سهراب خلیلی: بسم الله الرحمن الرحیم یادداشتی انتقادی تحلیلی بر مبانی حقوق بشر غربی به مناسبت هفته حقوق بشر امریکایی 👈قسمت چهارم 👈حقوق بشر غربی بر مبانی نظری خاصی چون خودباوری علمی ،فردگرایی اومانیستی ،حقوق طبیعی و قرارداد اجتماعی و......مبتنی است. 👈منظور از خردباوری علمی ،باور کردن توانایی های آدمی بر شناخت علمی هستی و انسان است ،و نیز این که تنها شناخت قابل اعتماد ،معرفت علمی است . 👈شناخت علمی نیز شناختی اثبات پذیر و یا ابطال پذیر است .نظریه های علمی ،از یافته های تجربی ،که از راه آزمایش به دست آمده آند ،گرفته می شود . 👈بر اساس این رویکرد ،اولا،ماورای ماده از حوزه شناخت بیرون است و در نتیجه در عرصه تعریف حقوق بشر نقش چندانی ندارد ثانیا،خرد مبتنی بر روش علمی و تجربی ،قادر به شناخت همه ابعاد هستی از جمله انسان و نیازهای اوست ثالثا،حقوق بشر از حوزه انتظارات از دین خارج است و در قلمرو عقل بشری قرار می گیرد. 👈مقصود از فردگرایی ،برتر دانستن عقل و استدلال های فردی بر همه چیز و کنار گذاردن خدا و شریعت الهی از صفحه حیات بشری و خالی کردن آن برای جولان فردیت بر اساس اومانیسم است. 👈در نهایت می توان گفت که در تفکر غربی ،فرد برای خود یک کل است و با کل های دیگر مثل خود ویا محیط اجتماعی و طبیعی ،در تقابل است.به قول نیچه ،چنین برداشتی از فردیت ،نتیجه انکار خدا و زیستن در جهان بی خداست ! 👈 اندیشه فردگرایی پیامدهایی دارد از جمله این که حقوق انسان را دارای منشأ فردی و فرد انسانی را موضوع ارزش ها قلمداد می کند. 👈ازاین منظر مراد از حقوق طبیعی ،حقوقی است که ناشی از حیثیت ذاتی انسان است و هیچ کدام از عوارض انسانی ،نظیر زبان ،نژاد ،جنسیت،و مذهب دران دخالتی ندارد،مثل آزادی ،حیات ،برابری و مالکیت و....بنیاد حقوق طبیعی انسان بر تمایلات و غرایز بنیادی او نهاده شده و آنچه به صورت مطلق برای او وجود دارد همین حقوق طبیعی است.وظائف نیز دراین حوزه محدود میشوند. 👈مبانی معرفت شناختی غربیان و دیدگاه آنها در زمینه اصالت فرد و پذیرش حقوق طبیعی مطلق و بنیادی ،موجب شد تا جامعه امری اعتباری و مبتنی بر قرارداد اجتماعی پنداشته شود.بنابراین نگرش ،قرارداد اجتماعی نقش ویژه ای در تنظیم قوانین و تفصیل مواد مربوط به حقوق بشر خواهد داشت. 👈 طرفداران این رویکرد از جمله ژان ژاک روسو و.... قرارداد اجتماعی را تنها منبع حق می دانند و معتقدند که حقوق ،پس از تشکیل جامعه،موضوعیت می یابد. سهراب خلیلی ۸ تیر ماه ۱۴۰۱