سوره مریم آیه 15
(15) وَسَلَمٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَیَوْمَ یَمُوتُ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیّاً
و سلامی شایسته بر او باد روزی که متولّد شد و روزی که می میرد و روزی که زنده برانگیخته می شود.
نکته ها:
خداوند در این آیات، اوصاف گوناگونی را درباره حضرت یحیی برشمرده است: او در پیشگاه خداوند پرهیزکار بود، (تَقیّا) نسبت به والدین نیکوکار بود، (بِرّاً) و در برابر مردم، سرکش وعصیانگر نبود. (لم یکن جبّاراًعصیّا)**تفسیر المیزان.***
مراد از سلامت هنگام مرگ، سلامت عقیده و با ایمان مردن است.
پیام ها:
1- مقام و منصب، ما را از یاد والدین غافل نکند، پیامبر هم باید نسبت به والدین نیکی کند. (و برّاً بوالدیه)
2- نیکی به پدر ومادر، نمودار تقوای الهی است. (کان تقیّاً و برّا بوالدیه)
3- آن نیکی به والدین مورد ستایش است که در آن هیچ گونه نافرمانی و سلطه جویی نباشد. (برّاً بوالدیه ولم یکن جبّاراً عصیّا)
4- ترک نیکی به والدین، نشانه ی عصیان و سرکشی است. (ولم یکن جباراً عصیّا)
5 - سلام و درود فرستادن بر اولیای خدا مخصوص زمان حیات آنان نیست. (سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و یوم ...)
6- سلام کردن، نشانه ی کوچکی نیست، زیرا خدای بزرگ هم سلام می کند. (سلام علیه)، (سلام علی ابراهیم)**صافّات، 109.*** و (سلام علی موسی و هارون)**صافّات، 120.***
7- یحیی تمام فراز و نشیب ها را با سلامتِ دین و ایمان به خدا سیر کرد. (سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و ...)
8 - گرامیداشتِ روز تولّد و یلدبود روز وفاتِ اولیای خدا، امری قرآنی است. (سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و ...)
9- خواندن زیارت نامه که سلام بر اولیای خدا در طول زندگی آنهاست، امری قرآنی است. (سلام علیه یوم ولد و یوم یموت و ...)
10- کلید سالم زندگی کردن و سالم مردن و سلامتی در قیامت، تقوا، نیکی به والدین و پرهیز از گناه و طغیان است. (کان تقیّاً و برّاً بوالدیه و لم یکن جباراً عصیّا سلام علیه یوم...)
سوره طه آیه 8
(8) اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَآءُ الْحُسْنَی
(زیرا او) خدایی است که معبودی جز او نیست (و) بهترین نام ها برای اوست.
نکته ها:
در این چند آیه، چهار صفت از صفات بارز خداوند مطرح شده است؛
الف: خالقیّت. (خلق الارض والسموات)
ب: حاکمیّت. (علی العرش استوی )
ج: مالکیّت. (له ما فی السموات و ما...)
د: عالمیّت. (یعلم السّر و اخفی)
تسلّط پروردگار بر عرش که در سوره های دیگر قرآن با عبارت (استوی علی العرش) آمده است، کنایه از احاطه و سلطه خداوند بر جهان هستی است. مثلاً وقتی در فارسی می گویند: فلانی بر تخت نشست، و یا فلانی را از تخت به پایین کشیدند، یعنی او حاکم شد و یا قدرت و حکومت را از او گرفتند.
معمولاً همراه با عبارت «استوی علی العرش» و شبه آن، جمله ای می آید که به منزله ی تفسیر آن است، مانند:
(ثم استوی علی العرش یغشی اللیل النهار)**اعراف، 54.*** او بر عرش سلطه دارد و با شب، روز را می پوشاند؛ (ثم استوی علی العرش یدبّر الامر)**یونس، 3. ***او بر هستی احاطه دارد و امور را تدبیر می کند؛ (ثم استوی علی العرش یعلم ما یلج فی الارض و ما...)**حدید، 4.*** او بر هستی تسلّط دارد وهمه چیز را می داند؛ (ثم استوی علی العرش مالکم من دونه من ولّی)**سجده، 4.*** او بر عرش سلطه دارد و جز او سرپرستی نیست؛ ودر این آیه: (علی العرش استوی له ما فی السموات و ما فی الارض)
کلمه «ثَری » به معنای خاک نمناک است و «تحت الثری» شامل اموات، گنج ها و هر چیز دیگری که در خاک پنهان شده می باشد.
«اسماء حُسنی »**مفرد آمدن «الحسنی» با آنکه موصوف آن «اسماء» جمع است، شاید به دلیل مقدّر گرفتن کلمه ی «هذه» باشد، یعنی «هذه الاسماء الحسنی»، هرچند نمونه های دیگری نیز در قرآن هست، مانند: (مآرب اخری)، طه، 18 و (حدائق ذات بهجة) نمل، 60. تفاسیر مجمع البیان، طبری و تبیان.*** همان صفات خداوند است که بنا بر روایات، 99 اسم می باشد و اگر در دعا خداوند با این اسامی یاد شود، برکات و آثار فراوانی به همراه می آورد. اسمای الهی منحصر به اینها نیست و در بعضی ادعیه، مثل دعای جوشن کبیر، تا هزار اسم ذکر شده است. البتّه توسّل به این اسما، تنها حفظ و قرائت آنها نیست، بلکه باید خود را به آن صفات نزدیک کرد.**تفسیر نمونه.***
در روایات می خوانیم که امامان معصوم علیهم السلام فرموده اند: به خدا سوگند، ما اسماء حسنای الهی هستیم.**تفسیر نمونه.***
امام صادق علیه السلام فرمودند: «سرّ» آن چیزی است که در دل پنهان می کنی و «اخفی » آن است که از ذهنت عبور کرده، ولی آن را فراموش کرده ای.**تفسیر صافی.*** یعنی نه تنها از دیگران پنهان است، بلکه خود نیز از آن غافل شده ای.