گزارش بررسی سریع و آنلاین ابعاد اجتماعی بحران کرونا
محمد فاضلی – عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
✅ پرسشنامهای با 35 سؤال را برای بررسی برخی ابعاد اجتماعی بحران کرونا در ایران در ساعت 16:30 روز چهارشنبه 6 فروردین 1399 از طریق اینترنت به اشتراک گذاشتم. همراهی صمیمانه هموطنان باعث شد به سرعت 4000 پرسشنامه پر شود.
✅ گزارشی که به پیوست تقدیم شده، تحلیل سریع دادههای این 4000 پرسشنامه است. فقط به یاد داشته باشیم این گزارش بر مبنای دادههای آنلاین است و معرف کل جامعه ایران نیست. این را بارها داخل گزارش متذکر شدهام. پر کردن پرسشنامه توسط هموطنان ادامه دارد و در ویرایشهای بعدی گزارش، نتایج کاملتری را منتشر میکنم.
✅ خلاصه اصلیترین یافتهها به شرح زیر است:
⭕️ 80.5 درصد پاسخگویان کرونا را بزرگترین بحران اجتماعی میدانند که در طول عمر خود تجربه میکنند. این میزان اهمیت دادن به کرونا از سوی مردم، ظرفیتی برای اجماعسازی و بسیج عمومی برای جلب همکاری در جهت کنترل بیماری ایجاد میکند.
⭕️ پاسخگویان نمره بسیار بالایی (بیش از 8 از 10) به خطر و جدیت بحران کرونا برای سلامت شخصی خودشان و کشور دادهاند و نشان میدهد اکثریت مردم خطر کرونا را دستکم نگرفتهاند.
⭕️ قریب به 70 درصد کسانی که سفر رفتهاند، الزامی به این کار نداشتهاند و به راحتی یا با سطحی از دشواری میتوانستهاند از سفر صرفنظر کنند.
⭕️ بیش از سهچهارم پاسخگویانی که سفر رفتهاند معتقدند اگر سیاستهای اعمال محدودیت و جرائم سفر وضع شده بود، از سفر صرفنظر میکردند. این داده، ظرفیت زیاد و دست باز سیاستگذار برای اعمال محدودیت و اطمینان از اثربخشی آنرا نشان میدهد.
⭕️ درصد بسیار زیاد استفادهکنندگان از مواد ضدعفونی و همچنین میزان بالای استفاده از ماسک و دستکش در بین پاسخگویان نشان نمیدهد که مردم ویروس را جدی نگرفتهاند. البته کماکان بین 12 تا 15 درصد جامعه علیرغم دسترسی داشتن به ماسک و دستکش، از این وسایل استفاده نمیکنند.
⭕️ ذهنیت اکثریت جامعه (60.4 درصد) طول بحران کرونا را دو تا سه ماه برآورد میکند. بیش از نیمی از جامعه (54.3 درصد) بیش از سه ماه درگیری با بحران کرونا را مد نظر دارد.
⭕️ میانگین اعتماد به مدیران بحران پایین است (3.59 از 10) و رضایت از عملکرد ایشان نیز همین گونه است (3.43 از 10). نظر به شکلگیری اجماع ملی درباره خطرناک و مهم بودن بحران، اصلاح سیاستها و رویههای اطلاعرسانی به نحوی که مولد اعتماد شود، بر کلیت ارتقای اعتماد در کشور نیز مؤثر خواهد بود. سیاستگذار به فعالانه عمل کردن بیشتر، شفافیت بیشتر و جلب مشارکت بیشتر نیاز دارد.
⭕️ اکثریت قاطع پاسخگویان با هر تعلق طبقاتی از سیاستهای محدود کردن سفرهای درون و برونشهری حمایت میکنند. (بیش از 95 درصد) سیاستگذار در این زمینه میتواند فعالانه و تهاجمیتر عمل کند.
⭕️ سطح حمایت از تعطیلی دو هفتهای کشور بسیار بالا (بیش از 95 درصد) است. افزایش زمان تعطیلی به یک ماه سطح موافقت را به 85 درصد کاهش میدهد ولی کماکان سیاستگذار در این زمینه نیز با حمایت اجتماعی روبهرو میشود.
⭕️ اگرچه نمونه معرف نیست و اریب دارد، اما فقط 51.7 درصد کسانی که مسافرت رفتهاند غربالگری شدهاند. سطح پوشش غربالگری باید بهبود یابد.
⭕️ درصد بسیار بالایی (53 درصد) از پاسخگویان از آسیب و خسارت به کسبوکار و درآمدشان خبر دادهاند. این وضعیت هشدارآمیز است. سیاستگذار باید فعالانه و تهاجمی، با جلب مشارکت عمومی، تقسیم کار ملی بین همه دستگاههای دولتی و حاکمیتی، و با حداکثر استفاده از دادهها، عواقب اقتصادی بحران برای کسبوکارها را تحلیل کرده، دادههای لازم برای سیاستگذاری هدفمند را به دست آورده و خود را برای شرایط اقتصادی ناشی از بحران آماده کند. به اشتراک گذاشتن شرایط با مردم در حالی که آگاهی ملی از عواقب بحران برای کشور وجود دارد، راهگشاست.
⭕️ شبکه اجتماعی تلگرام نقش بسیار مهمی برای اطلاعرسانی و کسب خبر ایفا میکند. 41.5 درصد پاسخگویان از این شبکه برای دریافت محتوای مرتبط با کرونا استفاده میکنند. یکی از گزینههای سیاستگذار، تلاش برای رفع فیلتر تلگرام – حداقل در بازه زمانی تا پایان بحران کرونا – و توأمان ورود فعالانه و مؤثر در این فضا برای اطلاعرسانی آگاهیبخش و سازنده است. کناره گرفتن از تلگرام توسط دستگاههای مرتبط با مدیریت بحران و فیلترینگ آن هیچ مشکلی را حل نمیکند.
⭕️ لینک پرسشنامه برای کسانی که هنوز آنرا پر نکردهاند:
https://www.porsall.com/Poll/Show/8163b13b66db4ec
📚مجمع مدرسان گفتمان اسلام ناب
@mmodarresan