خَيْراً إِذَا عُوتِبَ قَبِلَ. (تحف العقول ،481)
امام هادی(ع) به یکـى از دوستـانـش فـرمـــود: فلانى را توبیخ کن و به او بگو: خداوند چون خیر بندهاى خواهد, هرگاه تـوبیخ شـود، بپذیـرد. و در صـدد جبـران نقص خـود بـرآیـد (سرزنش نوعی نقد است و پذیرفتن نقد و جبران نقص توفیقی بزرگ برای انسان از طرف خداوند است بهویژه برای ارباب قدرت اگر به قدر این نعمت آگاه باشند)
۳)شخصیت و کرامت انسان را پاس بدارید:
وَ قَالَ ع مَنْ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ فَلَا تَأْمَنْ شَرَّهُ. (تحف العقول، ص438)
امام هادی(ع) فرمود: هر كه خود را سبك شمارد و قدر خويش نداند، از شرّ او در امان مباش. (حفظ کرامت انسانها و پاسداشت ارزشهای شخصیتی آنان باعث ایجاد تعادل در جامعه و روابط اجتماعی میشود و خرد کردن شخصیت آنان و بیتوجهی به ارزشهای وجودی و شخصیتی انسانها سبب ترویج شرّ و خشونت و عدم تعادل در جامعه و روابط اجتماعی است)
۴) زیان خودشیفتگی
مِن كَلَامِ الِإمَام عَليّ النّقيّ (ع) مَن رَضِيَ عَن نَفسِهِ كَثُرَ السّاخِطونَ عَلَيهِ(شهيد اول، الدرّة الباهرة، ص42)
امام هادى(ع) فرمود: کسی که خودشیفته باشد (یعنی تنها کار خود را می پسندد) مردم نسبت به چنین شخصی خشمگین و بدبین خواهند شد (چون با تعامل و مدارا و بهرسمیت شناختن ویژگی رفتاری و نقاط قوت دیگران روابط اجتماعی عاطفی بوجود می آید و عجب و خود شیفتگی برهم زننده این روابط و سبب خشم دیگران می شود)
۵) بخشش باحفظ کرامت انسان:
وَ قَالَ(ع): الْقَوُا النِّعَمَ بِحُسْنِ مُجَاوَرَتِهَا وَ الْتَمِسُوا الزِّيَادَةَ فِيهَا بِالشُّكْرِ عَلَيْهَا وَ اعْلَمُوا أَنَّ النَّفْسَ أَقْبَلُ شَيْءٍ لِمَا أَعْطَيْتَ وَ أَمْنَعُ شَيْءٍ لِمَا مَنَعْتَ. (ديلمى، أعلام الدين في صفات المؤمنين ،ص312)
امام هادی (ع) فرمود: نعمتها را به خوبی در اختیار دیگران قرار دهید (در بخشش و مشارکت در استفاده از نعمتها کرامت انسانی آنها را حفظ کنید) و با شکرگزاری از آنها، نعمتها را افزایش دهید. (شکر عملی بهره برداری و کاربردی از نعمتها بگونه متعادل و بدون تخریب محیط زیست و اسراف و تبذیر سبب افزایش روزافزون نعمتها میشود).
#امام_هادی
🆔
@bange_nay110