حوزه/ حدیث غدیر از متواترات است و اگر کسی در تواتر این روایت تردید کند باید گفت او هیچ روایت متواتری را قبول نمی کند ؛ داستان غدیر را بطور تفصیل می توان در کتب «الغدیر» از علامه امینی و «احقاق الحق» از قاضی نورالله شوشتری و «المراجعات» شرف الدین و «دلائل الصدوق» از مرحوم مظفر و «لیالی پیشاور» از سلطان الواعظین و «درّالمنثور» از سیوطی ملاحظه کرد.
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت الله دیباجی اصفهانی از اساتید حوزه علمیه قم،در سخنانی به تشریح اهمیت و فضیلت عیدغدیر سعید خم پرداخته است که به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
{یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ}[۱]
عید سعید غدیر را به همه مسلمانان بویژه شیعیان جهان تبریک عرض می کنم ؛ عید ولایت عیدی است که از همه اعیاد اسلامی مهم تر است ؛ راوی از امام صادق سلام الله علیه سئوال می کند که برای مسلمانان آیا عیدی غیر از عید قربان و عید فطر و روز جمعه وجود دارد ؟ قال سلام الله علیه «نعم أعظمها حُرمة» فرمود عیدی است که از همه عیدها حرمتش بیشتر است؛ روز ۱۸ ذیحجه الحرام است که پیامبر صلی الله علیه و اله منصب ولایت را به امام امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب سلام الله علیه داد و فرمود « مَنْ کنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِی مَوْلاهُ » [۲] .
مسئله غدیر و اعطاء رسول الله صلی الله علیه و آله منصب ولایت و امامت را به علی بن ابیطالب سلام الله علیه در ۱۸ ذیحجه در بازگشت از حجّه الوداع اختصاص به شیعه ندارد بلکه علماء اهل سنت نیز در کتب خود آورده اند.
علامه امینی رضوان الله علیه در کتاب الغدیر حدیث غدیر را از ۱۱۰ نفر صحابه و ۸۴ نفر از تابعین و از ۳۶۰ دانشمند معروف اسلامی نقل می کند [۳] حدیث غدیر از متواترات است و اگر کسی در تواتر این روایت تردید کند باید گفت او هیچ روایت متواتری را قبول نمی کند ؛ داستان غدیر را بطور تفصیل می توان در کتب «الغدیر» از علامه امینی و «احقاق الحق» از قاضی نورالله شوشتری و «المراجعات» شرف الدین و «دلائل الصدوق» از مرحوم مظفر و «لیالی پیشاور» از سلطان الواعظین و «درّالمنثور» از سیوطی ملاحظه کرد که پیامبر صلی الله علیه و اله در سال دهم هجرت روز پنجشنبه هشت روز بعد از عید قربان روز هجدهم ذیحجه الحرام بعد از مراجعت از حجه الوداع هنگامی که به غدیر خم (نزدیک جُحفه) رسید دستور توقف قافله را دادند و قافله از حرکت ایستاد؛ غدیر خم چهارراه بود از شمال راهی بمدینه و از جنوب راهی به یمن و از شرق راهی به عراق و از غرب راهی به سرزمین مصر داشت در آنجا آیه تبلیغ نازل شد تنها آیه ای که مشتمل برتهدید عدم تبلیغ رسالت است؛ چه امر مهمی است که عدم تبلیغ آن مساوی با عدم تبلیغ رسالت است، عدم تبلیغ آن مساوی با عدم تبلیغ احکام الهیه است ؛ پیامبر صلی الله علیه و آله از خود نمی ترسید چون در مقابل بت پرستان ایستاد و بت های آنان را سب کرد و بت پرستی را استهزاء نمود و نترسید، بلکه ترس او از اتهام به (مُحاباة ) بود که منافقان بگویند چرا داماد و پسر عموی خود را جانشین خود قرار دادی، می ترسید که منافقان نبوت و عصمت او را مورد طعن و خدشه قرار دهند؛خداوند تضمین می کند و میفرماید{وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ} [۴]سیاق آیه شریفه بر امر مهمی دلالت دارد :
- عنوان {یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ}
۲- صیغه امر باب تفعیل (بَلِّغْ) که تأکیدش از باب افعال (ابلغ) زیادتر است
۳- عدم تبلیغ آن مساوی با عدم تبلیغ رسالت است
مراد از از کلمه (مَا) نمی تواند احکام الهی غیر از ولایت باشد زیرا سوره مائده مدنی است نه مکی و در اواخر عمر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شده و بیشتر احکام به مردم تبلیغ شده . علاوه اگر مراد از کلمه (مَا) قرآن و احکام الهی باشد شرط و جزاء در جمله شرطیه متحد می شود گویا گفته شده «ان لم تُبلّغ فما بلّغت ان لم تفعل فما فعلتَ» و این تحصیل حاصل است پس معلوم میشود مراد از کلمه (ما) ولایت و امامت است.
برخی از مخالفین گفته اند کلمه (مولی) در جمله پیامبر « مَنْ کنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِی مَوْلاهُ » فقط به معنی ولی امر و رهبر نیست بلکه به معنی دوست نیز آمده است !! جواب : لفظ مشترک اگر قرینه معیّنه (نه قرینه صارفه) برای یکی از معانی داشته باشد همان معنی مراد است مانند اینکه بگوید «رأیت عینا جاریه رأیت عینا باکیه» لفظ عین مشترک است لکن با قرینه جاریه معلوم میشود و مراد چشمه است و با قرینه باکیه معلوم میشود مراد چشم است و در جمله پیامبر صلی الله علیه و آله (مَنْ کنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِی مَوْلاهُ) قرینه لفظیه و عقلیه وجود دارد که مراد از (مولی) رهبر و سرپرست است اما قرینه لفظیه جمله پیامبر صلی الله علیه و اله در خطبه خود :