: با تفحّص در تاریخ و مطالعه آن بعد از قرن ها حقانیت اشخاص مشخص می شود، اما اگر در همان عصر باشی تشخیص حق از باطل بسیار سخت خواهد بود مخصوصا اگر افرادی در آن معرکه باشند که دارای وجه و سابقه تاریخی باشند. فرض کنید به دوران حضرت امیر المومنین بر گردیم و در واقعه جمل باشیم یک طرف همسر پیامبر،طلحه و زبیر که هر کدام در اسلام دارای سابقه هستند یا منتسب به اشخاصی. زبیری که روزی فدایی امیرالمومنین بوده و در واقعه سقیقه برای ایشان شمشیر زده طلحه ای که به طلحة الخیر معروف بوده و عایشه ای که لقب ام المومنین را یدک می کشیده و از طرفی علی بن ابی طالب که گفتن از او جای این مجال نیست. در روزگار امروزی نیز افراد با معیار های مختلف با حق بودن سنجیده می شوند که قطعا میزان درستی نخواهد بود مثلا فلانی فرزند شهید است، انقلابی است، در جبهه بوده، همرزم شهید بوده ،فرزند ایت الله است و از این قبیل عناوین که برای اشخاص حقیقت پوشالی درست می کند تا باطل را حق جلوه دهند! حال سوال این است ایا معیار حق اشخاص هستند؟ در ایام جنگ جمل حرث بن حوط از اصحاب خدمت حضرت امیرالمومنین امد و سوال کرد: ایا ممکن است طلحه و زبیر و عایشه بر باطل اجتماع کنند؟ حضرت می فرمایند: 《《انک لملبوس عليک، ان الحق و الباطل لا يعرفان باقدار الرجال، اعرف الحق تعرف اهله و اعرف الباطل تعرف اهله》》 يعني تو سخت در اشتباهي، حق و باطل را با معيار شخصيتها نمي‏توان شناخت «تو به جاي اينکه حق و باطل را مقياس شخصيت‏ها و قهرمانها قرار دهي، قهرمانها را مقياس حق و باطل قرار داده‏اي، تو مي‏خواهي حق را با مقياس افراد بشناسي، برعکس رفتار کن» نخست خود حق را بشناس که اهل حق را خواهي شناخت و خود باطل را بشناس که اهل باطل را خواهي شناخت. این کلام به قدری در اتقان شگفت انگیز است که دکتر طه حسین در این باره می گوید: سخنی بالاتر از این نمی شود و بعد از اینکه وحی خاموش گشت و ندای اسمانی منقطع شد سخنی به این بزرگی شنیده نشده است. بنابراین اگر دیدیم اشخاص با حق تطابق ندارند باید به انها نقد وارد کرد تا رویه خود را عوض کرده و به صراط حق برگردند نه اینکه حق را با انها تطابق دهیم. والسلام 🌺 پایگاه تبیین چندهمسری اسلامی 👇 @chandhamsari_ormavi