💢عوامل متعددی در پیدایش و ایجاد رویکردهای پوپولیستی در یک جامعه تاثیر دارند که مهمترین شان عبارتند از: ۱. آشفتگی ساختار اقتصادی: تضادهای فقیر و غنی، شهری و روستایی، کشاورزی و صنعتی، حاشیه نشین و متن نشین، استقلال اقتصادی دولت از جامعه، نابرابری و احساس تبعیض، فقر و فساد اقتصادی که همگی شاخصه های ساختار و نهاد معیوب اقتصادی است، در ایجاد رویکردهای پوپولیستی در جامعه تاثیر فراوانی دارد. ۲. بحران مشروعیت: رشد و قوت بوروکراسی و فربه شدن دولت، ضعف بدنه اجتماعی، فاصله دولت و ملت و... نوعی سوءظن به قدرت پدید می آورد که سرانجام به ایجاد بحران مشروعیت منجر می شود. با اختلاف میان انگیزش های اعلام شده از سوی دولت، نظام آموزشی و شغلی از یک سو و انگیزش های فراهم شده توسط نظام اجتماعی و فرهنگی، جامعه به سمت این بحران حرکت می کند و سرانجام، پوپولیسم را به ارمغان می آورد. ۳. ضعف جامعه مدنی: ضعف نهادهای مدنی، فعالیت جدی نداشتن احزاب، مطبوعات و انجمن های غیر دولتی، تحقیر فرد و به حاشیه رانده شدن او، رشد نکردن مفهوم شهروندی، نبود مشارکت سیاسی واقعی، ضعف همبستگی ارگانیکی و وجود نوعی جمع گرایی قبیله ای در عین خودخواهی فردگرایانه از دیگر مشکلات جوامع در حال گذار است که امکان دارد آنها را به مشکل پوپولیسم دچار کند. 📖ماهنامه زمانه، سال هفتم، شماره 71، ص 62 📌@canoon_org